Otwarty rynek europejski sprzyja nawiązywaniu kontaktów gospodarczych, czego konsekwencją stało się już niemal powszechne realizowanie, także przez drobnych przedsiębiorców, zamówień na rzecz europejskich kontrahentów. W takim przypadku mamy do czynienia z wewnątrzwspólnotową dostawą towarów (WDT), a więc jedną z czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Konsekwencją uznania, że przeprowadzona dostawa towarów powinna być kwalifikowana jako WDT, jest jej opodatkowanie według szczególnych reguł. Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów podlega bowiem opodatkowaniu według preferencyjnej stawki w wysokości zero proc.
Zastosowanie tej stawki wymaga jednak dochowania warunków przewidzianych w ustawie o VAT, ponieważ zgodnie z jej art. 42 ust. 1 dla stosowania tej preferencyjnej stawki wymagane jest:
- przeprowadzenie dostawy na rzecz nabywcy posiadającego właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, nadany przez państwo członkowskie właściwe dla nabywcy, zawierający dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej,
- posiadanie przez podatnika dokonującego wewnątrzwspólnotowej dostawy przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy dowodów potwierdzających, że towary będące przedmiotem tej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju,
- wykazanie w składanej deklaracji podatkowej, że podatnik dokonujący tej dostawy jest zarejestrowany jako podatnik VAT UE.
Regulacje ustawy o VAT przewidują pewne szczególne rozwiązania pozwalające na uznanie dochowania ww. warunków. Artykuł 42 ust. 3–6 i 11 ustawy o VAT określa bowiem katalog dokumentacji, której posiadanie w poszczególnych przypadkach potwierdza fakt wywiezienia z kraju towarów będących przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy i dostarczenia ich do nabywcy na terytorium innego państwa członkowskiego.
Jeśli jednak przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej dostawca nie posiada wymaganej dokumentacji, to taka okoliczność nie pozbawia automatycznie podatnika prawa do zastosowania stawki zero proc. w stosunku do przeprowadzonych dostaw. Zgodnie bowiem z art. 42 ust. 12 ustawy o VAT wykazanie takiej transakcji w ewidencji sprzedaży może zostać przesunięte, przy czym sposób stosowania takiej możliwości został uzależniony od przyjętej przez podatnika formy rozliczeń z fiskusem.
I tak w przypadku podatników rozliczających się kwartalnie dostawca wykazuje tę dostawę dopiero w ewidencji sprzedaży za następny okres rozliczeniowy ze stawką właściwą dla dostawy danego towaru na terytorium kraju. Oczywiście jeżeli przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za ten następny okres rozliczeniowy nie posiada wymaganej dokumentacji. Natomiast w przypadku podatników rozliczających się miesięcznie dostawę tę wykazuje się w ewidencji sprzedaży dopiero za okres kolejny po następnym okresie rozliczeniowym, ze stawką właściwą dla dostawy danego towaru na terytorium kraju, jeżeli przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatnik za ten kolejny okres nie posiada wymaganych dowodów. Co więcej, ewentualne otrzymanie przez podatnika wymaganej dokumentacji później, a więc już po rozliczeniu dostawy jako krajowa, pozwoli podatnikowi na zastosowanie stawki zero proc. VAT. W tym przypadku konieczne już jednak będzie skorygowanie właściwej deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej (art. 42 ust. 12a ustawy o VAT).
Autor jest doradcą podatkowym