Termin przesuwa się o dwa dni, ponieważ 31 stycznia przypada w sobotę.

Adresatem deklaracji jest urząd skarbowy właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeśli nie jest on osobą fizyczną – według jego siedziby (lub miejsca prowadzenia działalności, jeśli nie ma siedziby).

Tak wynika z art. 38 ust. 1a ustawy o PIT.

[srodtytul]Podstawowe informacje[/srodtytul]

Jak wypełnić deklarację? Zaczynamy oczywiście od wpisania swojego NIP oraz roku, za który jest składany formularz. Potem w części A oznaczamy urząd skarbowy, któremu podlegamy, a w kolejnym polu zaznaczamy właściwy kwadrat: pierwszy, jeśli jest to pierwotna deklaracja, a drugi, gdy korekta.

Część B przeznaczona jest do wpisania danych płatnika (nazwisko, imię, data urodzenia, pełna nazwa, REGON lub PESEL, adres zamieszkania lub siedziby).

[srodtytul]Zaliczki od pensji...[/srodtytul]

W dalszej części deklaracji, czyli C, przechodzimy już do meritum, tj. zaliczek na podatek. Każdy płatnik wypełnia „swój” wiersz. I tak wiersz 1 interesuje płatników, którzy są zakładami pracy, komornikami sądowymi (lub podmiotami niebędącymi następcami prawnymi zakładów pracy), i w 2008 r. pobierali zaliczki na podatek od dochodów ze stosunku pracy, stosunku służbowego, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy, zasiłków z ubezpieczenia społecznego, które wypłacali, a spółdzielnie pracy – od wypłat z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

W polach od 19 do 42 wpisują zaliczki pobrane w poszczególnych miesiącach roku podatkowego, w kwotach pomniejszonych już o potrącone składki na ubezpieczenie zdrowotne (z uwzględnieniem ograniczenia do 7,75 proc. podstawy wymiaru) oraz liczbę podatników, czyli osób uzyskujących dochody z tego źródła.

[srodtytul]...i innych świadczeń [/srodtytul]

Wiersz 2 wypełniają kolejni płatnicy, którymi są m.in. rolnicze spółdzielnie produkcyjne, organy rentowe (ZUS), podmioty wypłacające stypendia, emerytury lub renty z zagranicy, organy zatrudnienia, spółdzielnie, oddziały WAM, areszty śledcze i zakłady karne, biura terenowe FGŚP. Wpisują obliczone przez siebie zaliczki na podatek od wypłaconych świadczeń.

Wiersz 3 to podsumowanie kwot wcześniej wykazanych zaliczek.

[srodtytul]Gdy rozkładaliśmy na części... [/srodtytul]

Wiersz 4 obchodzi tylko tych płatników, którzy w ciągu roku ograniczyli, na wniosek pracownika, pobór zaliczek na podatek. Tu wpisuje się kwoty tych zaliczek. Dotyczy to sytuacji, w których świadczenia w naturze, świadczenia ponoszone za podatnika (lub inne nieodpłatne) przysługiwały mu za okres dłuższy niż miesiąc i nie było możliwe określenie, jaka ich część przypada za jeden miesiąc. Doliczenie całej wartości w jednym miesiącu spowodowałoby natomiast niewspółmiernie wysoką zaliczkę w stosunku do wypłaty pieniężnej. Dlatego pracodawca, na wniosek podatnika, mógł ograniczyć pobór zaliczki za dany miesiąc i pobrać pozostałą jej część w następnych miesiącach.

W wierszu 5 powinny znaleźć się zaliczki, które przypadały do pobrania w związku z ograniczeniem poboru w poprzednich miesiącach.

[srodtytul]...albo rozliczaliśmy nadpłatę lub niedopłatę [/srodtytul]

Wiersze 6 i 7 dotyczą pracodawców, którzy rozliczali pracownikom podatek za 2007 r. i w PIT-40 wykazana została niedopłata lub nadpłata.

Niedopłatę pobraną z dochodu za marzec lub za kwiecień 2008 r. (jeżeli pracownik o to wnioskował) wykazuje się w wierszu 6.

W kolejnym powinna widnieć nadpłata, która została zaliczona na poczet zaliczki należnej za marzec 2008 r. lub zwrócona pracownikowi w gotówce (jeżeli po pobraniu tej zaliczki nadpłata jeszcze pozostała).

W wierszu 8 jest miejsce na kwoty pobranego podatku przekazanego na PFRON i zfron.

