Usługi budowlane świadczone w Polsce są opodatkowane w naszym kraju (zgodnie z art. 27 ust. 2 pkt 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=172827]ustawy o VAT[/link]), z tym że obowiązek rozliczenia podatku będzie ciążył na:
- polskim podatniku jako nabywcy usług na zasadzie importu usług, jeżeli zagraniczny przedsiębiorca nie posiada siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej lub stałego miejsca zamieszkania albo pobytu na terytorium kraju,
- firmie zagranicznej świadczącej usługę, jeżeli jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT w Polsce.
[srodtytul]Decyduje stałe miejsce działalności[/srodtytul]
Jeśli zatem świadczący usługę nie ma w Polsce siedziby, to o obowiązku rejestracji dla celów VAT decyduje samo posiadanie przez tego usługodawcę stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Może nim być, ale nie musi, zakład zagraniczny.
Jak wynika z orzecznictwa ETS, stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej musi charakteryzować się pewnym określonym stopniem zaangażowania, które pozwala na uznanie, że działalność prowadzona jest w tym miejscu nie w sposób przemijający czy okresowy.
Konieczna jest zatem pewna określona minimalna skala działalności, istnienie infrastruktury technicznej (jeśli jest niezbędna do wykonywania usług) oraz personelu ludzkiego. Ponadto, w przypadku osób fizycznych, kolejnym kryterium branym pod uwagę jest miejsce stałego zamieszkania, tj. miejscowość, w której dana osoba zagraniczna przebywa z zamiarem stałego pobytu.
Przy spełnieniu tych przesłanek posiadanie zakładu może więc wiązać się z koniecznością złożenia zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R.
[srodtytul]Prawo, nie obowiązek[/srodtytul]
Wydaje się jednak, że do momentu spełnienia kryterium „stałości” przedsiębiorca zagraniczny nie ma obowiązku (posiada jedynie prawo) rozliczania VAT w Polsce. Obowiązek ten do tego czasu natomiast niewątpliwie ciąży na polskim nabywcy usług budowlanych na zasadzie importu usług.
Warto jednak pamiętać, że zarejestrowany podatnik VAT czynny może skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług na podstawie faktur wystawionych przez podatników VAT. Z takiego prawa nie może skorzystać firma zagraniczna, świadcząca usługi budowlane w Polsce, jeżeli nie jest tu zarejestrowana jako podatnik VAT czynny, a tym samym nie rozlicza tego podatku.
[srodtytul]Nowy oddział, ten sam podatnik[/srodtytul]
Na zakończenie warto dodać, że utworzenie w Polsce przez zagranicznego przedsiębiorcę zarejestrowanego na VAT w Polsce następnego oddziału lub rozpoczęcie wykonywania czynności bez pośrednictwa oddziału nie powoduje powstania nowego podatnika VAT. Zmienia się jedynie zakres wykonywania czynności i struktura organizacyjna tego podatnika. Nie ma zatem podstaw do odrębnej rejestracji dla celów VAT. Trzeba jedynie zaktualizować zgłoszenie identyfikacyjne (NIP) i rejestracyjne (VAT-R). Potwierdził to [b]minister finansów w piśmie z 28 marca 2007 r. (PT5-033/4/ 2006/ IN/665).[/b]
