- Pani Jadwiga jest wspólnikiem ABC sp. z o.o. (12,78 proc. udziałów w spółce). Nie jest członkiem zarządu ani prokurentem tej spółki, jest natomiast członkiem zarządu głównego wspólnika spółki ABC, tj. XYZ sp. z o.o. Od 1 października 2017 r. pani Jadwiga zostanie zatrudniona na umowę o pracę na stanowisku dyrektora i będzie podlegać bezpośrednio zarządowi spółki. Czy wynagrodzenie ze stosunku pracy, które będzie jej wypłacane, będzie dla spółki kosztem uzyskania przychodu? – pyta czytelniczka.

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT (art. 15 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy o CIT).

Aby wydatek poniesiony przez podatnika mógł być dla niego kosztem uzyskania przychodów, muszą zaistnieć łącznie następujące przesłanki:

- koszt został poniesiony przez podatnika,

- jest definitywny, a więc bezzwrotny,

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

- został poniesiony w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,

- został właściwie udokumentowany,

- nie jest kosztem wymienionym w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Katalog wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, pomimo ich związku z przychodami i prowadzoną działalnością gospodarczą, zawarty jest w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Wyłączenia

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:

- wydatków związanych z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz wspólników lub członków spółdzielni niebędących pracownikami w rozumieniu odrębnych przepisów, z tym że wydatki ponoszone na rzecz członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i innych spółdzielni zajmujących się produkcją rolną są kosztem uzyskania przychodów w części dotyczącej działalności objętej obowiązkiem podatkowym w zakresie podatku dochodowego (zob. art. 16 ust. 1 pkt 38 ustawy o CIT),

- wydatków na rzecz osób wchodzących w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub organów stanowiących osób prawnych oraz spółek komandytowo-akcyjnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z wyjątkiem wynagrodzeń wypłacanych z tytułu pełnionych funkcji (zob. art. 16 ust. 1 pkt 38a ustawy o CIT).

Można uwzględnić, ale nie zawsze

Organy podatkowe przyjmują, że ustawodawca nie wyłączył z kosztów uzyskania przychodów wynagrodzenia wspólnika spółki z o.o. zatrudnionego na umowę o pracę w tej spółce (m.in. na stanowisku dyrektora). Wynagrodzenie z tego tytułu nie stanowi bowiem jednostronnego świadczenia spółki, gdyż jest ono ekwiwalentem za pracę na rzecz spółki. Wydatki (wynikające z prawnie skutecznie zawartej umowy) ponoszone na rzecz członka zarządu (w przedmiotowej sprawie także wspólnika spółki), będącego pracownikiem, mogą więc stanowić – co do zasady – koszty uzyskania przychodów spółki. Organy podatkowe zauważają jednak, że w niektórych indywidualnych przypadkach występują sytuacje uzasadniające nieuznawanie tego rodzaju wydatków za koszty uzyskania przychodów lub nieuznawanie ich za koszty w pełnej wysokości. Takie sytuacje występują m.in. wtedy, gdy takie wynagrodzenia w szczególności:

- są ustalone w wysokości uzasadniającej zastosowanie art. 11 ustawy o CIT (regulującego tzw. ceny transferowe),

- są formą ukrytej wypłaty dywidendy (np. kiedy wysokość takich wynagrodzeń „dopasowywana" jest do wysokości dochodów spółki) lub stanowią próbę obejścia przepisów ustawy

Rozumiem jednak, że w analizowanej sprawie takie przypadki nie zachodzą.

Działania muszą być zgodne z prawem

Trzeba pamiętać, że tylko ważna czynność prawna może stanowić podstawę prawną uznania wydatków za koszt uzyskania przychodu. Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów poniesionych wydatków oraz wartości przekazanych rzeczy, praw lub wykonanych usług, wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy, w szczególności w związku z popełnieniem przestępstwa określonego w art. 229 kodeksu karnego (zob. art. 15 ust. 1 pkt 66 ustawy o CIT). Podejmowane działania muszą się zatem mieścić w granicach prawa i nie mogą zmierzać do jego obejścia.

Podsumowując, gdy umowa o pracę zawarta pomiędzy spółką a jej wspólnikiem (panią Jadwigą) jest prawnie skuteczna, to koszty wynagrodzenia poniesione na podstawie tej umowy o pracę, stanowią dla spółki koszty uzyskania przychodu. Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 3 kwietnia 2017 r., 0461-ITPB3.4510.26. 2017.2.KP).

Autor jest doradcą podatkowym

podstawa prawna: art. 15 ust. 1 oraz art. 16 ust. 1 pkt 38 i 38a ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 1888 ze zm.)