Podatnik wystąpił o interpretację dotyczącą VAT. Chodziło o odliczenie podatku naliczonego wynikającego z faktur za opłaty leasingowe motocykla, zakup paliwa, części zamiennych, opłaty eksploatacyjne i ubezpieczenie motocykla, zakup odzieży ochronnej (kasku, kurtki, kombinezonu, spodni, butów, rękawic) do jazdy na motocyklu oraz faktur z tytułu udziału w kursach doszkalających technikę jazdy na motocyklu.

Czytaj także: Wypadek na motorze - jak dochodzić odszkodowania

Podatnik wyjaśnił, że prowadzi jednoosobową pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie doradztwa podatkowego. Działalność prowadzona jest przede wszystkim w jego kancelarii, w siedzibie, ale również poza nią, np. u potencjalnego klienta lub w innych miejscach ogólnie dostępnych. Ponadto, doradca reprezentuje swoich klientów przed organami podatkowymi oraz przed sądami administracyjnymi. Często jego obecność poza kancelarią jest więc niezbędna do właściwego wykonywania swojego zawodu.

Z wniosku wynikało, że ma w leasingu operacyjnym auto, które wykorzystuje do podróży służbowych. Ale w celu zoptymalizowania czasu przemieszczania się rozważa zawarcie umowy leasingu operacyjnego motocykla. Posiada prawo jazdy zarówno kategorii B, jak i A, i jest uprawniony do kierowania tego typu pojazdami. Sam uważał, że używanie w działalności motocykla, na podstawie umowy leasingu operacyjnego, uprawnia go do odliczenia VAT z faktur za opłaty leasingowe, paliwo, naprawy, części motocyklowe, inne towary i usługi związane z eksploatacją, a także serwis ubezpieczenie, opłaty autostradowe. Jego zdaniem ma też prawo do odliczenia podatku z faktur dokumentujących nabycie odzieży motocyklowej, której niektóre elementy, np. kask, są wymogiem niezbędnym do jazdy na motocyklu w ruchu drogowym.

Fiskus potwierdził to stanowisko, ale w części. W jego ocenie, wydatki na leasing motocykla, zakup paliwa, części zamiennych, opłaty eksploatacyjne i ubezpieczenie wymienione zostały w art. 86a ust. 2 ustawy o VAT jako związane z pojazdami samochodowymi. Jednak wydatki na zakup odzieży ochronnej (kasku, kurtki, kombinezonu, spodni, butów, rękawic) do jazdy na motocyklu oraz za udział w kursach doszkalających technikę jazdy na nim już do takich nie należą. Nie stanowią bowiem towarów związanych z eksploatacją lub używaniem pojazdów.

Doradca zaskarżył interpretację, a Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim uwzględnił jego skargę. Po analizie przepisów sąd uznał, że motocykl jest pojazdem samochodowym w rozumieniu przepisów o VAT. W konsekwencji ograniczenia w odliczaniu VAT naliczonego zawarte w art. 86a ust. 1 w zw. z art. 86a ust. 2 ustawy o VAT odnoszą się również do tego środka transportu. Aby skorzystać z częściowego odliczenia, podatnik musi ponieść wydatek, który służyć ma jego opodatkowanej działalności gospodarczej. W przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, wydatek ten musi zaliczać się do tych określonych w art. 86a ust. 2 ustawy o VAT.

Czytaj także: Motocykl środkiem trwałym po roku

WSA nie zgodził się ze stanowiskiem fiskusa co do wydatków na odzież, kask itd. Przypomniał, że ustawodawca nie zdefiniował pojęć towaru i usługi związanych z eksploatacją lub używaniem pojazdu. Uznał, że pojęcie to dotyczy szeroko pojmowanych wydatków, które jednak ściśle muszą łączyć się z używaniem, posługiwaniem się, użytkowaniem pojazdu jako środka transportu lub są następstwem takiego wykorzystywania czy użytkowania.

Sąd zauważył, że jeżdżenie motocyklem wymaga używania odzieży specjalistycznej ze wzmocnieniami, stanowiącymi ochronę przed skutkami ewentualnych wypadków drogowych czy przed niższymi temperaturami. Ponadto, zasady bezpieczeństwa wymagają, aby motocyklista był ubrany w odzież specjalnie przystosowaną do jazdy motocyklem, mimo braku przepisu, który nakazywałby wprost jej używanie podczas jazdy. Wydatki na nabycie zarówno kasku, jak i specjalistycznej (ochronnej) odzieży motocyklowej łączą się ściśle z użytkowaniem motocykla jako środka transportu, o którym stanowi art. 86a ust. 2 pkt 3 ustawy o VAT, gdy podatnik wykorzystuje go w opodatkowanej działalności gospodarczej. Tym bardziej, że odzież ta różni się istotnie od odzieży standardowej.

W ocenie WSA fiskus nie może uzależniać czy warunkować możliwości zastosowania art. 86a ustawy o VAT jedynie od istnienia potencjalnej możliwości wykorzystania nabytej specjalistycznej odzieży ochronnej do innych celów niż te, do których jest przeznaczona, bądź do jazdy na innym motocyklu lub na innych pojazdach, przy użytkowaniu których niezbędne jest posiadanie takiej odzieży. We wniosku nie ma bowiem wskazanych takich okoliczności.

Wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 13 czerwca 2018 r.

Sygnatura akt: I SA/Go 143/18

Marcin Bazylczuk radca prawny, doradca podatkowy z KB Legal & Tax s.c.

Zasady odliczenia VAT naliczonego od pojazdów samochodowych zostały uregulowane w art. 86a ustawy o VAT. Polskie przepisy limitują do 50 proc. możliwość odliczenia kwoty podatku naliczonego wynikającej z faktur otrzymanych przez podatnika, jeżeli pojazd samochodowy jest wykorzystywany w sposób „mieszany": zarówno do prowadzonej działalności gospodarczej, jak i do celów prywatnych. Ograniczenie to nie będzie miało zastosowania, gdy pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, a podatnik złożył do urzędu skarbowego zgłoszenie VAT-26 i prowadzi ewidencję przebiegu pojazdu. Ograniczenia w prawie do odliczenia wynikające z art. 86a ustawy o VAT dotyczą pojazdów samochodowych, w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym, o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony. Pojazdem samochodowym jest więc między innymi motocykl. Podatnik, który wykorzystuje pojazd samochodowy w sposób „mieszany", skorzysta z częściowego odliczenia VAT naliczonego pod warunkiem, że poniesiony przez niego wydatek służy działalności opodatkowanej oraz zalicza się do jednej z trzech kategorii wymienionych w przepisach. Musi to być wydatek na nabycie pojazdu, na jego używanie lub na nabycie paliw, oleju i gazu wykorzystywanego do napędu tego pojazdu, usługi naprawy lub konserwacji oraz inne towary i usługi związane z eksploatacją lub używaniem pojazdu. Katalog wydatków jest otwarty. Ograniczenie prawa do odliczenia dotyczy więc szeroko rozumianych wydatków związanych z eksploatacją i użytkowaniem pojazdu samochodowego. Ustawodawca nie zdefiniował tych pojęć, dlatego do tej kategorii możemy zaliczyć między innymi wydatki na parkowanie, serwis, wymianę części składowych, czyszczenie, przejazdy autostradą, sezonową wymianę opon i zakup niezbędnego wyposażenia pojazdu. W przypadku użytkowania przez podatnika motocykla do takiej kategorii możemy zaliczyć wymagany kask czy odzież ochronną.