Tak orzekł WSA w Gdańsku w wyroku z 8 stycznia 2008 r. (I SA/Gd 1001/07).
W wyniku przeprowadzonej kontroli w zakresie CIT za 2000 r. organ podatkowy zakwestionował prawo do dokonywania odpisów amortyzacyjnych z umowy sublicencji. Stwierdził, że na mocy art. 4 ustawy z 6 września 2001 r. o zmianie m.in. ustawy o CIT do umów najmu lub dzierżawy rzeczy lub praw majątkowych oraz umów o podobnym charakterze zawartych przed 1 października 2001 r. stosuje się (w stosunku do osób prawnych) przepisy ustawy o CIT w brzmieniu obowiązującym przed tą datą. Jego zdaniem postanowienia umów licencyjnych nie pozwalały zaliczyć udostępnionych programów do składników majątku spółki. Amortyzowanie ich było zatem bezzasadne, bo stanowiły składniki majątku podmiotów oddających prawo majątkowe do odpłatnego używania lub korzystania. Spółka odwołała się od tej decyzji. Organ odwoławczy utrzymał jednak w mocy rozstrzygnięcie. Skierowała więc sprawę do WSA.
Ostatecznie sąd uznał za słuszne stanowisko spółki. Orzekł, że umowa sublicencji jest specyficzną „licencją”, której zakres może być jedynie mniejszy lub równy zakresowi umowy licencji. W art. 16b ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT jako przedmiot podlegający amortyzacji wymienione są licencje. Analizując całą treść tego przepisu, wskazać należy, że ustawodawca po myślniku wymienia: „o przewidywanym okresie użyczenia dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane przez niego z działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej i sublicencji, umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze”. Zdaniem sądu oznacza to zrównanie w skutkach podatkowych licencji i sublicencji (jako rodzaju licencji). Zatem takie same skutki w zakresie amortyzacji wartości niematerialnych i prawnych wywoływać będzie nabycie ich w wyniku umowy licencji, jak i umowy sublicencji.
Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte
Monika Ulicka - konsultantka w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte
Wydaje się bezsporne, że na podstawie ustawy o CIT umowy licencji podlegają amortyzacji po spełnieniu warunków określonych w art. 16b ust. 1. Spór dotyczył jednak interpretacji art. 16b ust. 2 pkt 4 w brzemieniu obowiązującym przed 2001 r. Przepis ten wskazywał, że amortyzacji, bez względu na okres używania, podlegają jedynie składniki majątku wymienione w art. 16b ust. 1 ustawy o CIT (a więc również licencje), używane przez podatnika na podstawie umowy dzierżawy, najmu, licencji (sublicencji) lub innej umowy o podobnym charakterze – jeżeli zgodnie z odpowiednim rozporządzeniem ministra finansów są zaliczane do składników majątku podatnika. Rozporządzenie to odwołuje się jednak tylko do umów dzierżawy, najmu oraz umów o podobnym charakterze (w praktyce umowy leasingu).
Jak słusznie zauważył sąd, ustawodawca w ustawie o CIT wyróżnia i wymienia obok siebie „umowę licencji (sublicencji)” oraz „umowę o podobnym charakterze”. Konsekwentnie nie powinno się tych pojęć utożsamiać. W związku z tym art. 16b ust. 2 pkt 4 ustawy o CIT (w brzmieniu obowiązującym przed 2001 r.) nie znajduje zastosowania w przypadku umowy licencji i sublicencji ze względu na brak stosowania rozporządzenia w tym wypadku, a co za tym idzie, sublicencje powinny być traktowane jako „rodzaj” licencji. Oznacza to zrównanie skutków podatkowych obu form tych umów. Dodatkowo stanowisko to wzmocnione jest art. 16m ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, który nakłada zarówno na umowy licencji, jak i sublicencji identyczny okres dokonywania odpisów amortyzacyjnych – nie krótszy niż 24 miesiące. Co więcej, literalne wskazanie umów licencji (sublicencji) jako wartości niematerialnych i prawnych nakłada na podatnika obowiązek zaliczenia wydatków związanych z ich nabyciem do kosztów uzyskania przychodów generalnie poprzez dokonywanie odpisów amortyzacyjnych. Tym samym umowy licencji i sublicencji powinny być traktowane jako tożsame i amortyzowane przez podatnika, jeżeli tylko spełnione są warunki wskazane w art. 16b ust. 1 ustawy o CIT.
