PIT/CIT: kiedy powstaje i kończy się zakład montażowy

W praktyce problematyczne jest często ustalenie momentu początkowego prac montażowych, istotnego dla określenia chwili przekroczenia okresu potrzebnego do ukonstytuowania się zakładu. Trudności może także sprawić ustalenie momentu ich zakończenia.

Do powstania zakładu podatkowego zagranicznego przedsiębiorcy w Polsce może doprowadzić prowadzenie (obok prac budowlanych) także prac instalacyjnych lub montażowych. Ustawy o podatkach dochodowych definiują „zagraniczny zakład" jako m.in. plac budowy, budowę, montaż lub instalację, prowadzone na terytorium jednego państwa przez podmiot mający siedzibę lub zarząd na terytorium innego państwa (art. 4a pkt 11 lit. b ustawy o CIT, art. 5a pkt 22 lit. b ustawy o PIT). Przepisy te nie określają po jakim okresie prowadzenia montażu lub instalacji dochodzi do ukonstytuowania się zakładu podatkowego, co by wskazywało, że nawet krótkotrwałe prace montażowe (instalacyjne) statuują zakład podatkowy. Ma to szczególne znaczenie w przypadku wykonywania montażu (instalacji) w Polsce przez przedsiębiorcę z kraju, z którym Polska nie ma zawartej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Przy stosowaniu ww. przepisów należy bowiem mieć na uwadze także takie umowy, które mogą stanowić inaczej. Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Polska, zasadniczo przewidują, że prace montażowe (instalacyjne) konstytuują zakład podatkowy po upływie pewnego okresu, np. sześciu miesięcy (m.in. umowa z Wietnamem), dziewięciu miesięcy (umowa z Gruzją) czy najczęściej 12 miesięcy (m.in. umowa z Niemcami). Prace montażowe (instalacyjne), które trwają krócej, nie powodują powstania zakładu podatkowego, zasadniczo nawet jeżeli w ramach tych prac istnieje np. biuro czy warsztat lub inna stała placówka związana z tymi pracami. Bez znaczenia jest także, czy strony z góry przewidują, że prace przekroczą taki okres.