Potwierdza to odpowiedź Izby Skarbowej w Poznaniu z 7 października 2010 r. (ILPB2/415-831/10-2/WM).

Z pytaniem zwróciła się firma, która kieruje swoich pracowników na kursy i szkolenia podnoszące ich kwalifikacje zawodowe. Koszty ponosi pracodawca. Wnioskodawca wyjaśnił, że przed 11 kwietnia 2010 r. świadczenia te były zwolnione od podatku.

Później jednak pojawiły się wątpliwości, ponieważ na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 31 marca 2009 r. (sygnatura akt K 28/08) stracił moc art. 103 kodeksu pracy - czytaj więcej w artykule  "Przepisy o szkoleniach są niekonstytucyjne".

Przepis ten określał zasady pomocy pracodawcy w kształceniu pracowników. Dopiero 16 lipca 2010 r. weszła w życie nowelizacja kodeksu pracy rozwiązująca ten problem (dodała art. 103

1

– 103

6

).

Wnioskodawca chciał się jednak upewnić, że opłacając szkolenia pracowników od 11 kwietnia do 15 lipca 2010 r., nie miał obowiązku pobierać zaliczek na podatek dochodowy i wykazywać tych świadczeń w PIT-11.

Izba skarbowa potwierdziła tę korzystną dla podatników i płatników wykładnię. Wyjaśniła, że z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT wynika, że do przychodów pracownika zalicza się wszystkie otrzymywane przez niego świadczenia, wynikające z zawartej umowy bądź mające związek z wykonywaniem przez niego pracy. Co do zasady wartość świadczeń otrzymywanych przez pracownika na dokształcanie i podnoszenie kwalifikacji zawodowych jest więc przychodem ze stosunku pracy.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o PIT w brzmieniu obowiązującym do 15 lipca 2010 r. wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego pracownika, z wyjątkiem wynagrodzeń otrzymywanych za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnień z części dnia pracy, przysługujących pracownikom podejmującym naukę w szkołach lub podnoszących kwalifikacje zawodowe w formach pozaszkolnych.

16 lipca 2010 r. weszła w życie nowelizacja kodeksu pracy i ustawy o PIT (DzU nr 105, poz. 655)

. Wypełniała ona lukę prawną, jaka powstała po wydaniu przez Trybunał Konstytucyjny 31 marca 2009 r. orzeczenia, w którym uznano art. 103 kodeksu pracy za niezgodny z art. 92 ust. 1

konstytucji

. Przepis ten utracił moc obowiązującą z 10 kwietnia 2010 r.

Znowelizowany art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o PIT (w brzmieniu obowiązujących od 16 lipca 2010 r.) zwalnia od podatku wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, z wyjątkiem wynagrodzeń otrzymywanych za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy oraz za czas urlopu szkoleniowego.

Nawiązując natomiast do nowych regulacji zawartych w art. 103

1

– 103

6

kodeksu pracy, należy zauważyć, że różnicują one zakres świadczeń przysługujących pracownikowi w zależności od tego, czy pracownik

- podnosi kwalifikacje zawodowe z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą bądź

- zdobywa lub uzupełnia wiedzę i umiejętności z własnej inicjatywy.

Pracownikowi, który podnosi kwalifikacje zawodowe z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą, przysługuje urlop szkoleniowy i zwolnienie z całości lub z części dnia pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, które nie korzysta ze zwolnienia. Ponadto pracodawca może mu przyznać dodatkowe świadczenia, w szczególności pokryć opłaty za kształcenie, przejazd, podręczniki i zakwaterowanie (art. 103

3

kodeksu pracy).

Z kolei pracownikowi, który zdobywa lub uzupełnia wiedzę i umiejętności z własnej inicjatywy, może być przyznane jedynie zwolnienie z całości lub części dnia pracy bez zachowania prawa do wynagrodzenia i urlop bezpłatny w wymiarze ustalonym w porozumieniu zawieranym między pracodawcą i pracownikiem (art. 103

6

kodeksu pracy).

Natomiast ewentualne dodatkowe świadczenia pracodawcy polegające np. na opłaceniu kosztów kształcenia pracownikowi, który zdobywa lub uzupełnia wiedzę i umiejętności z własnej inicjatywy, nie są objęte zwolnieniem. Zwiększają one przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu PIT.

Przy odpowiedzi na zadane pytanie najistotniejszy jest jednak art. 3 nowelizacji. Zgodnie z nim do pracowników, którzy rozpoczęli podnoszenie kwalifikacji zawodowych w okresie przejściowym (między 10 kwietnia a 16 lipca 2010 r.) stosuje się przepisy regulujące zasady i warunki podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez pracowników, obowiązujące przed 11 kwietnia 2010 r.

Utrata mocy przez art. 103 kodeksu pracy nie spowodowała więc, że pracownik zobowiązany był zapłacić podatek od wartości szkoleń, które odbyły się między 11 kwietnia do 15 lipca 2010 r.

Czytaj więcej o PIT od szkoleń

Zobacz także stanowisko Ministerstwa Finansów w sprawie otrzymywania przez pracownika świadczeń w związku z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych

Czytaj więcej w serwisie o PIT-11

Zobacz inne teksty z konkursu Moneta Aurea