[b]Tak uznała Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 25 listopada 2010 r. (IBPBI/2/423-1426/10/PP).[/b]

Spółka zawarła umowę leasingu ciągnika siodłowego. Okres leasingu to 36 miesięcy, natomiast pierwsza rata leasingowa wynosi 25 proc. wartości netto przedmiotu leasingu i jest wpłacana nie później niż przed jego odbiorem.

We wniosku o interpretację spółka zapytała, w jaki sposób rozliczyć wydatek na tak ustaloną pierwszą ratę leasingową. Zaznaczyła, że nie jest on bezpośrednio powiązany z konkretnymi jej przychodami, gdyż ponoszony jest jednorazowo przy podpisywaniu umowy leasingowej, a jego zapłata warunkuje rozpoczęcie realizacji umowy leasingu. Jednak, mimo że wydatek ten jest ponoszony jednorazowo, dotyczy ściśle określonego okresu wynikającego z umowy leasingu.

W związku z tym należy go zakwalifikować do kosztów pośrednich, które będą potrącalne, zgodnie z art. 15 ust. 4d [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3EC0892953EAF58605FEE453B6E7CBF6?id=115893]ustawy o CIT[/link], w dacie ich poniesienia. Zdaniem spółki, ponieważ koszty związane z pierwszą ratą leasingową wiążą się z okresem przekraczającym rok podatkowy i nie jest możliwe stwierdzenie, w jakiej części dotyczą one danego roku podatkowego, należy je rozliczać jako koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Izba zgodziła się z tym stanowiskiem, uznając, że opisana przez spółkę pierwsza rata leasingowa ma charakter opłaty wstępnej, która stanowi warunek konieczny do realizacji umowy leasingu. W związku z tym pierwsza rata odnosi się do całego okresu obowiązywania umowy leasingu i powinna być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów proporcjonalnie do czasu trwania umowy, zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o CIT.

[i]Autorka jest konsultantką w Dziale Prawnopodatkowym PwC[/i]

[ramka][b]Komentuje Paweł Przydatek, konsultant w Dziale Prawnopodatkowym PwC[/b]

Podatnik uzyskał w interpretacji potwierdzenie swojego stanowiska, że leasingowa opłata wstępna powinna być rozliczona w czasie. Niemniej taki sposób rozliczenia może budzić wątpliwości co do zgodności z przepisami. Zgodnie bowiem z dominującą linią orzeczniczą opłata wstępna powinna być zaliczana do kosztów podatkowych jednorazowo w dacie jej poniesienia.

Takie stanowisko zajmuje także [b]NSA (m.in. w wyroku z 23 marca 2010 r., II FSK 1733/08[/b] - czytaj artykuł [link=http://www.rp.pl/artykul/452431.html]Rozliczenie kosztów leasingu będzie szybsze[/link] i [link=http://www.rp.pl/artykul/458728.html]Opłata od razu w koszty[/link]. Co do charakteru opłaty wstępnej (zwanej również np. czynszem inicjalnym, pierwszą ratą leasingową) organ słusznie zauważył, że ma ona charakter opłaty jednorazowej i jest warunkiem koniecznym realizacji umowy leasingu.

W związku z tym jednak uznał, że opłata wstępna odnosi się do całego okresu obowiązywania umowy i dlatego powinna być zaliczona do kosztów podatkowych proporcjonalnie do czasu jej trwania.

Wnioski, jakie izba wyciągnęła z charakterystyki opłaty wstępnej, mogą budzić wątpliwości. W stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. stanowisko fiskusa w sprawie rozliczania opłaty inicjalnej było w zasadzie jednolite i zakładało zaliczenie jej do kosztów podatkowych w dacie jej poniesienia.

Od 1 stycznia 2007 r., kiedy ustawodawca wyraźnie rozróżnił koszty bezpośrednie i pośrednie, pojawiły się wątpliwości co do sposobu rozliczania w kontekście art. 15 ust. 4d ustawy o CIT.

Przepis ten mówi, że koszty uzyskania przychodów inne niż bezpośrednio związane z przychodami są potrącalne w dacie ich poniesienia, a jeżeli dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy i nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, stanowią koszty podatkowe proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Należy zaznaczyć, że chociaż przepisy ustawy o CIT nie wskazują wyraźnie, w jaki sposób rozliczać opłatę inicjalną, to jeżeli zgodnie z umową leasingu ma ona charakter rzeczywiście samoistny i niezależny od trwania umowy leasingu, powinna być zaliczona do kosztów podatkowych jednorazowo.

Jak zwraca się uwagę w orzecznictwie, opłata wstępna dotyczy nie tyle samego trwania usługi leasingu, ile w ogóle prawa do skorzystania z niej. Jest ona wnoszona, zanim jeszcze leasing zostanie uruchomiony, a jej poniesienie jest warunkiem niezbędnym do rozpoczęcia realizacji umowy.

Dlatego opłata ta ma charakter samoistny i nie można przypisać jej do poszczególnych rat leasingowych, uiszczanych w czasie trwania umowy.

W takimi razie można argumentować, że nie dotyczy ona okresu, na jaki umowa leasingu została zawarta.[/ramka]