Rz: Wśród najmniejszych firm, które od 1 stycznia 2018 r. będą musiały wysyłać fiskusowi JPK_VAT, są takie, które prowadzą ewidencję np. w Excelu. Czy to wystarczy, aby prawidłowo wypełniać obowiązki wobec fiskusa?

Dr hab. Marcin Jamroży: Organy podatkowe mogą żądać przekazania środkami komunikacji elektronicznej (całości lub części) ksiąg podatkowych, które podatnik prowadzi przy użyciu programów komputerowych (art. 193a § 1 ordynacji podatkowej). Przedsiębiorcy zaczęli zastanawiać się, czy Excel można potraktować jako tego rodzaju program. Resort finansów uważa, że księgi podatkowe prowadzone z wykorzystaniem programów biurowych, w tym arkuszy kalkulacyjnych (np. Excel), należy uznać za prowadzone przy użyciu programów komputerowych. Tym samym podmioty prowadzące księgi podatkowe przy ich użyciu powinny comiesięcznie przekazywać JPK_VAT za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Arkusze kalkulacyjne są traktowane jako program komputerowy, jednak wysyłanie kopii samej ewidencji utworzonej w Excelu nie będzie wystarczające. Podatnik, który nie korzysta z oprogramowania księgowego z możliwością generowania plików w formacie XML, w celu przygotowania własnego pliku może pobrać plik JPK_VAT.csv, udostępniony przez Ministerstwo Finansów (https://goo.gl/r4BPW1) i wypełnić według własnych potrzeb w dowolnym arkuszu kalkulacyjnym. W pierwszym kroku chodzi więc o doprowadzenie do tego, aby plik był w formacie CSV – gdy podatnik nie korzysta z profesjonalnego oprogramowania, które mu to umożliwia.

Czy fiskus zapewnia jakieś narzędzia, np. na stronie internetowej MF?

W celu wysyłki plików JPK Ministerstwo Finansów stworzyło aplikację kliencką o nazwie Klient JPK. Aplikację można za darmo pobrać ze strony MF (https://goo.gl/RYRGJi). Program ten umożliwia przekonwertowanie JPK_VAT utworzonego w formacie CSV na format XML, a następnie wysłanie fiskusowi tak przygotowanych plików.

Jakie kary grożą za niewysłanie JPK_VAT?

JPK stanowi informację podatkową. Niezłożenie jej w terminie to czyn karany na podstawie art. 80 kodeksu karnego skarbowego. Może być ono zakwalifikowane jako wykroczenie lub przestępstwo skarbowe. Zależy to od okoliczności danej sprawy, takich jak pobudki działania sprawcy, stopień szkodliwości społecznej czynu, sposób jego popełnienia, itp. Grzywna za wykroczenie skarbowe określana jest kwotowo w przedziale od 1/10 do 20-krotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia. Grzywna nałożona w 2017 r. w trybie mandatowym wynosi od 200 zł do 4000 zł, czyli nie może ona przekroczyć podwójnej wysokości minimalnego wynagrodzenia. Niezłożenie informacji podatkowej, które byłoby zakwalifikowane jako przestępstwo skarbowe, jest karane grzywną od 10 do 720 stawek dziennych. Stawka dzienna w 2017 r. wynosi od 66,66 zł do 26 664 zł, w zależności od dochodów, sytuacji rodzinnej i majątkowej sprawcy.

—rozm. Agnieszka Łukasiewicz