Do tej pory urzędy uważały, że takie transakcje trzeba opodatkować.
[srodtytul]Niezgodność z prawem unijnym...[/srodtytul]
Do 1 grudnia br. poza zakresem opodatkowania VAT były transakcje zbycia przedsiębiorstwa oraz zakładu (oddziału) samodzielnie sporządzającego bilans. Tak wynikało z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT. Przepis ten miał na celu implementację regulacji prawa wspólnotowego. Brzmienie europejskich i polskich przepisów w tym zakresie różniło się jednak zasadniczo. Zgodnie z art. 19 dyrektywy VAT państwa członkowskie mogą wyłączyć z zakresu VAT czynności zbycia całości lub części majątku podatnika. Jak potwierdził[b] ETS w orzeczeniu w sprawie C-497/01 (Zita Modes SARL)[/b], w przypadku implementacji tej opcji przez państwo członkowskie z opodatkowania powinien być wyłączony każdy przypadek zbycia przedsiębiorstwa lub jego części, przy wykorzystaniu której można samodzielnie wykonywać działalność gospodarczą. Co więcej, w sytuacji gdy państwo członkowskie zdecyduje się na zastosowanie powyższego wyłączenia, może je implementować jedynie w pełnym zakresie. Innymi słowy, niedopuszczalne jest wyłączenie z VAT tylko części transakcji określonych w prawie wspólnotowym (np. zbycie przedsiębiorstwa), a opodatkowanie innych (np. zbycia części przedsiębiorstwa zdolnej do samodzielnego prowadzenia działalności).
Pokazuje to jednoznacznie, że działanie polskiego ustawodawcy – który ograniczył wyłączenie z VAT tylko do transakcji zbycia przedsiębiorstwa i zakładu (oddziału) samodzielnie sporządzającego bilans – było sprzeczne z prawem wspólnotowym.
[srodtytul]... potwierdzały sądy [/srodtytul]
Na tę niezgodność powoływały się niektóre sądy, które przyznawały rację podatnikom, podpierając się (wypracowaną na gruncie prawa cywilnego) teorią zakładającą możliwość istnienia kilku przedsiębiorstw w ramach jednego podmiotu gospodarczego. Przykładowo, jak zauważył[b] WSA w Warszawie w wyroku z 12 sierpnia 2008 r. (III SA/ Wa 666/08)[/b]: „każdy zespół składników majątkowych dający się wyodrębnić poprzez funkcjonalne powiązanie polegające na przydatności do realizacji określonego działania gospodarczego (a więc także ZCP –K.S.), bez względu na jego organizacyjne wyodrębnienie w postaci zakładu czy też oddziału, będzie przedsiębiorstwem w rozumieniu art. 55[sup]1[/sup] kodeksu cywilnego. Takie rozumienie definicji przedsiębiorstwa spełnia wymogi art. 5 ust. 8 VI dyrektywy i art. 19 dyrektywy 112, a w związku z tym definicja ta może być stosowana przy wykładni pojęcia „przedsiębiorstwo” ujętego w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT”.
Z poglądem, że pojęcie „przedsiębiorstwa” w ustawie o VAT obejmuje także jego zorganizowaną część, nie zgadzały się jednak organy podatkowe.
[srodtytul]Teraz nie ma wątpliwości [/srodtytul]
Po nowelizacji art. 6 pkt 1 ustawy o VAT mówi, że jej przepisów nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Jednocześnie wprowadzono definicję ZCP pokrywającą się z tą, która jest zawarta w ustawach o podatku dochodowym. Jest to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istnieją-cym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
[i]Autor jest menedżerem w Zespole Podatków Pośrednich w biurze Ernst & Young w Poznaniu[/i]
[ramka][b]Pamiętaj o PCC [/b]
Ta zmiana, choć bez wątpienia korzystna dla podatników na gruncie VAT, będzie jednak miała określone skutki w podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Do tej pory sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa – jako podlegająca VAT – była wyłączona z zakresu PCC (z wyjątkiem tych składników majątku, których sprzedaż nie jest objęta VAT, np. wierzytelności). Po 1 grudnia br. sprzedaż ZCP – podobnie jak sprzedaż przedsiębiorstwa – będzie opodatkowana PCC (według stawek właściwych dla poszczególnych składników majątkowych). [/ramka]
