Prowadzę działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług lombardowych (udzielanie pożyczek pod zastaw) oraz sprzedaży towarów używanych. Jak ewidencjonować w pkpir sprzedaż przewłaszczonych na mnie zastawionych rzeczy będących zabezpieczeniem udzielanych pożyczek?
– pyta czytelnik.
Organy podatkowe przyjmują, że w podatkowej księdze przychodów i rozchodów nie ewidencjonuje się:
- przyjęcia danej rzeczy jako zabezpieczenia pożyczki,
- kwoty udzielonej pożyczki,
- spłaty pożyczki,
- kwoty uzyskanej ze sprzedaży rzeczy zastawionej.
Transakcje te powinny znaleźć odzwierciedlenie w obowiązkowo prowadzonej przez podatnika dodatkowej ewidencji udzielonych pożyczek i zastawionych towarów. Nie ma przy tym znaczenia, czy rzeczy te zostaną zbyte bez obróbki, czy po obróbce, np. w przypadku wyrobów jubilerskich – sprzedaż złomu z metali szlachetnych w miejsce oddanych wyrobów jubilerskich (interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 14 stycznia 2015 r., ILPB1/415-1392/14-2/GM; interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 10 marca 2015 r., IBPBI/1/415-1493/14/BK; interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 28 listopada 2014 r., ITPB1/415-991/14/WM).
Podatnicy wykonujący działalność w zakresie udzielania pożyczek pod zastaw (prowadzenia lombardów) są zatem obowiązani prowadzić ewidencję pożyczek i zastawionych rzeczy. Ewidencja ta powinna zawierać co najmniej następujące dane: numer kolejny wpisu, imię i nazwisko pożyczkobiorcy, adres, datę udzielenia pożyczki, kwotę udzielonej pożyczki, wysokość umówionych odsetek w złotych, opis zastawionej rzeczy i jej wartość rynkową, termin zwrotu pożyczki wraz z odsetkami, datę i kwotę zwróconej pożyczki wraz z odsetkami, datę zwrotu zastawionej rzeczy, datę sprzedaży rzeczy i kwotę należną z tytułu tej sprzedaży, kwotę prowizji stanowiącej wartość spłaconych odsetek lub różnicę między kwotą uzyskaną ze sprzedaży zastawionej rzeczy a kwotą udzielonej pożyczki (§ 6 pkt 2 rozporządzenia ministra finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
Przychodem podatnika jest przychód odpowiadający różnicy między kwotą uzyskaną ze sprzedaży zastawionej rzeczy (lub rzeczy uzyskanych w wyniku obróbki zastawionej rzeczy) a kwotą udzielonej pożyczki wpisany w kol. 7 prowadzonej księgi (inter- pretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 4 grudnia 2014 r., IBPBI/1/415-1021/14/BK; interpretacja Izby Skarbowej w Łodzi z 27 listopada 2014 r., IPTPB1/415-545/14-2/MD).
Jak wynika z objaśnień do podatkowej księgi przychodów i rozchodów, „(...) Kolumna 7 jest przeznaczona do wpisywania przychodów ze sprzedaży wyrobów (towarów handlowych) i sprzedaży usług. Podatnicy prowadzący działalność kantorową w kolumnie tej wpisują miesięczną kwotę przychodu (sprzedaży wartości dewizowych) wynikającą z ewidencji kupna i sprzedaży wartości dewizowych (...)."
Zapisy w księdze powinny odzwierciedlać w tym zakresie treść zapisów dokonywanych w ewidencji lombardowej (interpretacja Izby Skarbowej z 30 grudnia 2014 r., IPPB1/415-1208/14-2/ES).
Przy czym Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 14 stycznia 2015 r. (ILPB1/415-1393/14-2/GM) stwierdziła, że: „(...) zaewidencjonowaniu w prowadzonej podatkowej księdze przychodów i rozchodów podlegać będzie jedna kwota, wynikająca z prowadzonej oddzielnej ewidencji pożyczek i zastawionych rzeczy. W konsekwencji w podatkowej księdze przychodów i rozchodów nie należy po stronie kosztów uzyskania przychodów ujmować zastawionych rzeczy przeznaczonych do obróbki (w momencie »przejścia na własność przedmiotów«) jako towarów. Wartości powyższe wykazuje się bowiem wyłącznie w ewidencji pożyczek i zastawionych rzeczy, do której prowadzenia są obowiązani podatnicy wykonujący działalność w zakresie udzielania pożyczek pod zastaw (...)."
—Marcin Szymankiewicz, doradca podatkowy
