Wtedy to świadczenie jest zwolnione z podatku. Daniny za użyczenie nie zapłaci właściciel udostępnionej bezpłatnie nieruchomości. Jednak dopiero od 1 stycznia br., wcześniej powinien naliczyć przychód w wysokości równowartości czynszu. Tak wynikało z art. 16 ust. 1 ustawy o PIT. Przepis ten został jednak uchylony.
[srodtytul]Nie płacisz, masz przychód[/srodtytul]
Przedsiębiorca, który korzysta z lokalu za darmo, ma przychód z nieodpłatnego świadczenia. Wynika tak z art. 14 ust. 2 pkt 8 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=80474]ustawy o PIT[/link]. Określa się go „według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu” (art. 11 ust. 2a pkt 3 ustawy o PIT). Musimy więc przeanalizować, w jakiej wysokości płaci się czynsz za podobne nieruchomości w okolicy. Wartość świadczenia należy doliczyć do pozostałych przychodów z działalności.
[ramka][b]Przykład[/b]
Pan Kowalski jest właścicielem pawilonu handlowego. Jeden z lokali udostępnił swojej koleżance, która chce w nim prowadzić działalność. Pan Kowalski nie uzyskuje z tego powodu przychodu. Musi go natomiast naliczyć jego znajoma. Jest to dla niej przychód z działalności.[/ramka]
Nie ma problemów z przychodem, jeśli lokal jest wykorzystywany w rodzinie.
[srodtytul]W rodzinie bez daniny [/srodtytul]
Nie musi go wykazywać korzystający z nieruchomości przedsiębiorca. Art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT nie dotyczy bowiem profitów otrzymanych od osób z I i II grupy podatkowej. Chodzi tu o małżonka, a także o zstępnych (dzieci, wnukowie), wstępnych (rodzice, dziadkowie), pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę, teściów, zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych.
Jeśli więc przedsiębiorca prowadzi działalność w domu rodziców, to nie uzyskuje przychodu, nawet jeśli nic za swoją siedzibę nie płaci.
[ramka][b]Przykład[/b]
Pan Kowalski założył firmę. Zarejestrował ją w mieszkaniu swojego brata. Korzysta z tego lokalu, ale nie płaci za niego czynszu. Nie musi jednak odprowadzać podatku od przychodu z nieodpłatnego świadczenia.[/ramka]
Przychód nie powstanie także wtedy, gdy właściciel nieruchomości udostępni ją rodzinnej firmie. Tak było w sprawie rozpatrywanej przez [b]Izbę Skarbową w Bydgoszczy w interpretacji z 3 marca 2009 r. (ITPB1/415-767/08/HD)[/b]. Podatnik prowadzi z żoną i ojcem spółkę jawną. Zamierza razem z ojcem użyczyć spółce magazynów na przechowywanie towarów handlowych. Czy będą musieli zapłacić podatek z tego tytułu? Nie, u właścicieli nie powstanie przychód. Podatku nie zapłacą też osoby korzystające z nieruchomości. Jak czytamy w interpretacji: „w związku z tym, że wspólnikami spółki jawnej są członkowie najbliższej rodziny, to wartość otrzymanych od pana i pańskiego ojca nieodpłatnych świadczeń będzie stanowiła dla wspólników spółki przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, zwolniony jednak z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o PIT”.
[srodtytul]Można odliczyć koszty[/srodtytul]
Przy umowie użyczenia korzystający nie płaci za używanie rzeczy. Zgodnie z art. 713 kodeksu cywilnego ponosi tylko „zwykłe koszty utrzymania”. Jak czytamy w komentarzu do kodeksu cywilnego pod redakcją K. Pietrzykowskiego (C.H. Beck 2005, t. II, s. 530), będą to na przykład opłaty eksploatacyjne związane z utrzymaniem użyczonego lokalu, koszty konserwacji, drobnych napraw. Takie wydatki przedsiębiorca może zaliczyć do kosztów swojej działalności.
Potwierdza to [b]interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 3 kwietnia 2009 r. (ILPB1/415-53/09-5/AA)[/b]. O rozliczenie wydatków pytała osoba ucząca języków obcych. Założyła działalność, a siedzibą jej firmy jest pokój w mieszkaniu rodziców. Korzysta z niego na podstawie umowy użyczenia. Czy może zaliczyć do kosztów wydatki na czynsz przypadający na ten pokój? Tak. Jak czytamy w odpowiedzi izby skarbowej: „Przedsiębiorcy, którzy korzystają nieodpłatnie z cudzych rzeczy, mogą zaliczać w ciężar kosztów uzyskania przychodów – w oparciu o stosowną umowę – wydatki związane z bieżącym utrzymaniem użytkowanego lokalu”.
Izba przypomniała też, że na podstawie kodeksu cywilnego „używającego obciążają zwykłe koszty używania rzeczy oraz utrzymania jej w stanie niepogorszonym. Używającego można obciążyć obowiązkiem regulowania określonych należności, np. za czynsz, za zużycie wody, energii, gazu lub drobnych remontów. Wobec powyższego, jeżeli wnioskodawczyni zawarła z rodzicami umowę nieodpłatnego użyczenia zawierającą takie postanowienia, opłata za czynsz może stanowić koszt uzyskania przychodów w prowadzonej działalności gospodarczej”.
[b]Przedsiębiorcy korzystający z użyczonej nieruchomości nie mogą naliczać odpisów amortyzacyjnych. Nie są bowiem jej właścicielami.[/b]
Amortyzować można natomiast tzw. inwestycje w obcych środkach trwałych, czyli wartość nakładów, które ponieśliśmy na ulepszenie cudzego majątku.
Odpisów amortyzacyjnych od udostępnionej nieodpłatnie nieruchomości nie może też naliczać jej właściciel. Tak wynika z art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. c) ustawy o PIT.
[i]masz pytanie, wyślij e-mail do autora
[mail=p.wojtasik@rp.pl]p.wojtasik@rp.pl[/mail][/i]
