Jak rozliczyć w kosztach opłaty za koncesje

Termin ujęcia kosztów może zależeć od rodzaju ewidencji prowadzonej w firmie.

Reguły obowiązujące w firmach prowadzących księgi rachunkowe są dużo bardziej skomplikowane niż w tych, które rozliczają się na podstawie księgi przychodów i rozchodów. Zgodnie z ogólną zasadą zawartą w art. 22 ust. 4 koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione. U podatników prowadzących księgi rachunkowe obowiązują jednak nieco inne zasady.

[srodtytul]Pośrednie i bezpośrednie[/srodtytul]

W myśl art. 22 ust. 5 ustawy o PIT koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody. Koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po zakończeniu tego roku podatkowego do dnia:

1) sporządzenia sprawozdania finansowego, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia zeznania, jeżeli podatnicy są obowiązani do sporządzania takiego sprawozdania, albo

2) złożenia zeznania, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia tego zeznania, jeżeli podatnicy, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie są obowiązani do sporządzania sprawozdania finansowego – są potrącalne w roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody (art. 22 ust. 5a ustawy o PIT).

Koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po dniu, o którym mowa w pkt 1 albo pkt 2, są potrącalne w roku podatkowym następującym po tym, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe lub składane jest zeznanie.

Podatnikom kłopoty sprawia sposób sformułowania art. 22 ust. 5c ustawy o PIT. W myśl tego przepisu koszty uzyskania przychodów, inne niż bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, to stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Zasadę tę trzeba stosować do koncesji.

[srodtytul]Bez amortyzacji podatkowej[/srodtytul]

Ustawa o rachunkowości wśród składników majątku zaliczanych do wartości niematerialnych i prawnych wymienia m.in. koncesje. Dla celów rozliczania podatku dochodowego są one jednak inaczej kwalifikowane. W art. 22b ustawy o PIT, gdzie zostały enumeratywnie wymienione wszystkie wartości niematerialne i prawne, nie znajdziemy bowiem koncesji. To oznacza, że dla potrzeb obliczenia podatku dochodowego należy je traktować tak jak inne koszty pośrednie. Nie ma bowiem wątpliwości, że [b]wydatków na koncesje nie można powiązać z konkretnym przychodem.[/b]

Potwierdza to m.in. [b]interpretacja Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z 24 września 2007 r. (1471/DPR2/423-165/07/JB)[/b]. Wskazano w niej, że ustawodawca wprowadził odrębne zasady rozpoznawania w rachunku podatkowym kosztów bezpośrednio i pośrednio związanych z osiąganymi przez podatnika przychodami.

Do kosztów bezpośrednio związanych z osiąganymi przychodami zastosowanie znajdują postanowienia art. 15 ust. 4 – ust. 4c ustawy o CIT.

Z kolei zasady rozpoznawania kosztów innych niż bezpośrednio związane z przychodami określa art. 15 ust. 4d tej ustawy. Stanowi on, że koszty uzyskania przychodów są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Za dzień poniesienia uważa się moment, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

[srodtytul]Jak przyporządkować wydatki[/srodtytul]

Problemem tym zajmowała się także[b] Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 19 grudnia 2008 r. (IPPB5/423-128/08-2/MB)[/b]. Wynika z niej, że opłatę za koncesję na rozpoznanie złoża zarówno dla celów podatkowych jak i księgowych należy rozliczać w czasie przez okres równy liczbie lat, na jaki zostanie przyznana koncesja na ich wydobycie. W momencie uzyskania koncesji na eksploatację złoża podatnik będzie w stanie określić, w jakim okresie poniesione wydatki będą służyć osiągnięciu przychodów oraz w jakiej proporcji wydatki te będą związane z przychodami konkretnych lat.

[srodtytul]Prościej w księdze przychodów[/srodtytul]

Prostsze zasady obowiązują w firmach rozliczających się na podstawie księgi przychodów i rozchodów. One ewidencjonują koszty w momencie poniesienia. Nie ma przy tym znaczenia, czy są bezpośrednio czy też pośrednio związane z przychodem. Ci podatnicy nie muszą także zastanawiać się, czy koszt dotyczy jednego roku czy też dwóch lub więcej.

[ramka][b]Uwaga [/b]

Osoby i spółki prowadzące księgi przychodów i rozchodów mogą rozliczać koszty w sposób przewidziany dla firm sporządzających bilans. Jest to możliwe pod warunkiem, że stale w każdym roku podatkowym księgi będą prowadzone w sposób umożliwiający wyodrębnienie kosztów uzyskania przychodów odnoszących się tylko do tego roku podatkowego.[/ramka]