[srodtytul]Wynagrodzenia za zlecenia i zarządzanie[/srodtytul]

Wiersz 9 interesuje płatników, którzy w 2008 r. zobowiązani byli do obliczania i pobierania zaliczek od dochodów z działalności wykonywanej osobiście, a więc:

- od umów-zleceń i o dzieło,

- z kontraktów menedżerskich i innych umów o zarządzanie przedsiębiorstwem,

- z tytułu pełnienia funkcji w zarządach, radach nadzorczych, komisjach rewizyjnych lub innych organach stanowiących osób prawnych,

- z działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej,

- z działalności polskich arbitrów uczestniczących w procesach arbitrażowych z partnerami zagranicznymi,

- z wykonywania czynności związanych z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich,

- z wykonywania czynności, które zlecił organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów.

Wykazujemy tu także zaliczki od dochodów z praw majątkowych na podstawie art. 18 ustawy o PIT (np. należności po zmarłym pracowniku wypłacone uprawnionym członkom rodziny).

Zaliczki, które trzeba tu wpisać, to kwoty pomniejszone o potrącone składki zdrowotne (w wysokości nieprzekraczającej 7,75 proc. podstawy wymiaru).

Wiersz 10 służy m.in. osobom, które zatrudniały np. pomoc domową lub opiekunkę do dziecka.

[srodtytul]Wykazujemy, ile się należało...[/srodtytul]

W polach wiersza 11, oznaczających kolejne miesiące 2008 r., płatnik wpisuje kwoty pobranego podatku do przekazania do urzędu skarbowego.

W wierszu 12 wykazuje ewentualnie przysługujące mu zryczałtowane wynagrodzenie z tytułu terminowego wpłacania podatku (zgodnie z ordynacją podatkową).

Ostatni 13 wiersz części C służy do wykazania kwot do wpłaty do urzędu skarbowego.

[srodtytul]...i wyjaśniamy różnice[/srodtytul]

W części D płatnik wyjaśnia ewentualne różnice między podatkiem pobranym a wpłaconym (jeżeli takie powstały). Inaczej urząd skarbowy może wezwać go do złożenia wyjaśnień. Czasami bowiem nie zgadzają się kwoty podatku pobranego i faktycznie przekazanego na konto urzędu skarbowego. Może tak być wtedy, gdy płatnik wpłacił wyższy bądź niższy podatek, niż wynikał z obliczeń.

W ostatniej części, czyli E, płatnik lub inna osoba odpowiedzialna za pobranie i wpłaty podatku wpisuje swoje imię, nazwisko i składa podpis (ewentualnie z pieczątką).

[ramka][b]Fiskus o obowiązkach płatników[/b]

Spójrzmy na interpretacje mówiące o zasadach sporządzania PIT-4R.

- W miejsce wielu pracodawców funkcjonujących w ramach spółki z o.o. (zakładu głównego i poszczególnych oddziałów) wprowadzono jednego – spółkę z o.o. W trybie art. 231 kodeksu pracy przekazano wszystkich zatrudnionych u dotychczasowych pracodawców jednemu obecnie funkcjonującemu. Każdy z oddziałów spółki utracił status pracodawcy. Jest nim teraz spółka z o.o. Czy dotychczasowi pracodawcy muszą przesłać do urzędu skarbowego cząstkowe deklaracje PIT-4R o pobranych zaliczkach? Nie mają takiego obowiązku. PIT-4R musi wystawić aktualny pracodawca[b] (interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 19 grudnia 2007 r., IBPB2/415-188/07/CJS/ KAN-953/09/07)[/b].

- W razie zwrotu pracownikowi nadpłaconych składek na ubezpieczenia społeczne za ubiegły rok od zawyżonej trzynastki nie należy korygować sporządzonej już deklaracji PIT-4R. Informacja wystawiona za dany rok ma bowiem odzwierciedlać stan faktyczny, a więc wysokość pobranych przez płatnika zaliczek, a nie wysokość zaliczek należnych. Jeśli pracownik zwróci nienależnie pobrane świadczenie, wcześniej opodatkowane, to pracodawca odliczy mu z bieżącego dochodu tę kwotę wraz z zaliczką na podatek. W ten sposób podatnik odzyska nadpłatę [b](interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 8 września 2008 r., ILPB1/415-401/08-2/AK)[/b]. [/ramka]

[ramka][b]Wypełniamy formularz[/b]

[link=http://grafik.rp.pl/grafika2/256204]Zobacz wzór wypełnionego formularza PIT-4R[/link]. Pracodawca wykazuje w nim zaliczki pobrane od wynagrodzeń pracowników (część C, wiersz 1) oraz od umów-zleceń i o dzieło (część C, wiersz 9). Wpisuje też kwoty wynikające z rozliczenia pracowników za 2007 r. (część C, wiersze 6 i 7). [/ramka]