Wydawało się, że firmy, które ze względów ekonomicznych rezygnują z wynajmowania powierzchni użytkowych w nieopłacalnej lokalizacji nie straci podatkowo. Trzy lata temu siedmioosobowy skład Naczelnego Sądu Administracyjnego w podatku dochodowym pozwolił podatnikom na rozliczanie w koszty strat z niezamortyzowanej inwestycji w obcym środku trwałym (II FPS 2/12). Sędziowie uznali wówczas, że konieczne, uzasadnione i racjonalne decyzje gospodarcze nie przekreślają prawa do kosztów.
Niestety ta progospodarcza wykładnia przepisów nie przyjęła się w VAT.
NSA uznał właśnie, że taka rezygnacji z inwestycji dla podatnika VAT oznacza konieczność korekty odliczenia.
Nietrafiona lokalizacja
Sprawa dotyczyła spółki, z branży odzieżowej. We wniosku o interpretację wyjaśniła, że działalność prowadzi w salonach usytuowanych w centrach handlowych na terenie całego kraju. Jest najemcą użytkowanych pomieszczeń.
Żeby przystosować je do swoich potrzeb i standardów ponosi nakłady inwestycyjne w celu przeprowadzenia niezbędnych prac adaptacyjnych.
W CIT je amortyzuje jako inwestycję w obcym środku trwałym. VAT z faktur za materiały i prace adaptacyjne odlicza w odpowiednich miesiącach poniesienia kosztu.
Firma tłumaczyła, że czasami dana lokalizacja nie przynosi spodziewanych zysków. W takich przypadkach rozwiązuje umowy najmu. Zdarza się, że dochodzi do tego przed upływem 5 lat od dnia oddania inwestycji do użytkowania. Zapytała czy jeśli pozostawi w opuszczanym lokalu nakłady adaptacyjnych bez wynagrodzenia będzie musiała skorygować VAT odliczony w momencie ich ponoszenia (art. 91 ustawy o VAT)?
Fiskus, a potem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku odpowiedzieli, że tak. Racji firmie nie przyznał też NSA. Zgodził się, że w przypadku zamiany przeznaczenia obowiązek korekty odliczenie nie wystąpi tylko w sytuacjach wyjątkowych. Podatnik nie musi korygować VAT, gdy zmiana nie zależy od jego woli np. ma to związek z kradzieżą, pożarem, powodzią czy decyzją administracyjną zmieniającą warunki prowadzenia działalności.
Ryzyko gospodarcze
W ocenie NSA, gdy zmienia się koncepcja prowadzenia działalności, bo w ocenie podatników dana inwestycja nie przynosi rezultatów korekta jest obowiązkowa. Jak zauważył sędzia NSA Arkadiusz Cudak takie sytuacje są wpisane w zwykłe ryzyko gospodarcze. Ich skutków nie można przerzucać na państwo. Wyrok jest prawomocny.
Sygnatura akt I FSK 110/14