Trudno znaleźć częściej stosowaną w prowadzeniu działalności gospodarczej procedurę podatkową niż wystawienie faktury dokumentującej sprzedaż. W praktyce ta czynność formalna wykonywana jest niemal automatycznie, często przy zastosowaniu wsparcia informatycznego. Mimo to jest obwarowana wieloma regulacjami ustawy o VAT, które stawiają fakturom wymagania w zakresie ich treści i zasad sporządzania. Dlatego często na wystawionym i wprowadzonym do obrotu prawnego dokumencie są ujawniane nieprawidłowości. Konieczne staje się sprostowanie błędu, co jest możliwe wyłącznie na podstawie zasad przewidzianych w ustawie o VAT. Błąd w treści faktury można sprostować za pomocą:
- faktury korygującej albo
- noty korygującej.
Faktura korygująca jest sporządzana wyłącznie przez sprzedawcę i pozwala m.in. na sprostowanie ujawnionego po wystawieniu faktury pierwotnej błędu w zakresie ceny, stawki lub kwoty podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury. Nota korygująca to dokument szczególny, pozwalający jedynie na naprawienie ograniczonej grupy pomyłek, który dodatkowo wymaga akceptacji sprzedawcy. Z art. 106k ust. 1 ustawy o VAT wynika, że nabywca towaru bądź usługi, który otrzymał fakturę zawierająca pomyłki z wyjątkiem tzw. pomyłek wartościowych (w zakresie danych określonych w art. 106e ust. 1 pkt 8–15 ustawy o VAT), może wystawić fakturę nazywaną notą korygującą. Do wystawienia noty korygującej w żaden sposób nie jest więc uprawniony sprzedawca towarów lub usług, bez względu na charakter błędu w treści faktury. Jest on bowiem – w razie ujawnienia pomyłki – obowiązany do wystawienia faktury korygującej. Co więcej, noty korygującej nie wystawi też nabywca towaru lub usługi, który ujawnił w treści otrzymanej faktury pomyłkę o charakterze wartościowym, np. pomyłkę w wartości podatku, stawce podatku czy wartości sprzedaży. W takim przypadku musi się on zwrócić do sprzedawcy o sprostowanie błędnej faktury poprzez wystawienie faktury korygującej.
Notą korygującą wolno sprostować błędne dane nabywcy lub sprzedawcy (np. NIP, imię bądź nazwisko podatnika i adres) lub nazwy towaru lub usługi albo daty wystawienia faktury pierwotnej. Jednak czy notą korygującą można poprawić błędnie wykazanego nabywcę towaru lub usługi? W orzecznictwie organów podatkowych dominuje w tym zakresie pogląd, że notą korygującą nie można zmienić stron umowy, a zatem nabywcy towaru lub usługi (por. interpretację Izby Skarbowej w Łodzi z 30 grudnia 2013 r., IPTPP4/443-694/13-6/JM). W takim przypadku za zasadne uznano wystawienie przez sprzedawcę faktury korygującej, którą zostanie sprostowana pomyłka w zakresie nabywcy błędnie wskazanego na fakturze. Z takim poglądem nie zgodził się WSA w Poznaniu w wyroku z 17 maja 2013 r. (I SA/Po 221/13), w którym odnosząc się co prawda do poprzedniego, aczkolwiek tożsamego w tym zakresie stanu prawnego wskazał, że nie ma podstaw prawnych dla wyłączenia możliwości skorygowania błędnie wykazanego w treści wystawionej faktury nabywcy w drodze wystawienia noty korygującej. Sąd zaznaczył jednak, że możliwość ta istnieje wyłącznie gdy transakcja została w rzeczywistości przeprowadzona pomiędzy stronami, a w treści wystawionej faktury jedynie omyłkowo wpisano dane innego podmiotu jako dane nabywcy.
W razie zaistnienia w treści faktury pomyłki polegającej na ujawnieniu innego podmiotu jako nabywcy towarów i usług rozwiązaniem niewątpliwie niebudzącym żadnych wątpliwości będzie sprostowanie takiego błędu w drodze wystawienia faktury korygującej. Wystawienie w takim przypadku noty korygującej, chociaż znajduje akceptację w orzecznictwie sądów administracyjnych, może jednak budzić wątpliwości organów podatkowych.
Autor jest doradcą podatkowym
