Wtedy rozliczymy je w formie odpisów amortyzacyjnych.

Kosztami uzyskania przychodu są zarówno wynagrodzenia ze stosunku pracy, jak i wynagrodzenia z wykonania umowy-zlecenia lub umowy o dzieło. Warunkiem odliczenia jest jednak ich wypłacenie. Tak wynika z art. 23 ust. 1 pkt 55 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT) oraz art. 16 ust. 1 pkt 57 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawa o CIT). Jest to klasyczny przykład kasowego uwzględniania wydatków w kosztach uzyskania przychodów.

W niektórych jednak przypadkach pokwitowanie odbioru wynagrodzenia podpisane przez np. zleceniobiorcę 30 czerwca nie spowoduje wprowadzenia wymienionej na nim kwoty do kosztów czerwca. Jego praca może bowiem służyć wykonywaniu środków trwałych.

Zgodnie z art. 22g ust. 4 ustawy o PIT (oraz art. 16g ust. 4 ustawy o CIT) za koszt wytworzenia uważa się m.in. wartość kosztów wynagrodzeń za pracę wraz z pochodnymi. Zasada ta obowiązuje również przy wytwarzaniu wartości niematerialnych i prawnych, np. programów komputerowych, wykonywanych czy to przez własnych pracowników, czy przez osoby z zewnątrz na podstawie umowy o dzieło (amortyzacji podlegają m.in. majątkowe prawa autorskie).

Amortyzować można te środki trwałe, które są m.in. kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania, a wartości niematerialne i prawne, które nadają się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania.

Jeżeli więc wypłata wynagrodzenia dotyczy czynności wykonywanych przy wytworzeniu składnika majątku, który zacznie „pracować” na rzecz firmy dopiero za jakiś czas, to wynagrodzenie to stanie się kosztem również dopiero w przyszłości.

I to poprzez odpis lub odpisy amortyzacyjne.

Podobnie będzie przy pracach wykonywanych w związku z ulepszeniem środków trwałych. Ponieważ nakłady ulepszeniowe zwiększają co do zasady ich wartość początkową, poniesione w związku z nimi wydatki (w tym wynagrodzenia) są kosztami pośrednio, poprzez odpisy amortyzacyjne. Może więc zdarzyć się, że wypłaty wynagrodzeń za pracę (bądź za umowy-zlecenia lub o dzieło) będą w jednym miesiącu, a ulepszenie, którego dotyczą, zostanie zakończone po kilku kolejnych.

W niektórych przypadkach wypłacone wynagrodzenia (z różnych tytułów) nigdy nie staną się kosztami uzyskania przychodu. Moim zdaniem będzie to dotyczyło pracy wykonanej przy zaniechanych inwestycjach.

Nie można więc mechanicznie księgować w koszty wynagrodzeń, kierując się jedynie art. 23 ust. 1 pkt 55 ustawy o PIT oraz art. 16 ust. 1 pkt 57 ustawy o CIT. Należy również przeanalizować cel opłaconej pracy, bo to on wskaże moment księgowania – w dacie wypłaty czy też później, poprzez odpisy amortyzacyjne. W skrajnych przypadkach może się także zdarzyć, że wypłacone wynagrodzenia kosztem nie będą.

Autor jest doradcą podatkowym w kancelarii Tax s.c. w Lublinie