Marian Kowalski zamieszkały w Warszawie przy ul. F. Kawy 1 m. 11 od 2003 r. prowadzi na własne nazwisko działalność gospodarczą świadczenia usług transportowych. W latach poprzednich ani w 2006 r. nie wykazywał strat z tej działalności. Prowadzi księgę przychodów i rozchodów. Od 1 stycznia 2006 r. opłaca podatek dochodowy według stawki liniowej 19 proc. Musi więc wypełnić zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym2006, oznaczone symbolem PIT-36L.

Pan Kowalski nie dołącza do PIT-36L żadnych załączników, w tym załącznika PIT/B. Ten bowiem przedsiębiorca wypełnia tylko wówczas, gdy część K PIT-36L nie wystarczy do uwzględnienia danych z wszystkich prowadzonych przez podatnika ksiąg. Jego ta sytuacja nie dotyczy.

Na podstawie danych wynikających z podatkowej księgi przychodów i rozchodów pan Kowalski ustalił, iż za rok 2006 z tytułu prowadzonej działalności:

- osiągnął przychody w wysokości123689,60zł oraz

- poniósł koszty uzyskania przychodu w wysokości98623,20 zł,

- uzyskał dochód w wysokości25066,40zł.

Pan Kowalski zapłacił w 2006 r.:

- składki na ubezpieczenia społeczne odliczane od dochodu w wysokości6508,23zł

- składki na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 2020,78 zł. Jednakże z racji opłacania składek odliczeniu podlega kwota 1794zł, tj. do wysokości 7,75 proc. podstawy ich wymiaru.

Poniżej przedstawiamy zestawienie składki na ubezpieczenie zdrowotne faktycznie zapłaconej w2006 r. i wysokość składki podlegającej odliczeniu od podatku.

W 2006 r. pan Kowalski wpłacił zaliczki na podatek dochodowy w wysokości1560zł.

W poz. 1 zeznania na druku PIT-36L przedsiębiorca wpisze swój NIP: 112-112-11-11, a w poz. 4 rok, za który składa zeznanie: 2006.

Zeznanie PIT-36L składa się do naczelnika urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych według miejsca zamieszkania podatnika. Pan Kowalski w części A: - w poz. 5 wpisze jako wskazanie naczelnika urzędu skarbowego, tj. Urząd Skarbowy Warszawa Bemowo, ul. Białobrzeska 5a, - w poz. 6 wskaże cel złożenia formularza, zaznaczając kwadrat nr1: złożenie zeznania.

W części B formularza PIT-36L podatnik wpisuje swoje dane, tj. nazwisko -w poz. 7, pierwsze imię w poz. 8, datę urodzenia w poz. 9 oraz dokładny adres zamieszkania w poz. 10 - 18.

Chodzi o adres zamieszkania podatnika w ostatnim dniu roku podatkowego, za który składane jest zeznanie.

Część C formularza PIT-36L zawiera informacje dodatkowe, ale Marian Kowalski jej nie wypełnia, bo nie dotyczy go żadna z sytuacji w niej wskazanych.

Przed wypełnieniem części D zeznania podatnik musi wypełnić części zeznania od K do M.

- w poz.86 należną zaliczkę pobraną przez płatnika -17723zł.

Ponieważ małżonka nie uzyskała z innych wymienionych w tej części źródeł przychodów, dane zwiersza1 części D. 2. przeniesie do wiersza 9 (razem) części D. 2 odpowiednio do poz.121,122,123 i124.

W części E. PIT-36 pan Nowak wpisuje:

- w poz. 133 -kwoty podlegających odliczeniu od dochodu składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) w łącznej wysokości 6 508,23 zł (Nowak nie zaliczał tych składek do kosztów ani nie odliczył od podatku zryczałtowanego)

- w poz.134 -składki na ubezpieczenie społeczne małżonki pobrane przez płatnika w wysokości14593zł, wykazane w PIT-11 małżonki.

Następnie przedsiębiorca obliczy dochód po odliczeniach, odejmując od sumy dochodów ze swej działalności gospodarczej składki na ubezpieczenia społeczne wykazane w poz. 133, a wynik tego obliczenia, tj. 27576,48 zł (34084,71 zł - 6508,23 zł) wpisze w poz.135.

Dochód małżonki po odliczeniach pobranych od niej przez płatnika składek na ubezpieczenia społeczne wykazanych w poz. 134, tj. 92 513 zł (107106 zł - 14593 zł) wpisuje w poz.136.

Przed przystąpieniem do wypełniania części F. PIT-36 Zbigniew Nowak musi wypełnić załącznik PIT/O, w którym wykaże podlegające odliczeniu od dochodu wydatki żony na użytkowanie w miejscu zamieszkania sieci Internet.

