Po zakończeniu roku warto więc przejrzeć dokumenty firmy, aby uwzględnić wszystkie wypłaty. W pierwszej kolejności trzeba pomyśleć o deklaracjach, które trzeba złożyć do końca stycznia. Chodzi przede wszystkim o PIT-8AR i PIT-4R.

[srodtytul]Zryczałtowany podatek[/srodtytul]

Druk PIT-8AR przekazywany jest urzędowi skarbowemu właściwemu według siedziby lub miejsca zamieszkania płatnika. W formularzu tym są wykazywane kwoty pobranego zryczałtowanego podatku dochodowego m.in. od:

- wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych oraz nagrody związane ze sprzedażą premiową (art. 30 ust. 1 ustawy o PIT)

- świadczeń otrzymanych przez emerytów i rencistów będących byłymi pracownikami (art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT)

- należności wypłacanych osobom zagranicznym wymienionym w art. 29 ustawy o PIT (np. odsetki, dochody z praw autorskich lub z praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych czy znaków towarowych i wzorów zdobniczych)

- odsetek od pożyczek (z wyjątkiem sytuacji, gdy udzielanie pożyczek jest przedmiotem działalności gospodarczej) oraz odsetek i dyskonta od papierów wartościowych (art. 30 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o PIT)

- dywidend i innych przychodów z udziału w zyskach osób prawnych (art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT).

Kwoty te należy wykazać w podziale na poszczególne miesiące. W formularzu należy także wykazać przysługujące na podstawie art. 28 ordynacji podatkowej wynagrodzenie płatnika z tytułu terminowego wpłacania zryczałtowanego podatku.

[srodtytul]Nie tylko dla pracowników [/srodtytul]

Formularz PIT-4R także należy przesłać do końca stycznia. Musi on zostać przekazany urzędowi skarbowemu właściwemu według miejsca zamieszkania lub siedziby płatnika. Wykazywane są w nim informacje o liczbie podatników, od których płatnik pobierał zaliczki w poszczególnych miesiącach. Informuje też, ile powinny one wynosić. Dane te są podzielone według różnych rodzajów dochodów. Podstawowa kategoria to zaliczki pobierane od wynagrodzenia za pracę. Poza nimi w deklaracji trzeba wykazać m.in. dodatkowo pobrany podatek wynikający z rozliczenia za rok ubiegły oraz pobrany podatek przekazany na PFRON oraz zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych.

Odrębnie wykazywane są zaliczki od przychodów:

- z wykonywania usług, na podstawie umowy-zlecenia lub umowy o dzieło,

- z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z prowadzenia zawodów sportowych

- z działalności polskich arbitrów uczestniczących w procesach arbitrażowych z partnerami zagranicznymi

- otrzymywanych przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek

- osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym, oraz płatników i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej,

- otrzymywanych przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych

- uzyskanych na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej

- z praw majątkowych, np. z praw autorskich i praw pokrewnych.Płatnik, który korzysta z prawa do pobierania wynagrodzenia z tytułu terminowego wpłacania podatku dochodowego, musi je także wykazać w podziale na poszczególne miesiące.

[srodtytul]Informacja PIT-11[/srodtytul]

Płatnik przekazuje PIT-11 podatnikowi oraz urzędowi właściwemu ze względu na miejsce jego zamieszkania do końca lutego kolejnego roku podatkowego. Jest to deklaracja, którą po zakończeniu roku podatkowego otrzymuje każdy pracownik lub zleceniobiorca. Katalog płatników zobowiązanych do wypełnienia tego formularza jest szeroki. Wchodzą do niego m.in.:

- rolnicze spółdzielnie produkcyjne lub inne spółdzielnie zajmujące się produkcją rolną wypłacające należności z tytułu członkostwa w tych podmiotach lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego

- wypłacający renty zagraniczne

- wypłacający świadczenia z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych

- osoby prawne wypłacające wynagrodzenie za udział w ich organach stanowiących

- przedsiębiorstwa wypłacające wynagrodzenia wynikające z kontraktów menedżerskich,

- wypłacający przychody związane z prawami autorskimi.

W formularzu tym płatnik powinien wykazać także inne opodatkowane na zasadach ogólnych dochody, od których ma obowiązek pobrać zaliczkę na podatek. Ponadto w deklaracji tej trzeba podać informacje o wysokości pobranych składek na ubezpieczenia społeczne i na ubezpieczenie zdrowotne, które mogą być odliczone od podatku.

