Czy takie świadczenie może być kosztem uzyskania przychodów?
Przypomnijmy, że wydatki pracownicze traktowane są jako koszty ogólne prowadzonej działalności gospodarczej i rozliczane są na zasadzie kasowej (art. 16 ust. 1 pkt 57 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz art. 23 ust. 1 pkt 55 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Ponieważ wypłata wynagrodzenia pracownikowi zwolnionemu z obowiązku świadczenia pracy nie znajduje się w tzw. katalogu negatywnym kosztów, musimy zastanowić się, czy ma związek z uzyskaniem przychodu (bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów). Moim zdaniem trudno będzie taki związek wykazać. Trudno bowiem wyobrazić sobie sytuację, w której zwolniony z obowiązku świadczenia pracy pracownik w jakikolwiek sposób mógłby przysłużyć się do zwiększenia rentowności przedsiębiorstwa, z którym pozostaje nadal w stosunku pracy. Można wprawdzie argumentować, że wypłata nie zmienia swego charakteru prawnego, tj. nadal jest traktowana jako wynagrodzenie ze stosunku pracy. Jest to więc realizacja obowiązku pracodawcy, a takie wydatki są uważane za ogólne koszty prowadzonej działalności.
Jednak taka argumentacja może nie wystarczyć. Nie można bowiem pomijać podstawowego warunku, czyli związku z przychodem. Gdyby było inaczej, ustawodawca z pewnością poszerzyłby definicję kosztów i umożliwiłby odliczenie wszystkich wydatków, do których poniesienia zobowiązują pracodawcę przepisy, bez konieczności badania związku z działalnością.
Większe szanse mają pracodawcy, którzy potrafią uzasadnić zwolnienie pracownika ze świadczenia pracy troską o dobro firmy. Jest tak wtedy, gdy dalsze prawidłowe wykonywanie obowiązków zawodowych stoi pod znakiem zapytania. Takie postępowanie podyktowane jest najczęściej względami bezpieczeństwa oraz troską o rzetelną obsługę klientów. Można przyjąć, że w takim wypadku wydatki wiążą się z zabezpieczeniem lub zachowaniem źródła przychodów. Nieobecność pracownika ułatwi bowiem pracodawcy kontynuację działalności.