Spółka komandytowa ma możliwość kształtowania roku obrotowego przez odpowiednie postanowienia w umowie. Sądy rejestrowe akceptują takie rozwiązanie, wpisując spółki do Krajowego Rejestru Sądowego.

[srodtytul]Niekoniecznie kalendarzowy[/srodtytul]

Rokiem podatkowym na mocy art. 11 ordynacji podatkowej jest rok kalendarzowy, chyba że ustawa podatkowa stanowi inaczej. Wobec braku odmiennych regulacji w odniesieniu do osób fizycznych oraz spółek osobowych z wyłącznym udziałem osób fizycznych rokiem podatkowym musi być rok kalendarzowy. Natomiast osoby prawne mogą przyjąć inny rok podatkowy. Art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest bowiem przepisem szczególnym, o którym mowa w art. 11 ordynacji podatkowej. Spółki komandytowe pozostają poza przepisami ustaw o podatku dochodowym, albowiem nie mają podmiotowości w tych podatkach (inaczej niż np. w VAT).

Na mocy art. 3 ust. 1 pkt 9 ustawy o rachunkowości rokiem obrotowym jest rok kalendarzowy lub inny okres trwający 12 kolejnych pełnych miesięcy kalendarzowych stosowany również dla celów podatkowych.

[srodtytul]Inaczej niż obrotowy[/srodtytul]

Sytuacja komplikuje się nieco, gdy mamy wspólników, którzy podlegają odrębnym reżimom podatkowym, np. w przypadku spółki komandytowej, której komplementariuszem jest spółka z o.o., i mają one obie rok obrotowy inny aniżeli rok kalendarzowy, a drugim wspólnikiem jest osoba fizyczna. Może się pojawić wątpliwość, w jaki sposób wspólnik w spółce komandytowej powinien realizować obowiązek przewidziany w art. 45 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdy rok obrotowy tej spółki nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym (np. trwa od 1 lipca do 30 czerwca następnego roku). Przepis ten wymaga, aby podatnicy prowadzący księgi rachunkowe dołączyli do zeznania sprawozdanie finansowe.

Sprawozdanie finansowe spółki komandytowej sporządzane będzie na 30 czerwca (koniec roku obrotowego), podczas gdy wspólnik – osoba fizyczna, powinien złożyć zeznanie roczne i załączyć do niego sprawozdania finansowe do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.

[srodtytul]Który okres przyjąć[/srodtytul]

Jeżeli mamy wspólników, którzy podlegają odrębnym reżimom podatkowym:

- osoba fizyczna – ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych,

- osoba prawna – ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych,a ponadto wspólnicy ci mają odmiennie ustalone lata podatkowe: osoba fizyczna rok kalendarzowy, osoba prawna – od 1 lipca do 30 czerwca, to przy pełnej transparencji w podatkach dochodowych spółki osobowej okresem stosowanym dla celów podatkowych w rozumieniu ustawy o rachunkowości jest okres właściwy dla wspólnika.

[b]W przypadku spółek osobowych, w których wspólnikami są osoby fizyczne i prawne o różnych latach obrotowych, istnieje możliwość wyboru roku obrotowego w taki sposób, aby dostosować go do roku podatkowego wspólnika – osoby fizycznej lub osoby prawnej.[/b] Wskazane jest przy tym, by pokrywał się on z rokiem osoby prawnej, która również prowadzi księgi rachunkowe. Tym bardziej że w podatkach dochodowych rok obrotowy nie ma doniosłego znaczenia. Przyjmuje się bowiem, że przychody i koszty spółek osobowych są na bieżąco przyporządkowywane ich wspólnikom bez oczekiwania na zakończenie roku obrotowego i powstanie prawa do zysku w rozumieniu prawa spółek.

