Dyżur telefoniczny dotyczący zasad skorzystania z abolicji podatkowej cieszył się ogromnym zainteresowaniem. Na pytania odpowiadał Adam Bartosiewicz, współautor komentarza do ustawy o abolicji podatkowej.

W 2007 r. osiągałem dochody w Anglii oraz w Polsce (przez dwa miesiące). Rozliczyłem się z podatku dochodowego w Polsce. Czy mogę skorzystać z abolicji?

Z rozwiązań przewidzianych w ustawie abolicyjnej mogą skorzystać ci podatnicy, którzy w danym roku mieli miejsce zamieszkania w Polsce i osiągali w tym roku dochody w takim państwie, z którym Polska miała podpisaną umowę przewidującą stosowanie metody zaliczenia (kredytu podatkowego), albo w państwie, z którym Polska nie miała podpisanej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Do dochodów uzyskanych w Wielkiej Brytanii w 2007 r. zastosowanie ma już nowa umowa polsko-brytyjska. Jako metodę unikania podwójnego opodatkowania przewiduje ona metodę wyłączenia z progresją. W związku z tym w takiej sytuacji nie można skorzystać z abolicji podatkowej.

Ale przecież rozliczając się z podatku za 2007 r. w Polsce, musiałem dopłacić około 1 tys. zł podatku. Czy nie odzyskam tych pieniędzy dzięki abolicji?

Jak wspomniałem, nowa umowa polsko-brytyjska przewiduje stosowanie metody wyłączenia z progresją. Dochody z Anglii są zwolnione od podatku w Polsce, ale wpływają na stawkę podatkową dla dochodów krajowych. Fakt, że dopłacił pan podatek w Polsce, był spowodowany tym, że podczas pobierania zaliczek od dochodów polskich podatek został potrącony według 19-proc. stawki. Wskutek doliczenia do nich dochodów brytyjskich przeszedł do kolejnych przedziałów skali podatkowej, gdzie był opodatkowany stawką 30 proc. albo nawet 40 proc. Stąd się wzięła wspomniana dopłata. Taka jest istota stosowania metody wyłączenia z progresją.

Istotą abolicji jest to, że dochody podatnika są uznawane za opodatkowane z zastosowaniem metody wyłączenia z progresją. Umorzeniu lub zwrotowi podlega właśnie różnica między podatkiem należnym ustalonym metodą zaliczenia a podatkiem należnym według metody wyłączenia z progresją.

Pracowałem w 2007 r. w Islandii. Czy obejmuje mnie abolicja?

Tak, umowa polsko-islandzka przewiduje bowiem zastosowanie metody zaliczenia jako sposób unikania podwójnego opodatkowania. Z abolicji można zaś skorzystać właśnie w razie osiągania dochodów z pracy w państwie, z którym Polska ma umowę przewidującą stosowanie metody zaliczenia. Dotyczy to m.in. Islandii, tak więc w odniesieniu do dochodów z tego państwa można skorzystać z abolicji.

A co z dochodami osiągniętymi w Islandii w tym roku?

Abolicja obejmuje dochody uzyskiwane za granicą przez polskich podatników w latach 2002 – 2007. W odniesieniu do tych zarobków można składać wnioski o umorzenie zaległości podatkowych lub o zwrot podatku (wniosek PIT-AZ).

Jeśli zaś chodzi o dochody osiągane w 2008 r., a także w latach następnych, to do nich przewidziano tzw. ulgę abolicyjną. Aby z niej skorzystać, podatnik powinien najpierw wypełnić zeznanie roczne, korzystając z metody zaliczenia (czyli dodaje dochody z Islandii do dochodów polskich, oblicza podatek należny i później odlicza podatek z Islandii od podatku polskiego). Następnie od tak obliczonego podatku będzie mógł odliczyć taką kwotę, która spowoduje, że wysokość podatku ostatecznie będzie równa podatkowi, jaki zapłaciłby, gdyby korzystał z metody wyłączenia. Trudno w tej chwili powiedzieć, jak będzie to wyglądało od strony technicznej, bo wymaga to opracowania nowego wzoru zeznań rocznych PIT.

Chciałbym złożyć wniosek o umorzenie zaległości za 2006 r. Związana ona jest z dochodami z pracy w Anglii. Jaki adres mam wpisać we wniosku PIT-AZ – obecny polski adres zamieszkania czy też adres angielski z czasu uzyskiwania dochodów?

W formularzu PIT-AZ podatnik (wnioskodawca) podaje swoje dane, w tym m.in. adres zamieszkania. Wprawdzie wniosek dotyczy przeszłości (jednego z poprzednich lat), lecz wnioskodawca podaje swoje aktualne dane. Pamiętać także należy, że PIT-AZ w istocie jest wnioskiem o wszczęcie postępowania podatkowego (dotyczącego umorzenia zaległości). Ordynacja podatkowa zaś wskazuje, że jeśli podanie (wniosek) nie zawiera adresu, organ pozostawia je bez rozpatrzenia. W tym wypadku podanie adresu jest konieczne, aby organ podatkowy mógł skontaktować się z podatnikiem (wnioskodawcą). Podać należy więc swój adres aktualny, a nie były.