[srodtytul]Gdy firmanie pobiera zaliczek[/srodtytul]

PIT-8C to informacja o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych. Do końca lutego następnego roku podatkowego powinna być przesłana podatnikowi oraz jego urzędowi skarbowemu. Cechą charakterystyczną tej deklaracji jest to, że wystawiana jest tylko wtedy, gdy dokonujący wypłaty lub innego świadczenia nie ma obowiązku pobrania zaliczki na podatek dochodowy.

W formularzu tym wykazywane są dwa rodzaje dochodów. Przede wszystkim przeznaczony jest on do informowania o dochodach z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o PIT. Są to m.in. zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny.

Ponadto formularz ten wypełniają podmioty informujące o dochodach uzyskanych z:

- odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych

- realizacji praw wynikających z papierów wartościowych

- odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.

Chodzi przede wszystkim o biura maklerskie, które w ten sposób przysyłają dane umożliwiające rozliczenie PIT-38 przez ich klientów.

W informacji PIT-8C nie należy wykazywać przychodów zwolnionych od podatku dochodowego oraz dochodów, od których na podstawie ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

[srodtytul]Rozliczenie przez pracodawcę[/srodtytul]

Formularz PIT-12 to oświadczenie dla celów obliczenia podatku dochodowego od dochodu uzyskanego przez podatnika w roku podatkowym, czyli wniosek o sporządzenie rocznego rozliczenia podatku. Składają go swoim pracodawcom osoby, które nie chcą samodzielnie rozliczać się z podatku dochodowego.

Formularz ten należy złożyć do 10 stycznia następnego roku podatkowego. Z możliwości tej może skorzystać osoba, która uzyskała tylko dochody od płatnika. Wyjątkiem są dochody określone w art. 30 – 30c oraz art. 30e, czyli opodatkowane w sposób zryczałtowany. Z tej formy rozliczenia może skorzystać tylko pracownik, który nie zamierza opodatkować dochodów wspólnie z małżonkiem lub dzieckiem i nie ma obowiązku doliczenia kwot uprzednio odliczonych (z wyjątkiem doliczanego do podatku, obliczonego według skali podatkowej i otrzymanego za pośrednictwem płatnika, zwrotu uprzednio zapłaconej i odliczonej składki na ubezpieczenie zdrowotne). Kolejny warunek to niekorzystanie z ulg i odliczeń, z wyjątkiem:

- składek na ubezpieczenia społeczne,

- dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu,

- składek na ubezpieczenia zdrowotne,

- ulgi na dzieci.

Skorzystanie z tego ostatniego odliczenia wymaga złożenia do 10 stycznia oświadczenia, w którym należy wskazać liczbę dzieci, na które przysługuje odliczenie.

[b]Pracodawca, któremu pracownik złoży wniosek na formularzu PIT-12, ma obowiązek rozliczyć za niego podatek na druku PIT-40.[/b] Powinien to zrobić do końca lutego. W tym terminie roczne obliczenie podatku trzeba przekazać podatnikowi oraz właściwemu ze względu na jego miejsce zamieszkania urzędowi skarbowemu.

[ramka][b]Co się zmieni w 2009 r.[/b]

W 2009 r. pracodawca, który rozwiąże umowę o pracę, nie będzie już musiał do 15. dnia następnego miesiąca wypełniać deklaracji PIT-11. Obecnie ma taki obowiązek – musi ją w tym terminie przekazać pracownikowi oraz właściwemu ze względu na jego miejsce zamieszkania urzędowi skarbowemu. To istotne utrudnienie dla agencji pracy tymczasowej. Często zawierają one bowiem w trakcie roku z tymi samymi osobami kilka umów o pracę. Po zmianach wystarczy, że wystawią im jeden PIT-11 (do końca lutego następnego roku podatkowego). Wyjątkiem będzie sytuacja, gdy o wcześniejsze wystawienie tego formularza zwróci się były pracownik.[/ramka]

[ramka][b]Ważne[/b]

Tylko jeszcze w rozliczeniu za 2008 r. pracownicy mogą złożyć wniosek, aby płatnik rozliczył ich z uwzględnieniem ulgi na dzieci. Osoby, które będą chciały skorzystać z tego odliczenia w zeznaniu za 2009 r., będą musiały wypełnić je samodzielnie.[/ramka]

masz pytanie, wyślij e-mail do autora: [mail=k.pilat@rp.pl]k.pilat@rp.pl[/mail]