Czy jest to jednak bezpieczny sposób, jakie skutki wywołuje i co najważniejsze, czy zabezpiecza w pełni interesy sprzedawcy? Czy błędy nabywcy poczynione we wspomnianych dokumentach powodują bezpośrednie konsekwencje dla sprzedawcy towarów? Na tego typu pytania powinni odpowiedzieć sobie podatnicy mający zamiar upoważnić swoich kontrahentów do wystawiania faktur w ich imieniu.

[srodtytul]Kiedy jest to możliwe[/srodtytul]

Rozstrzygając wspomniany problem, należy się w pierwszej kolejności odwołać do samej instytucji samofakturowania jako instrumentu prawno-podatkowego określonego w przepisach dotyczących VAT.

Kwestia ta została uregulowana w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=39D91BD4AD8A20DEC9C29D693903686A?id=291169]rozporządzeniu ministra finansów z 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (DzU nr 212, poz. 1337)[/link].

Zgodnie z jego § 6 ust. 1 podmiot, który nabywa towary i usługi od podatnika VAT, może samodzielnie wystawiać faktury stwierdzające dokonanie tej dostawy towarów lub świadczenia usług, jeżeli:

- jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym;

- ma zawartą ze sprzedawcą umowę upoważniającą do wystawiania faktur, faktur korygujących i duplikatów w imieniu sprzedawcy i na jego rachunek;

- naczelnikom urzędów skarbowych właściwych dla obu stron umowy zostanie w terminie 14 dni od dnia jej zawarcia dostarczona pisemna informacja o zawarciu takiej umowy zawierająca: dane dotyczące dokonującego dostawy lub świadczącego usługi, dane nabywcy, datę zawarcia umowy i okres jej obowiązywania.

[srodtytul]Co wpisać w umowie[/srodtytul]

Umowa powinna zawierać przede wszystkim postanowienie, że podatnik dokonujący dostawy towarów lub świadczący usługi upoważnia nabywcę do wystawiania faktur i nie będzie tego robił w okresie obowiązywania umowy na rzecz nabywcy.

[b]Dodatkowo winna posiadać zastrzeżenia, że podatnik dokonujący nabycia towarów lub usług będzie wystawiał faktury, faktury korygujące i duplikaty zgodnie z obowiązującymi przepisami,[/b] będzie przedstawiał drugiej stronie umowy oryginał i kopię faktury do jej akceptacji w formie podpisu (z tym że termin przedstawienia do akceptacji oryginału faktury ma być tak określony, aby było możliwe dokonanie terminowego rozliczenia podatku przez sprzedawcę; kopia faktury pozostaje u dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługi).

W umowie tej należy również dokładnie określić towary lub usługi, w odniesieniu do których nabywca będzie wystawiał faktury w imieniu i na rzecz dokonującego dostawy lub usługodawcy w okresie obowiązywania umowy. Z kolei sama faktura wystawiana w opisany wcześniej sposób powinna wskazywać, kto był wystawcą faktury oraz że wystawił ją w imieniu i na rachunek podatnika wymienionego w fakturze jako sprzedawca.

[srodtytul]O jakich skutkach musimy pamiętać[/srodtytul]

Faktura wystawiona przez nabywcę jest zwykłą fakturą VAT, która wywołuje dla dostawcy te same skutki podatkowe, jakie wywołują wszystkie tzw. normalne faktury. Jest to bowiem dokument wystawiony w imieniu i na rachunek sprzedawcy. Wykazany w niej VAT jest podatkiem należnym dostawcy. Stanowi on również podatek naliczony u nabywcy – wystawcy faktury.

W konsekwencji bardzo ważne jest, aby dostawca otrzymał do podpisu wszystkie wystawione przez nabywcę w danym okresie rozliczeniowym faktury. Co więcej, aby otrzymał je przed dokonaniem przez niego rozliczenia za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Otrzymanie przez dostawcę informacji o wystawieniu faktury czy też samej faktury po upływie terminu do złożenia deklaracji podatkowej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy, skutkować będzie koniecznością złożenia korekty deklaracji VAT-7 oraz powstaniem zaległości podatkowej.

Jednocześnie upoważniając nabywcę do wystawiania faktur VAT w swoim imieniu, każdy przedsiębiorca musi pamiętać, że nie może samodzielnie skorygować spostrzeżonych w niej błędów. W sytuacji gdy wystawiona przez nabywcę faktura zawiera błędy, powstaje oczywiście obowiązek jej skorygowania. Sprzedawcy pozostaje wtedy jedynie możliwość poinformowania o tym kontrahenta i zawnioskowanie do niego o wystawienie faktury korygującej. Do czasu wygaśnięcia lub wypowiedzenia umowy o samofakturowaniu fakturę korygującą władny jest bowiem wystawić jedynie nabywca towaru.

[ramka][b]Sprawdź, co się zmieniło[/b]

W zakresie samofakturowania obecnie obowiązujące rozporządzenie wprowadziło pewne zmiany w stosunku do swojego poprzednika. Do grudnia 2008 r. umowa, jaką podpisywali przedsiębiorcy w zakresie upoważnienia nabywcy do dokumentowania transakcji sprzedaży, mogła być zawarta maksymalnie na okres jednego roku. Obecnie czas ten został wydłużony do dwóch lat.

Ponadto nowością jest postanowienie, że strony w podpisywanej umowie muszą określić dokładnie towary i usługi, w odniesieniu do których nabywca będzie wystawiał faktury w imieniu i na rzecz dokonującego sprzedaży w okresie obowiązywania umowy. Czyli teraz[b] zawarcie umowy pozwala na zaistnienie sytuacji, gdy część sprzedaży dokonywanej między tymi samymi podmiotami będzie przeprowadzana na klasycznych warunkach, a część na zasadzie samofakturowania[/b]. [/ramka]

[i]Autorki są ekspertkami w ECDDP[/i]