[b]Czy w razie podpisania notarialnej umowy o rozdzielności majątkowej z żoną będę mógł zawrzeć z nią umowę o pracę i wliczyć w koszty uzyskania przychodów wypłacane jej wynagrodzenie? Obecnie opłacam składki na ZUS za żonę jako osobę współpracującą w prowadzeniu działalności gospodarczej.[/b]
Nie ma przeszkód w zawarciu przez przedsiębiorcę umowy o pracę ze swym małżonkiem. Jest to dopuszczalne, bez względu na to, czy małżonków łączy tzw. wspólność ustawowa, czyli wspólność majątkowa małżeńska, czy też w wyniku podpisania umowy majątkowej małżeńskiej lub np. wyroku sądu istnieje między nimi rozdzielność majątkowa.
Ale także przy rozdzielności majątkowej małżonek będący pracownikiem podlega z tej racji ubezpieczeniom społecznym nie jako pracownik, tylko jako osoba współpracująca w prowadzeniu firmy.
W żadnym jednak wypadku, dopóki małżeństwo trwa, nie jest dopuszczalne zaliczenie przez przedsiębiorcę w ciężar kosztów wynagrodzenia małżonka czy innych wypłat na jego rzecz. Zakaz ten wynika jednoznacznie z art. 23 ust. 1 pkt 10 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?n=1&id=346580]ustawy o PIT[/link].
Zapisano w nim, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci. W razie prowadzenia działalności w formie spółki cywilnej lub osobowej spółki handlowej, tj. jawnej, partnerskiej, komandytowej czy komandytowo-akcyjnej, nie jest kosztem uzyskania przychodu także wartość pracy małżonków i małoletnich dzieci wspólników.
Sformułowanie „wartość pracy” nie zostało zdefiniowane w ustawie o PIT. Dlatego trzeba przyjąć, że chodzi o wartość wszelkiego rodzaju pracy świadczonej przez te osoby (małżonka i małoletnie dzieci) na rzecz zatrudniającego je przedsiębiorcy prowadzącego firmę na swoje tylko nazwisko lub działalność gospodarczą w ramach jednej ze wskazanych spółek. Może to być także praca świadczona na podstawie umowy o pracę czy umowy-zlecenia albo umowy o dzieło.
Bez znaczenia w świetle art. 21 ust. 1 pkt 10 ustawy o PIT jest istnienie rozdzielności majątkowej między małżonkami. Jej skutek podatkowy jest tylko taki, że nie mogą oni składać wspólnego zeznania podatkowego i uzyskać związanej z tym sposobem rozliczenia korzyści podatkowej.
Niedopuszczalność zaliczenia w ciężar kosztów firmy wartości pracy małżonka, także gdy między małżonkami istnieje rozdzielność majątkowa, jest bezsporna. Na potwierdzenie tego można przywołać np. [b]interpretację Izby Skarbowej w Poznaniu z 29 października 2008 r. (ILPB1/415-563/08-2/AA)[/b]. Wydano ją na wniosek przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą (ośrodek medycyny pracy), który zatrudnił żonę będącą lekarzem.
Dodać trzeba, że inaczej rzecz się ma, gdy żona świadczy usługi na rzecz firmy męża w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Wydatek na ich opłacenie mąż może wliczyć w ciężar kosztów firmy na ogólnych zasadach. Zakaz przewidziany w art. 21 ust. 1 pkt 10 ustawy o PIT tych wydatków nie dotyczy.