Podobnie jest z rozliczeniem środków trwałych. Podstawowy sposób ich amortyzacji to naliczanie odpisów od stałej podstawy i według tej samej stawki. Jest jednak kilka sposobów na szybsze rozliczenie. Jeden z nich to metoda degresywna.
Daje wyższe koszty w pierwszych latach używania środka trwałego. Przed podjęciem decyzji o jej wyborze warto jednak przeanalizować, w jakiej sytuacji finansowej jest firma. Jeśli przynosi straty i w najbliższych latach nie zanosi się na zyski, przyspieszenie kosztów może się nie opłacić. Przedsiębiorca może bowiem nie zdążyć z rozliczeniem strat (ma na to pięć lat).
[srodtytul]Tańszy od razu do kosztów[/srodtytul]
Amortyzujemy majątek, którego wartość przekracza 3500 zł. Jeżeli jest tańszy, możemy go rozliczyć szybciej.
[ramka][b]Przykład[/b]
Pan Kowalski kupił komputer za 2850 zł. Będzie on wykorzystywany na potrzeby firmy. Pan Kowalski ma trzy możliwości:
- wpisać komputer do ewidencji środków trwałych i jednorazowo zamortyzować, zaliczając jego wartość do kosztów uzyskania przychodów – w miesiącu oddania sprzętu do używania albo w miesiącu następnym,
- zaliczyć go do środków trwałych i dokonywać sukcesywnie odpisów amortyzacyjnych – począwszy od następnego miesiąca po wprowadzeniu do ewidencji; miesięczny odpis wyniesie 71,25 zł (2850 zł x 30 proc. : 12), może też zastosować podwyższone stawki amortyzacji,
- wpisać komputer do ewidencji wyposażenia, a wydatek na jego nabycie zaliczyć bezpośrednio do kosztów – w miesiącu oddania do używania.[/ramka]
Jak rozliczyć droższy środek trwały? O jednorazowych odpisach pisaliśmy wcześniej. Jeśli nie możemy z nich skorzystać, pozostają nam inne warianty. Podstawowy to metoda liniowa. Polega na naliczaniu odpisów od stałej podstawy aż do pełnego zamortyzowania. Odpisy naliczamy od miesiąca następującego po wprowadzeniu rzeczy do ewidencji. Kończymy w miesiącu, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z wartością początkową środka trwałego (albo go sprzedaliśmy, zlikwidowaliśmy, utraciliśmy).
Przedsiębiorca, który się zdecyduje na metodę liniową, stosuje stawki określone w wykazie stanowiącym załącznik do [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=F2E887FE086DC1759E63324E65DE1105?id=80474]ustawy o PIT[/link] i [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3EC0892953EAF58605FEE453B6E7CBF6?id=115893]ustawy o CIT[/link].
[srodtytul]Degresywnie szybciej[/srodtytul]
Możliwość szybszego zamortyzowania środka trwałego daje metoda degresywna. Ale można ją stosować tylko przy niektórych środkach trwałych. Dotyczy to maszyn i urządzeń zaliczanych do grup 3 – 6 i 8 KŚT. Szybszą amortyzacją można objąć także środki transportu, jednak z wyjątkiem samochodów osobowych. Nie można jej stosować do wartości niematerialnych i prawnych.
Na czym polega metoda degresywna? Podwyższamy stawkę podstawową o współczynnik nie większy niż 2,0. Odpisy amortyzacyjne naliczamy od wartości początkowej, którą w każdym następnym roku pomniejszamy o już dokonane. Robimy tak aż do roku, w którym odpis liczony metodą degresywną byłby niższy od liczonego metodą liniową. Przyjęcie tej metody powoduje, że odpisy amortyzacyjne (a przez to koszty podatkowe) są wyższe w pierwszych latach użytkowania majątku niż przy metodzie liniowej.
[ramka][b]Przykład[/b]
Pan Kowalski prowadzi od kilku lat firmę transportową.
Nie jest tzw. małym podatnikiem. W styczniu 2010 r. kupił samochód ciężarowy za 150 000 zł. Roczna stawka amortyzacyjna wynosi 20 proc.
- [b]Metoda liniowa[/b]
Miesięczny odpis to 2500 zł (150 000 x 20 proc. : 12). Pan Kowalski rozpoczął amortyzację od lutego. W 2010 r. zaliczy do kosztów odpisy amortyzacyjne w wysokości 27 500 zł (11 miesięcy x 2500 zł). W latach 2011 – 2014 roczne odpisy wyniosą po 30 000 zł (2500 zł x 12 miesięcy). Natomiast w 2015 r. amortyzację naliczy tylko w styczniu (2500 zł).
- [b]Metoda degresywna[/b]
Przy podwyższeniu o współczynnik 2,0 stawka amortyzacji wyniesie 40 proc. Miesięczny odpis to 5000 zł (150 000 zł x 40 proc. : 12). Pan Kowalski amortyzację rozpoczął od lutego.
[b]rok 2010[/b]
odpisy amortyzacyjne 55 000 zł (11 miesięcy x 5000 zł)
[b]rok 2011[/b]
wartość samochodu 95 000 zł (150 000 zł – 55 000 zł)odpisy amortyzacyjne 38 000 zł (95 000 zł x 40 proc.)
[b]rok 2012[/b]
wartość samochodu 57 000 zł (95 000 zł – 38 000 zł)Ponieważ odpis amortyzacyjny naliczony metodą degresywną jest już niższy od odpisu dokonanego według metody liniowej [57 000 zł x 40 proc. = 22 800 zł, 22 800 zł 30 000 zł], począwszy od tego roku pan Kowalski przechodzi na metodę liniową.odpisy amortyzacyjne 30 000 zł
[b]rok 2013[/b]
wartość samochodu 27 000 zł (57 000 zł – 30 000 zł)Wartość ta będzie zamortyzowana w ciągu 11 miesięcy (10 x 2500 zł + 2000 zł).Jak więc widać, przy metodzie degresywnej amortyzacja pojazdu będzie krótsza o 14 miesięcy.[/ramka]
[ramka][b]Pamiętaj o związku z działalnością[/b]
Firmowym środkiem trwałym może być tylko taka rzecz, która jest używana na potrzeby działalności. Łatwo to wykazać w wypadku specjalistycznych maszyn. Problemy mogą pojawić się przy rozliczaniu rzeczy, które mogą też być wykorzystywane w życiu prywatnym. Wtedy musimy udowodnić, że przedmioty codziennego użytku są nam potrzebne w działalności.
[b]Przykład[/b]
Pan Kowalski jest właścicielem firmy sportowej. Prowadzi kursy windsurfingu, nurkowania, snowboardu. Na potrzeby działalności kupił wysokiej klasy aparat fotograficzny i kamerę. Zaliczył je do firmowych środków trwałych. Argumentem za rozliczeniem wydatku w kosztach jest konieczność robienia zdjęć i filmowania prowadzonych zajęć. Elementem kursów jest bowiem prezentacja codziennych postępów.
Pan Kowalski musi jednak pamiętać, że w razie kontroli powinien przedstawić dowody (najlepiej same zdjęcia i filmy), że sprzęt faktycznie był wykorzystywany w działalności. [/ramka]