Nasza firma finansuje ubezpieczenie na życie dla pracowników. Faktury wystawiane są za okresy kwartalne, np. faktura wystawiona w czerwcu z czerwcową datą sprzedaży obejmuje ochronę ubezpieczeniową za III kwartał, czyli od czerwca do końca września. Dotychczas taką fakturę ujmowaliśmy w kosztach we wrześniu, ale w związku z nowymi przepisami o CIT mamy wątpliwości, czy nie należy jej ująć w księgach w dacie poniesienia kosztu.

Jednym z warunków prawidłowego rozliczenia wydatku jest rozpoznanie jego charakteru – czy jest to wydatek bezpośredni, czyli taki, w którego efekcie podatnik uzyskał lub uzyska konkretny przychód, czy też takiego rodzaju, że trudno przyporządkować go do określonego przychodu.Ubezpieczenie pracowników należy zaliczyć do drugiego rodzaju kosztów – niewiążących się z żadnym konkretnym przychodem, a związanych z całokształtem działalności spółki.

Od 1 stycznia 2007 r., zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (updop), koszty uzyskania przychodów inne niż bezpośrednio związane z przychodami są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli te koszty dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Zatem gdy spółka kupuje jednorazowo polisę ubezpieczeniową na okres dwóch lat, np. od marca 2007 r. do kwietnia 2009 r., to nie może zaliczyć takiego wydatku do kosztów uzyskania przychodów w całości w dacie poniesienia, ale musi ustalić, jaka jego część odnosi się do 2007 r., do 2008, a jaka do 2009 r. – a więc w praktyce rozłożyć koszt proporcjonalnie na trzy lata.

Z pytania czytelnika nie wynika jednak, że polisy dotyczą różnych lat podatkowych, lecz że odnoszą się do rozliczeń w ramach jednego okresu rozliczeniowego. Dlatego też koszty te należy wykazać w dacie ich poniesienia.

Na koniec przypomnijmy, że zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 59 updop za koszty uzyskania przychodów nie uważa się składek opłaconych przez pracodawcę z tytułu zawartych lub odnowionych umów ubezpieczenia na rzecz pracowników, z wyjątkiem umów dotyczących ryzyka grup 1, 3 i 5 działu I oraz grup 1 i 2 działu II wymienionych w załączniku do ustawy z 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (DzU nr 124, poz. 1151), jeżeli uprawnionym do otrzymania świadczenia nie jest pracodawca i umowa ubezpieczenia w okresie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono, wyklucza:

? wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy,

? możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy,

? wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie.