Kto ma rację? Zdaniem ekspertów podatkowych sądy. Organy podatkowe nie zmieniają jednak zdania, a przynajmniej nie wszystkie. Przykładem jest [b]interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 26 stycznia 2009 r. (IPPB3/423-1553/08-2/KK).[/b]

[srodtytul]Co z tym czynszem[/srodtytul]

Podatnik pytał, czy opłata wstępna będzie stanowiła koszt uzyskania przychodów w dacie poniesienia czy proporcjonalnie w czasie trwania tej umowy.

Jego zdaniem opłata wstępna jako płatność warunkująca zawarcie umowy leasingu dotyczy nie samego trwania umowy leasingu, ale w ogóle prawa do skorzystania z niego. Opłata ta wnoszona jest, zanim jeszcze umowa leasingu zostaje uruchomiona, w związku z tym należy uznać ją jako koszt pośredni w dacie poniesienia. Podatnik powołał się dodatkowo na [b]orzeczenie wojewódzkiego sądu administracyjnego z 17 czerwca 2008 r. (III SA/Wa 24/08 oraz III SA/Wa 221/08)[/b]. Urzędników jednak to nie przekonało.

[srodtytul]Fiskus mówi „nie”…[/srodtytul]

Opłaty leasingowe, co do zasady, zaliczane są do tzw. pośrednich kosztów uzyskania przychodów, których nie można przyporządkować do określonego przychodu. Opłata wstępna tak jak i pozostałe opłaty wynikające z umowy leasingowej jest opłatą za używanie przedmiotu leasingu.

[b]Raty leasingowe opłacane przez korzystającego w okresie trwania umowy dotyczą ściśle określonego czasu, nieprzekraczającego roku podatkowego. Dlatego są zaliczane do kosztów uzyskania przychodów jednorazowo, w dacie ich poniesienia.[/b] Natomiast opłata wstępna warunkuje rozpoczęcie realizacji umowy leasingu i jest to koszt dotyczący całej umowy i ściśle określonego czasu trwania umowy leasingu zawartej na czas oznaczony.

W interpretacji czytamy, że „w przypadku gdy opłata wstępna warunkuje zawarcie umowy leasingu, ma charakter opłaty, bez której nie dojdzie do podpisania umowy, winna być rozliczana proporcjonalnie do czasu trwania umowy. Gdy zaś pierwsza opłata, nawet jeśli w sposób istotny różni się od pozostałych, tzn. jest od nich dużo wyższa, poniesiona już po zawarciu umowy i dostarczeniu przedmiotu leasingu do używania, ma status raty, zaliczanej do kosztów uzyskania przychodów jednorazowo w dacie jej poniesienia”.

W tym konkretnym przypadku fiskus stwierdził, że skoro opłata wstępna jest płatnością warunkującą zawarcie umowy leasingu operacyjnego i płatna jest przed jej uruchomieniem, podatnik powinien podzielić koszt poniesienia opłaty wstępnej proporcjonalnie do całego okresu obowiązywania umowy leasingu i w takich częściach zaliczać do kosztów uzyskania przychodów przez cały czas umowy leasingu.

[srodtytul]…choć czasem zmienia zdanie[/srodtytul]

W innej jednak [b]interpretacji (z 9 lutego 2009 r., IPPB1/415-1353/08-2/AŻ) [/b]ta sama izba skarbowa nie była już tak rygorystyczna. Podatnik pytał, czy wstępna opłata leasingowa (czynsz inicjalny) jako typowy koszt pośredni powinna być ujęta w całości w księdze przychodów i rozchodów, prowadzonej na takich samych zasadach jak księgi rachunkowe, w dacie jej poniesienia.

Podatnik uważał, że wstępna opłata leasingowa jest kosztem pośrednim. Opłaty tej nie można bezpośrednio powiązać z konkretnymi przychodami osiąganymi przez podatnika, bo jest ona na ogół uiszczana jednorazowo, a jej zapłata jest warunkiem koniecznym do rozpoczęcia realizacji umowy leasingu. Jeżeli jednak – zdaniem podatnika uiszczenie wynikającej z umowy leasingu określonej kwoty jest warunkiem skuteczności tej umowy (jej zawarcia), to – z uwagi na tę właśnie rolę – należy przyjmować, że jest to koszt dotyczący całej umowy i ściśle określonego czasu jej trwania, z reguły przekraczającego rok podatkowy. Z tego względu opłaty o charakterze wstępnym należy zaliczać do kosztów uzyskania przychodów proporcjonalnie do czasu trwania umowy. Opłata wstępna, pomimo że jest ponoszona jednorazowo, dotyczy całego czasu trwania umowy leasingowej. Uzasadnione zatem jest, by koszty pośrednie, do których można zaliczyć m.in. wstępną opłatę leasingową (czynsz inicjalny), dotyczące ściśle określonego czasu trwania umowy leasingu, podatnik rozliczał proporcjonalnie do długości trwania tej umowy. Oznacza to, że podatnik powinien podzielić koszty poniesienia opłaty wstępnej proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą, tj. czasu trwania umowy leasingowej.

Podatnik uważał, że wniesioną przy zawarciu umowy wstępną opłatę leasingową dotyczącą ściśle określonego czasu trwania umowy leasingowej zawartej na czas oznaczony powinien zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego opłata ta dotyczy. Izba uznała jednak jego stanowisko za nieprawidłowe.

[srodtytul]Co o całej sprawie myśli minister[/srodtytul]

A jakie zdanie ma minister finansów? [b]W odpowiedzi na interpelację poselską nr 5531 [/b]stwierdził, że [b]wstępna opłata ma charakter samoistny i nie jest przypisana do poszczególnych rat.[/b] Dlatego należy uznać, że dotyczy całego okresu leasingu. A skoro nie jest to rata leasingowa za dany okres umowy płatna w ramach harmonogramu, lecz dotyczy pełnego czasu trwania umowy leasingowej zawartej na czas oznaczony, powinna być rozliczona w czasie.

[ramka][b]Jakie wyroki wydawały sądy[/b]

Wstępna opłata leasingowa ma charakter opłaty samoistnej nieprzypisanej do poszczególnych rat, a jej poniesienie jest warunkiem koniecznym do realizacji umowy. Właśnie te cechy oznaczają, że nie można powiedzieć, iż opłata dotyczy okresu, na jaki została zawarta umowa. Opłata inicjalna dotyczy bowiem nie tyle samego trwania usługi leasingu, ile w ogóle prawa do skorzystania z niego. Leasingobiorca wnosi ją, zanim jeszcze leasing zostanie uruchomiony.

Co do zasady to właśnie od niej zależy, czy dojdzie do realizacji umowy. Dlatego właśnie wstępna opłata leasingowa powinna zostać zaliczona do kosztów jednorazowo, bez konieczności rozliczania jej w czasie – [b]wynika z wyroków WSA w Warszawie z 17 czerwca 2008 r. (III SA/Wa 24/08) oraz z 8 sierpnia 2008 r. (III SA/Wa 221/08)[/b]. [/ramka]