Stawka preferencyjna tylko przy skutecznej korekcie deklaracji

Nowelizacja przepisów [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=497B2ECBA892C08786E0B104A7450D8C?id=176376]ordynacji podatkowej[/link] wprowadziła preferencyjną stawkę odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych. Dotychczasowe przepisy nakazywały stosować wyłącznie jedną stawkę w wysokości dwukrotności stopy kredytu lombardowego ustalanej przez Radę Polityki Pieniężnej.

Obecnie stawka preferencyjna wynosi 75 proc. stopy dotychczasowej. Oznacza to, że od początku 2009 roku obowiązują dwie stopy procentowe, które stosuje się do naliczania oprocentowania od zaległości podatkowej:

- stawka podstawowa – w dotychczasowej wysokości dwukrotności stopy kredytu lombardowego ustalanego przez RPP,

- stawka preferencyjna – w wysokości 75 proc. stawki podstawowej.

[srodtytul]Nie tylko korzyści[/srodtytul]

Zasadą jest, że naliczana od wszelkich zaległości podatkowych jest stawka podstawowa. Stawkę preferencyjną można naliczyć tylko w określonych przypadkach. Konstrukcja nowych przepisów wskazuje, że dotyczyć to będzie tzw. samodzielnych korekt składanych przez podatnika, które nie były efektem podejmowanych przez organ podatkowych czynności kontrolnych lub sprawdzających. Taka konstrukcja zwiększa wagę wewnętrznej kontroli lub audytów prowadzonych przez doradców podatkowych, które, wykazując błędy u podatników, będą nieść swoistą „oszczędność” w wysokości kwoty odsetek do zapłaty.

Treść nowych przepisów z pozoru wydaje się rozwiązaniem bardzo korzystnym dla podatników, jednakże w praktyce może się wiązać z szeregiem zagrożeń, które warto wcześniej poznać, aby móc z tej zmiany skorzystać.

[srodtytul]I deklaracja, i uzasadnienie [/srodtytul]

Korekta deklaracji powinna być skuteczna dla swojej ważności. Oznacza to, że niezbędne jest złożenie zarówno samej deklaracji, jak i pisemnego uzasadnienia przyczyn tej korekty. Jeżeli podatnik nie złoży pisemnego uzasadnienia, korekta nie będzie skuteczna, a tym samym brak będzie podstaw do zastosowania stawki preferencyjnej.

[b]Korekty nie złożymy również przy podatkach dochodowych w zakresie płaconych w trakcie roku podatkowego zaliczek. [/b]Od początku 2007 r. podatnicy nie mają obowiązku składać takich deklaracji, a tym samym brak jest możliwości ich korekty. W praktyce niektórzy podatnicy w przypadku zaistnienia zaległości wpłacają jej kwotę wraz z odsetkami za zwłokę i składają do organów podatkowych wyłącznie pisemne uzasadnienie przyczyn dokonanej wpłaty. Postępowanie takie nie jest uregulowane przepisami ordynacji podatkowej, a tym samym istnieje duże prawdopodobieństwo odmowy przez organy podatkowe zastosowania preferencyjnej stawki odsetek przy tego typu korektach. W konsekwencji przy podatkach dochodowych skuteczną korektę można złożyć wyłącznie w oparciu o deklaracje roczne.

[srodtytul]Uwaga na zaokrąglenia [/srodtytul]

Skuteczność korekty związana jest również z prawidłowo określoną wartością zarówno stopy odsetek, jak i kwoty zaległości podatkowych oraz wyliczonej wartości odsetek. Stopę odsetek zaokrągla się w górę do dwóch miejsc po przecinku. A zatem gdy stawka podstawowa wynosi 15 proc., wówczas stawka preferencyjna będzie na poziomie 11,25 proc. Stawkę tę będzie ogłaszał minister finansów w Monitorze Polskim wraz z podstawową stawką odsetek za zwłokę. Mając na uwadze, że stawka podstawowa zmienia się po każdorazowej zmianie stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej, stawka preferencyjna będzie się zmieniać w tych samych okresach.

Zgodnie z art. 63 § 1 ordynacji podatkowej podstawy opodatkowania, kwoty podatków, odsetki za zwłokę, opłaty prolongacyjne, oprocentowanie nadpłat oraz wynagrodzenia przysługujące płatnikom i inkasentom zaokrągla się do pełnych złotych w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy się pomija, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych. Zasad tych nie stosuje się do podatków i opłat lokalnych.

Aby skorzystać ze stawki preferencyjnej, podatnik zobowiązany jest do skrupulatnego obliczenia kwoty zaległości oraz odsetek tak, aby nie doszło do zapłaty w kwocie niższej, niż wynikać to będzie z przepisów prawa. Wówczas bowiem nie będziemy mieli spełnionego warunku siedmiu dni na zapłatę całej kwoty i organy podatkowe mogą żądać zapłaty odsetek w wysokości stopy podstawowej.

[ramka][b]Czasem nie można[/b]

Kiedy nie uda się zastosować stawki preferencyjnej? Wtedy gdy:

- deklaracja nie została złożona skutecznie;

- brak jest zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami w terminie do siedmiu dni od dnia złożenia korekty;

- korekta jest złożona po doręczeniu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, a w przypadkach, gdy nie stosuje się zawiadomienia – po zakończeniu kontroli podatkowej;

- korekta jest efektem czynności sprawdzających przeprowadzonych przez organy podatkowe. [/ramka]

[i]Autor jest doktorem, specjalistą ds. podatków na Uniwersytecie Ekonomicznym we Wrocławiu[/i]