Wynajmuję kilka mieszkań, ale nie w ramach działalności gospodarczej. Wybrałem opodatkowanie na zasadach ogólnych (według skali). Jakie obowiązki spoczywają na mnie jako płatniku podatku dochodowego, jeśli zawrę umowy-zlecenia lub o dzieło z osobami nieprowadzącymi działalności gospodarczej (np. ze studentami)? Umowy te będą dotyczyć prac porządkowych. Czy zleceniobiorcy mogą wystawiać rachunki, które będę mógł zaliczać do kosztów uzyskania przychodów z najmu? – pyta czytelnik.

Najem niewykonywany w ramach działalności gospodarczej jest odrębnym źródłem przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT). Jeżeli podatnik nie wybrał opodatkowania najmu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, to rozlicza z tego tytułu podatek na zasadach ogólnych.

W wypadku tej formy opodatkowania najmu przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń (art. 11 ust. 1 ustawy o PIT).

Kosztami uzyskania przychodów mogą być zarówno koszty poniesione w celu uzyskania przychodu z najmu, jak również zachowania bądź zabezpieczenia tego źródła przychodów. Mogą to być np. koszty odpisów amortyzacyjnych wynajmowanego lokalu, wydatki na zakup mebli lub sprzętu niebędących środkami trwałymi, koszty remontów lub eksploatacji, w tym również związane z pracami porządkowymi w lokalu.

Usługi świadczone osobiście

Gdy taki podatnik jako zleceniodawca zawrze umowę-zlecenie lub o dzieło, to nie będą na nim ciążyły żadne obowiązki związane z pobieraniem zaliczek na podatek ani wystawianiem informacji o uzyskanych dochodach (przychodach) przez zleceniobiorcę.

Zgodnie bowiem z art. 13 pkt8 ustawy o PIT za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy-zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej.

Od takich dochodów podmioty te – jako płatnicy – muszą pobierać zaliczki na podatek dochodowy na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy o PIT.

Ponadto w terminie do końca lutego roku następnego muszą przesłać zleceniobiorcy i właściwemu dla niego urzędowi skarbowemu imienną informację o wysokości dochodu PIT-11 (art. 42 ust. 2pkt 1 ustawy o PIT).

W związku jednak z tym, że zleceniodawca opodatkowujący najem na zasadach ogólnych nie jest żadnym z wyżej wymienionych podmiotów, nie ma obowiązku poboru zaliczki ani nie ciążą na nim żadne obowiązki informacyjne z tego tytułu.

Inne źródło

Ponieważ dochodów z umów-zleceń i o dzieło zawartych pomiędzy osobami nieprowadzącymi działalności gospodarczej nie można zakwalifikować do działalności wykonywanej osobiście, to należy je uznać za przychody z innych źródeł w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o PIT.

W takim wypadku na zleceniodawcy również nie ciążą obowiązki związane wystawieniem PIT-8C, ponieważ ustawodawca nie zobowiązał go do wystawiania tej informacji.

Zgodnie bowiem z art. 42a ustawy o PIT obowiązek taki ciąży tylko na osobach fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, osobach prawnych i ich jednostkach organizacyjnych oraz jednostkach organizacyjnych niemających osobowości prawnej.

Obowiązek zleceniobiorcy

W związku z tym zleceniobiorca sam powinien rozliczyć przychody z takiej umowy w swoim zeznaniu rocznym. Potwierdza to interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 6 stycznia 2010 (IBPBII/ 1/415-788/09/BD):

„na osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, zawierającej umowę-zlecenie również z osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej na wykonywanie niektórych prac porządkowych w kamienicy, nie będą ciążyły obowiązki płatnika”.

Na podstawie przepisów obowiązujących od 4 kwietnia 2011 (art. 44 ust. 1c – 1f ustawy o PIT) zleceniobiorca może, ale nie musi, wpłacać zaliczki na podatek od tych dochodów w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskał taki dochód, a za grudzień – w terminie złożenia zeznania podatkowego.

Jeżeli w trakcie roku podatkowego wpłaci takie zaliczki, to jest już obowiązany do wpłacania kolejnych od dochodów uzyskanych z tego tytułu w następnych miesiącach aż do końca danego roku podatkowego.

20-procentowe koszty

Przy ustalaniu dochodu należy stosować koszty uzyskania w wysokości 20 proc. przychodu. Oblicza się je od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika lub opłacone przez podatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Regulacja ta wynika z art. 22ust.9pkt6ustawyo PIT. Gdy podatnik udowodni że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż wynikające z zastosowania 20 proc. normy, może je przyjąć w wysokości kosztów faktycznie poniesionych, co wynika z art. 22 ust. 10 ustawy o PIT.

Zaliczkę na podatek zmniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconej w danym miesiącu ze środków podatnika. Pomniejszenie nie może przekroczyć 7,75 proc. podstawy wymiaru tej składki.

Rachunek nie jest konieczny

Nie ma również przeszkód, aby zleceniobiorca wystawił rachunek. Na podstawie bowiem art. 87 § 1 ordynacji podatkowej jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą obowiązani są na żądanie kupującego lub usługobiorcy wystawić rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi.

Według z kolei art. 3 pkt 9 ordynacji podatkowej przez działalność gospodarczą rozumie się nie tylko każdą działalność zarobkową w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, w tym wykonywanie wolnego zawodu, ale także każdą inną działalność zarobkową wykonywaną we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, nawet gdy inne ustawy nie zaliczają tej działalności do działalności gospodarczej lub osoby wykonującej taką działalność – do przedsiębiorców.

Zleceniobiorca może więc wystawić rachunek dla zleceniodawcy, nawet jeśli nie osiąga przychodu ze źródła, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT).

Przy czym dla zaliczenia wynagrodzenia zleceniobiorcy w koszty najmu rachunek wcale nie jest konieczny. Wystarczającymi dokumentami będą pisemna umowa-zlecenie bądź o dzieło oraz dowód wypłaty wynagrodzenia zleceniobiorcy.

DOCHÓD ZLECENIOBIORCY

NIE ZAWSZE OPODATKOWANY

Jeżeli zleceniobiorca nie osiągnie w roku podatkowym dochodu opodatkowanego na zasadach ogólnych wyższego niż 3091 zł, to PIT od tego dochodu nie przekroczy kwoty zmniejszającej podatek w wysokości 556,02 zł.

Czyli w konsekwencji podatek do zapłaty w ogóle nie wystąpi. Nie zwalania to jednak zleceniobiorcy z obowiązku złożenia zeznania rocznego i wykazania w nim tego dochodu.

Zobacz więcej w serwisie:

Dobra Firma

»

Podatki i księgi

»

Nieruchomości

»

Najem, dzierżawa, użyczenie

»

Podatek dochodowy od najmu, dzierżawy, użyczenia

Dobra Firma

»

Podatki i księgi

»

Podatek dochodowy

»

PIT i CIT

»

Przychody

»

Umowy zlecenia i o dzieło