[link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=290821]Ustawą z 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o VAT oraz niektórych innych ustaw (DzU nr 209, poz. 1320) [/link]wprowadzono do art. 14 ustawy o VAT nowe ust. 9a – 9j, które umożliwiają otrzymanie zwrotu podatku przez wspólników rozwiązanej spółki osobowej lub osobom fizycznym, które zaprzestały prowadzenia działalności gospodarczej.

[srodtytul]Tłumaczenia fiskusa[/srodtytul]

Poprzednio urzędy skarbowe często odmawiały przedsiębiorcom likwidującym firmy zwrotu VAT. Jako uzasadnienie podawały art. 88 ust. 4 ustawy, zgodnie z którym zwrotu różnicy podatku nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni. [b]Działo się tak, mimo że sądy administracyjne wydawały w tej sprawie korzystne wyroki dla podatników, uznając m.in. że art. 88 ust. 4 ustawy dotyczy wyłącznie sytuacji, gdy podatnicy zostali wykreśleni z rejestru,[/b] i po tym zdarzeniu dokonali czynności, w związku z którymi występują o zwrot nadwyżki podatku naliczonego.

Kwestia zwrotu, gdy podatnik uzyskał nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym do momentu zaprzestania działalności, a termin zwrotu przypadał po likwidacji, w praktyce nie była rozstrzygnięta. Ustawodawca, wprowadzając nowe ustępy do art. 14 (oraz uchylając dotychczasowy ust. 9), umożliwił w znacznym stopniu realizację zasady neutralności podatku.

[srodtytul]Zmiana sytuacji[/srodtytul]

Zgodnie z nowymi przepisami osobom fizycznym, które zaprzestały wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, oraz byłym wspólnikom rozwiązanych spółek osobowych, przysługuje prawo zwrotu różnicy podatku wykazanego w deklaracji podatkowej za okres, w którym odpowiednio te osoby lub spółki były podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni.

W odniesieniu do byłych wspólników spółek prawo to przysługuje podatnikom, którzy byli wspólnikami spółek w dniu ich rozwiązania (w wypadku spółek handlowych będzie to dzień wykreślenia ich z rejestru).

[srodtytul]Potrzebne zeznanie, umowa i wykaz kont[/srodtytul]

Zwrotu różnicy podatku dokonuje się na podstawie złożonej deklaracji podatkowej wraz z załączonymi do tej deklaracji:

- umową spółki, aktualną na dzień rozwiązania spółki,

- wykazem rachunków bankowych byłych wspólników w banku mającym siedzibę na terytorium kraju lub rachunków byłych wspólników w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której są członkami, na które ma nastąpić zwrot różnicy podatku.

Zwrotu różnicy podatku byłym wspólnikom dokonuje się w proporcjach wynikających z prawa do udziału w zysku określonego w umowie spółki, a jeżeli z załączonej umowy nie wynikają te udziały w zysku, przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe. Zwrotu dokonuje się na numery rachunków przedłożone wraz z deklaracją.

[srodtytul]Ile trzeba czekać[/srodtytul]

W odniesieniu do zwrotu różnicy podatku zarówno dla byłych wspólników, jak i osób fizycznych, które zaprzestały dokonywać czynności opodatkowanych, stosuje się ogólne zasady dotyczące terminów zwrotu. Oznacza to, że zwrot następuje w terminie 60 dni, a jeżeli zasadność zwrotu wymaga dodatkowego zweryfikowania, naczelnik urzędu skarbowego może przedłużyć ten termin zgodnie z art. 87 ust. 2.

[b]Problemy interpretacyjne, a w konsekwencji spory z organami podatkowymi, mogą się pojawić w sprawach stosowania terminów i przesłanek zwrotu[/b] określonych w art. 87 ust. 5a (zwrot kwoty podatku naliczonego na wniosek podatnika, gdy nie wykonał w okresie rozliczeniowym czynności opodatkowanych na terytorium kraju) i ust. 6 (przyspieszony termin zwrotu na wniosek podatnika). Zgodnie bowiem z art. 14 ust. 9d, do zwrotu różnicy podatku dla byłych wspólników lub byłych przedsiębiorców stosuje się odpowiednio przepisy art. 87 ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 7. W zdaniu pierwszym art. 87 ust. 2 dotyczącym terminu 60-dniowego zawarte jest odesłanie do ust. 6, a w ust. 7 stwierdzającym, że różnicę podatku niezwróconą przez urząd skarbowy w ustawowym terminie traktuje się jako nadpłatę podatku podlegającą oprocentowaniu w rozumieniu przepisów ordynacji podatkowej, następuje odesłanie do ust. 5a.

[ramka][b]Czasem z odsetkami[/b]

W wypadku osób fizycznych, które zaprzestały wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, w stosunku do których naczelnik urzędu skarbowego przedłużył termin zwrotu (zgodnie z art. 87 ust. 2 zdanie drugie), jeżeli przeprowadzone przez organ czynności wykażą zasadność zwrotu, urząd skarbowy wypłaca należną kwotę wraz z odsetkami w wysokości odpowiadającej opłacie prolongacyjnej stosowanej w przypadku odroczenia płatności podatku lub jego rozłożenia na raty.

W wypadku byłych wspólników oprocentowanie kwoty zwrotu w taki sam sposób jak dla indywidualnych przedsiębiorców stosuje się, gdy byli wspólnicy złożą wymagane dokumenty na 15 dni lub wcześniej przed upływem zwrotu różnicy podatku. Jeżeli wymagane dokumenty zostaną złożone na 14 dni przed upływem terminu zwrotu lub później, odsetki są naliczane dopiero od 15. dnia po dniu złożenia tych dokumentów.[/ramka]

[ramka][b]Uwaga[/b]

Odsetek nie nalicza się od kwoty zwrotu różnicy podatku w części przypadającej byłemu wspólnikowi, którego rachunku nie podano.[/ramka]

[i]Autor jest radcą prawnym i partnerem w InCorpore Banach Iniewski Stradomski[/i]