[srodtytul]Kiedy potrzebne dokumenty[/srodtytul]

Art. 45 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nakazuje, by podatnik prowadzący księgi rachunkowe (handlowe) dołączał do zeznania sprawozdanie finansowe. Wątpliwości budzi, czy obowiązek ten dotyczy także wspólnika spółki osobowej, który sam nie sporządza dla siebie sprawozdania finansowego, ponieważ ustawa wprost nie nakłada takiego obowiązku. Można by się zastanowić nad § 4 ust 3 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=1F04B0AA5107A713E97671CFCFA14310?id=180508]rozporządzenia ministra finansów z 22 sierpnia 2005 r. w sprawie właściwości organów podatkowych[/link] rozstrzygającym o tym, gdzie powinien składać sprawozdanie finansowe wspólnik spółki osobowej. Zgodnie z tym przepisem w przypadku spółki niemającej osobowości prawnej właściwym miejscowo organem podatkowym, w którym składa się sprawozdanie finansowe dołączone do zeznania podatkowego, jest organ podatkowy właściwy ze względu na adres siedziby spółki, jeżeli przynajmniej dla jednego wspólnika jest on właściwy. Niektórzy specjaliści formułują wątpliwości, czy ten przepis wykonawczy nie wykracza w tym zakresie poza granice delegacji ustawowej.

Przyjmując istnienie obowiązku złożenia sprawozdania finansowego po stronie wspólnika spółki osobowej, należy przyjąć, że w tej sytuacji powinien on złożyć sprawozdanie finansowe spółki komandytowej sporządzone na 30 czerwca poprzedniego roku. Nie ma bowiem podstaw do tworzenia specjalnego sprawozdania finansowego na 31 grudnia, tym bardziej że wspólnik spółki osobowej jest rozliczany na bieżąco według zasad określonych w art. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych [b](patrz decyzja dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 26 listopada 2008 r., IPPB1/415-1002/08-2/PJ).[/b]

[srodtytul]Jak określić przychody i koszty[/srodtytul]

Kolejny problem, to w jaki sposób wspólnik spółki komandytowej celem wykazania w zeznaniu rocznym dochodu do opodatkowania powinien określić przychody i koszty z tytułu udziału w spółce osobowej na koniec jego roku podatkowego, przypadającego oczywiście na 31 grudnia, skoro zapisy księgowe prowadzone są według innego, przesuniętego roku obrotowego, właściwego dla spółki osobowej, której rok obrotowy kończy się 30 czerwca.

Dochód wspólnika spółki osobowej powinien być określany zgodnie z art. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.[b] Najpierw należy ustalić zarówno przychody, jak i koszty na poziomie spółki, a następnie przyporządkowywać je wspólnikom, proporcjonalnie do posiadanego przez nich udziału w zysku.[/b]

Rozliczenia podatkowe takiego wspólnika powinny być dokonywane na podstawie informacji pochodzących od spółki osobowej w zakresie uzyskanych przez nią w danym miesiącu przychodów i kosztów według proporcji odpowiadających posiadanemu przez niego udziałowi w zysku. Odmienne lata podatkowe spółki i jednego z jej wspólników pozostają bez wpływu na rozliczenia podatkowe. Ustalanie dochodu rocznego następuje bowiem na podstawie bieżących operacji księgowych, przy czym na zakończenia każdego miesiąca powinny być przyporządkowywane wspólnikom kwoty przychodów i kosztów celem określania podstawy opodatkowania dochodu. Tym samym rozliczenie roczne wspólnika powinno nastąpić na podstawie narastająco przyporządkowywanych mu w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia przychodów i kosztów.

Fakt zamknięcia roku obrotowego przez spółkę 30 czerwca zamiast 31 grudnia dla rozliczeń podatkowych wspólnika nie ma znaczenia. Nie ma też przeciwwskazań do ustalenia rocznego dochodu pomimo trwającego w spółce jeszcze roku obrotowego. Rozliczenie roczne powinno być dokonane na podstawie informacji pochodzącej od spółki o przychodach i kosztach uzyskanych przez nią od 1 stycznia do 31 grudnia na takich zasadach, na jakich określany jest dochód w trakcie roku celem zapłaty zaliczek na podatek dochodowy. Nie ma potrzeby, by na 31 grudnia spółka sporządzała sprawozdanie finansowe, skoro jej rok obrotowy jeszcze się nie zakończył.

[ramka][b]Uwaga [/b]

Osoba fizyczna będąca wspólnikiem spółki komandytowej, której rok obrotowy nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym, powinna do zeznania rocznego załączyć sprawozdanie finansowe spółki komandytowej sporządzone na jej ostatni dzień roku obrotowego. Wypełni w ten sposób obowiązek określony normą zawartą w art. 45 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.[/ramka]