Kwotę tego odliczenia: 760 zł wykazaną w poz. 27 PIT/O przeniesie do poz.138 części F zeznania PIT-36.

Kwotę podatku ustala w części H zeznania PIT-36. W poz. 159 pan Nowak wpisze sumę dochodów do opodatkowania. W celu jej ustalania sumuje dochody swoje i żony wykazane w poz. 135 i 136 i odliczy od tej sumy kwotę ulgi (na korzystanie z Internetu) wykazanej w poz. 138. Tak obliczoną kwotę: 119329,48zł wpisze w poz. 159 części H jako dochód do opodatkowania.

Podstawę obliczenia podatku, tj. kwotę wykazaną w poz. 159 podzieloną przez2, po zaokrągleniu do pełnego złotego -59665zł (119329,48zł :2) wpisze do poz.162.

Podatek obliczony wedle skali podatkowej obowiązującej w 2006 r. od podstawy wykazanej w poz.162, tj. kwotę26593,56zł, wpisze w poz.163. Wynika ona z następującego obliczenia: oddochodu37024zł podatek wedle skali podatkowej -6504,48zł; od różnicy (59 665 zł - 37 024 zł) 22641zł x30 proc. -6792,30zł.

Razem podatek13296,78zł. Tak obliczony podatek pomnoży przez 2. Łączny podatek od dochodów małżonków wynosi 26593,56zł.

Kwotę podatku pan Nowak przeniesie do poz. 167, ponieważ nie był obowiązany do doliczeń do podatku, o których mowa w poz. 164 - 166.

Teraz w części I PIT-36, w poz. 168 zeznania wpisze kwotę swojej, podlegającej odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne, tj. kwotę 1794 zł, a w poz. 169 wpisze składki zdrowotne małżonki w wysokości 7250,10 zł (z informacji PIT-11).

W poz. 175 pan Nowak wpisze kwotę podatku po odliczeniach w wysokości17549,46zł. Wynika ona z następującego obliczenia: kwota podatku wykazanego w poz. 167, tj.26593,56zł, minus składki na ubezpieczenie zdrowotne z poz. 168 (podatnika) iz poz.169 (żony).

W poz. 178 wykaże podatek w zaokrągleniu do pełnego złotego, tj. kwotę17549zł.

W poz. 179 wykaże odliczenie175,40zł, tj.1 proc. swojego podatku, z tytułu wpłaty na rzecz Fundacji Dzieciom Zdążyć z Pomocą Centrum Charytatywne.

W poz.180 wpisze kwotę podatku należnego po zmniejszeniu (o1 proc. z racji wpłaty na rzecz Fundacji Dzieciom, o której mowa w poz. 179) - 17373,60zł.

W poz. 181 wpisze kwotę należnych zaliczek -23503zł.

W poz.183 wpisze różnicę między podatkiem należnym a sumą zaliczek za rok podatkowy - 6129,40 zł (23503zł -17373,60 zł).

Ponieważ podatek należny wykazany w poz. 180 jest niższy niż suma należnych zaliczek za 2006 r. z poz. 181, w poz. 182, pan Nowak wpisze0,00zł.

W części K wykazuje się kwotę do zapłaty lub określa kwotę nadpłaty. W naszym przykładzie podatnik w poz. 184 wykaże zsumowane zaliczki wpłacone za2006 r. Łączna ich wysokość to 23 503 zł. Jest to kwota wyższa od kwoty podatku wykazanej w poz. 180. Różnica: 6129,40 zł to kwota nadpłaty, którą urząd skarbowy musi zwrócić najpóźniej w ciągu trzech miesięcy od złożenia zeznania.

Na następnej stronie wzór zeznania składanego za2006 r. przez państwa Nowaków. Pan Kowalski wypełni najpierw część K. W części K. 1.1. "Określenie działalności gospodarczej" wpisze:

- w poz. 53 rodzaj działalności, tj. usługi transportowe,

- w poz. 54 identyfikator REGON050012055,

- w poz. 55 miejsce prowadzenia działalności:01-416 Warszawa, ul. F. Kawy1m.10. W części K 1.2 "Dane dotyczące przychodów, kosztów, dochodów/strat" wpisze na podstawie zapisów wynikających z prowadzonej w 2006 r. księgi przychodów i rozchodów:

- w poz.56 przychód -123689,60zł,

- w poz. 57 koszty ich uzyskania -98623,20zł,

- w poz. 58 dochód w wysokości 25 066,40 zł (poz. 56 minus poz. 57).

