Ewelina Majewska-Howis
Firmy, zwłaszcza małe zakłady usługowo-produkcyjne, przyjmują praktykantów do przyuczenia do zawodu. Najczęściej zatrudniają ich na umowę o naukę zawodu jako pracowników młodocianych. Pozwalają na to przepisy kodeksu pracy. Mówią one, że osoba młodociana to taka, która ukończyła 16 lat, ale nie przekroczyła 18.
Młodocianego można zatrudniać do praktycznej nauki zawodu lub przy wykonywaniu lekkich prac. Musi jednak ukończyć co najmniej gimnazjum i przedstawić świadectwo lekarskie stwierdzające, że określona praca nie zagraża jego zdrowiu.Zatrudniając młodocianego praktykanta, przedsiębiorca może starać się o refundację kosztów jego dokształcania. Pozwalają na to przepisy ustawy o systemie oświaty. Mówią one, że pracodawcom, którzy podpisali z młodocianymi pracownikami umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego, przysługuje dofinansowanie kosztów kształcenia.
Dofinansowanie przyznaje wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania młodocianego pracownika. Wsparcie finansowe przyznawane jest na podstawie decyzji administracyjnej. Aby je otrzymać, pracodawca musi jednak spełnić określone warunki. Przede wszystkim musi ponieść koszty kształcenia takiego pracownika, a dopiero potem starać się o ich zwrot.
Otrzymane zgodnie z decyzją burmistrza dofinansowanie jest dotacją z budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Jest ono przychodem przedsiębiorcy.Do przychodów z działalności gospodarczej zaliczane są bowiem – na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (updof) – subwencje, dotacje, dopłaty oraz inne nieodpłatne świadczenia otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków. Od dotacji trzeba więc zapłacić podatek dochodowy. Niektóre dotacje są jednak z niego zwolnione. Jedno z takich zwolnień przewidziano w art. 21 ust. 1 pkt 129. Dotyczy ono dotacji otrzymanych z budżetu państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Przedsiębiorca otrzymujący dofinansowanie kosztów kształcenia młodocianych pracowników uzyskuje zatem przychód, ale jest on zwolniony z podatku dochodowego.
Zajmując się wyszkoleniem młodocianego pracownika, pracodawca ponosi najpierw pewne koszty. Ich częściową refundację otrzymuje dopiero po jakimś czasie i po spełnieniu określonych warunków. Przy próbie rozliczenia wydatków zwróconych przez gminę pojawiają się jednak problemy.
Ich rozwiązania nie ułatwiają niejednoznacze interpretacje organów podatkowych. Przykładowo Urząd Skarbowy w Chodzieży w postanowieniu z 21 grudnia 2007 r. (PB415-16/06) stwierdza, że skoro kwota dofinansowania jest przychodem wolnym od podatku, więc pokryte nią wydatki nie są kosztami uzyskania przychodów. Wielkości tych – zdaniem organu podatkowego – nie ewidencjonuje się w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.Twierdzenie to nie ma jednak uzasadnienia w przepisach prawa podatkowego. Podatnik ma obowiązek prowadzić księgę przychodów i rozchodów w sposób rzetelny i odzwierciedlać w niej rzeczywiste operacje gospodarcze. Przedsiębiorca zatrudniający młodocianych powinien zatem uwzględniać w swojej księdze koszty kształcenia praktykantów, nawet jeśli zakłada, że w przyszłości otrzyma ich refundację.Inne zdanie na temat rozliczania zwrotu refundacji miał Pierwszy Urząd Skarbowy Warszawa-Śródmieście. W postanowieniu z 28 kwietnia 2006 r. (1435/FD1/415-19/06/GW) stwierdził, że poniesione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą podatnik powinien zaliczyć w całości do kosztów podatkowych. Przychodem z działalności będzie otrzymana przez niego refundacja 50 proc. poniesionych kosztów.Najrozsądniejsze wydaje się jednak stanowisko Urzędu Skarbowego w Nisku, który w postanowieniu z 4 kwietnia 2006 r. (USI. OF. -406/7/6/2006) stwierdził, że zrefundowane wydatki należy wyłączyć z kosztów uzyskania przychodu w miesiącu otrzymania refundacji.
Młodociany, czyli osoba mająca 16 – 18 lat, może być zatrudniony:? do przyuczenia do zawodu,? przy wykonywaniu prac lekkich.Musi jednak:? ukończyć co najmniej gimnazjum,? nie mieć przeciwwskazań lekarskich do wykonywania tych prac.