Rozliczą się więc na takich samych zasadach, jak podatnicy mający miejsce zamieszkania w Polsce.

[srodtytul]Ponieważ jest dyskryminacja... [/srodtytul]

Ta zmiana podyktowana jest obowiązkiem dostosowania polskich regulacji do wymagań prawa wspólnotowego. Cudzoziemcy mający miejsce zamieszkania w innym państwie Unii Europejskiej (Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Konfederacji Szwajcarskiej), którzy świadczą usługi na terenie Polski, byli do tej pory w pewien sposób u nas dyskryminowani. Musieli bowiem rozliczać się od przychodów osiągniętych na terenie Rzeczypospolitej Polskiej (z określonych źródeł) w formie ryczałtu.

Taka sytuacja co do zasady powodowała niekorzystne dla nich skutki, bowiem stawka ryczałtu wynosi w większości przypadków 20 proc. (aczkolwiek często zastosowanie miały niższe stawki wynikające z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania). Poza tym nie ma możliwości odliczenia kosztów uzyskania przychodu.

Natomiast przedsiębiorca objęty w Polsce nieograniczonym obowiązkiem podatkowym świadczący takie same usługi może korzystać z opodatkowania na zasadach ogólnych, przez co jego podatek jest często niższy. Może też uwzględniać koszty związane z działalnością.

[srodtytul]...trzeba zmienić przepisy [/srodtytul]

Komisja Europejska dopatrzyła się w tej sytuacji naruszenia prawa wspólnotowego. Argumentacja została oparta na zarzucie utrudniania konkurencyjności przedsiębiorcom z państw członkowskich Unii Europejskiej, którzy zobowiązani byli do ponoszenia większych ciężarów publicznoprawnych niż przedsiębiorcy polscy wykonujący taki sam rodzaj działalności.

To było przyczyną zmian w art. 29 ustawy o PIT. Zgodnie z nowymi rozwiązaniami niektórzy nierezydenci świadczący usługi na terenie Polski mają możliwość wyboru formy opodatkowania osiąganych przychodów. Oprócz 20-proc. zryczałtowanego podatku będą mogli rozliczać się także na zasadach ogólnych (według skali podatkowej).

Z przepisów przejściowych wynika, że znowelizowane przepisy mają zastosowanie do przychodów uzyskanych przez podatników od 1 stycznia 2008 r.

[srodtytul]Musi być certyfikat [/srodtytul]

Nowy sposób opodatkowania dotyczy nierezydentów, którzy mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych na terenie jednego z państw członkowskich UE, EOG lub Szwajcarii. Miejsce zamieszkania powinno być udokumentowane certyfikatem rezydencji.

[ramka][b]Przykład[/b]

Przedsiębiorca z Włoch uzyskał w Polsce wynagrodzenie z umów licencyjnych. Pobrano od niego podatek przy zastosowaniu 10 proc. stawki (wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania). Przedsiębiorca z Włoch może (jeśli uzna, że jest to korzystne) opodatkować się w Polsce na zasadach ogólnych, tj. według skali podatkowej, przy czym oczywiście podstawą opodatkowania będzie tutaj dochód, a nie przychód.[/ramka]

[srodtytul]Trzeba złożyć wniosek[/srodtytul]

Aby zmienić formę opodatkowania, nierezydent musi złożyć stosowny wniosek w rocznym zeznaniu podatkowym. Prościej mówiąc, zastosowanie skali podatkowej następuje poprzez złożenie przez zagranicznego podatnika zeznania rocznego.

W takiej sytuacji ryczałt odprowadzony od przychodów jest traktowany jak zaliczki na podatek obliczany według skali w rocznym zeznaniu. W tym wypadku nie stosuje się stawek podatku wynikających z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, ale wyłącznie skalę określoną w polskiej ustawie.

[srodtytul]Decyzja po przeliczeniu [/srodtytul]

Wybór tej formy opodatkowania nie wiąże w kolejnych latach. Zagraniczny podatnik może zdecydować się na takie rozliczenie po zakończeniu danego roku podatkowego, jeśli uzna, że jest to dla niego korzystne. Jest to więc o tyle bezpieczne dla podatników, że wybór następuje już po zakończeniu roku. Nie jest tak, że formę opodatkowania wybiera się wcześniej, ponosząc ewentualnie konsekwencje nietrafionych przewidywań (np. co do wielkości dochodów).

[srodtytul]W trakcie roku ryczałt [/srodtytul]

Nowe zasady nie zmieniają zasad rozliczeń nierezydentów w trakcie roku. Nadal od ich przychodów pobierany jest ryczałt. Płatnicy zryczałtowanego podatku (polscy przedsiębiorcy wypłacający wynagrodzenia) mają dokładnie takie same obowiązki, jak dotychczas.

[ramka][b]Czasami stawka jest niższa[/b]

Opodatkowanie na zasadach ogólnych może być korzystne dla niektórych nierezydentów. Nie można jednak automatycznie porównywać stawek, trzeba bowiem pamiętać, że w wielu sytuacjach zastosowanie mają klauzule wynikające z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Obniżają one stawkę podatku do 15, 10, a niekiedy nawet 5 proc. przychodu. Zwykle oznacza to niższy podatek niż w przypadku opodatkowania dochodu stawką 18 proc. [/ramka]

[ramka][b]Skala już dla tegorocznych wynagrodzeń[/b]

Od 1 stycznia 2009 r. – a także w stosunku do przychodów osiągniętych od 1 stycznia 2008 r. – niektórzy nierezydenci będą mogli rozliczać się na zasadach ogólnych (według skali podatkowej). Ta możliwość dotyczy następujących przychodów (dotychczas opodatkowanych ryczałtowo):

- z działalności wykonywanej osobiście, z odsetek, z praw autorskich lub z praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, handlowego lub naukowego, w tym także środka transportu, oraz za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how);

- z opłat za usługi w zakresie działalności widowiskowej, rozrywkowej lub sportowej, wykonywanej przez osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania za granicą, a organizowanej za pośrednictwem osób fizycznych lub osób prawnych prowadzących działalność w zakresie imprez artystycznych, rozrywkowych lub sportowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

- z tytułu należnych opłat za wywóz ładunków i pasażerów przyjętych do przewozu w portach polskich przez zagraniczne przedsiębiorstwa morskiej żeglugi handlowej, z wyjątkiem ładunków i pasażerów tranzytowych;

- uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagraniczne przedsiębiorstwa żeglugi powietrznej;

- z tytułu świadczeń doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze. [/ramka]

[i]Autor jest doradcą podatkowym[/i]