Ponieważ pan Kowalski nie osiągał innych dochodów z działalności gospodarczej ani nie posiadał udziałów w spółkach niebędących osobami prawnymi (chodzi np. o spółki cywilne, jawne), nie wypełnia części K. 2 i L, a dane z części K. 1.2 przeniesie odpowiednio do części M do poz. 98, 99 i 100.

Następnie wraca do wypełnienia części D zeznania PIT-36L. W części D "Dochód/strata z pozarolniczej działalności gospodarczej" ustali wysokość przychodu, kosztów uzyskania przychodów i obliczy dochód oraz wpisze należną zaliczkę.

Dane te przenosi odpowiednio z części M z poz. 98, 99, 100 (pan Kowalski nie poniósł straty, o której mowa w poz. 101):

- w poz. 22 wpisze przychód 123689,60zł,

- w poz. 23 wpisze koszty uzyskania przychodu w wysokości98623,20zł,

- w poz. 24 wykaże dochód wynoszący 25 066,40 zł (wynika on z obliczenia: poz.22 minus poz.23) oraz

- w poz.26 wpisze należną zaliczkę za 2006 r., która w jego przypadku wynosi 1560zł.

W części E pan Kowalski wpisze kwoty z tytułu odliczenia składek na ubezpieczenia społeczne: ¦ w poz. 28 - faktycznie opłacone i udokumentowane dowodami wpłat składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) w łącznej wysokości 6508,23 zł (nie zaliczał tych składek do kosztów ani nie odliczył od podatku zryczałtowanego). Następnie obliczy dochód po odliczeniach, odejmując od sumy dochodów wykazanej w poz. 24 składki na ubezpieczenia społeczne (poz. 28), a wynik, tj. 18 558,17 zł, wpisze w poz. 29.

Części F pan Kowalski nie wypełnia, bo nie dotyczą go sytuacje w niej ujęte (obowiązek wykazania kwot zwiększających podstawę opodatkowania lub zmniejszających stratę).

Kwotę podatku pan Kowalski oblicza w części G zeznania PIT-36L.

W poz.34 wpisze kwotę dochodu do opodatkowania z poz. 29, tj. 18558,17 zł.

W poz. 35 wpisze podstawę obliczenia podatku, tj. kwotę wykazaną w poz. 34 po zaokrągleniu do pełnego złotego, czyli 18558zł.

Następnie w poz. 36 obliczy podatek od podstawy wykazanej w poz. 35 przy zastosowaniu stawki liniowej 19 proc. Wynosi on 3526,02zł.

Kwotę obliczonego podatku powtórzy w poz. 39. Nie był bowiem obowiązany do doliczeń do podatku, o których mowa w poz. 37, nie osiągał też dochodów za granicą, a więc nie opłacał tam podatku, o którym mowa w poz. 38.

Teraz w części H w poz.40 zeznania wpisze kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości podlegającej odliczeniu - 1794 zł.

Obliczenia zobowiązania podatkowego dokonuje się w części I. W poz. 41.

Pan Kowalski wpisze kwotę podatku w wysokości 1732,02 zł wynikającą z następującego obliczenia: od kwoty podatku wykazanej w poz. 39, tj. 3526,02 zł odejmuje 1794 zł, czyli kwotę składek na ubezpieczenie zdrowotne z poz. 40.

W poz. 43 wykaże podatek w zaokrągleniu do pełnego złotego, tj. kwotę1732zł.

W poz. 44 wpisze kwotę należnych zaliczek, tj.1560zł.

W poz. 45 wpisze różnicę między podatkiem należnym a sumą zaliczek za rok podatkowy - 172 zł (1732 zł - 1560 zł).

Ponieważ podatek należny wykazany w poz. 43 był wyższy od sumy należnych zaliczek za rok podatkowy wykazanych w poz. 44, pan Kowalski w poz. 46 wpisze 0,00 zł.

W części J zeznania podatnik oblicza kwotę do zapłaty lub określa kwotę nadpłaty. W naszym przykładzie będzie to kwota do zapłaty. Pan Kowalski w poz. 47 wykazuje zsumowane kwoty zaliczek wpłaconych za miesiące od stycznia 2006 r. do listopada 2006 r., tj. 1560 zł. Ich kwota jest mniejsza od kwoty podatku wykazanej w poz. 43 zeznania, a zatem różnica jest liczbą dodatnią i wynosi 172 zł (1732 zł - 1560 zł). To kwota przypadająca do zapłaty. Pan Kowalski wpisze ją w poz. 50 zeznania i musi ją wpłacić do 30 kwietnia 2007 r. na konto urzędu skarbowego wskazanego w części A zeznania. Przykłady i wzory wypełnionych PIT-36 i PIT-36L opracował Ryszard Kostrzewski