Na początek trzeba zdefiniować oba typy samochodów, czyli samochody z kratką i samochody specjalne.
Mianowicie są to pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, których „konstrukcja wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych ?z działalnością gospodarczą jest nieistotne" (art. 86a ust. 4 ?pkt 2 ustawy VAT).
Przy czym samochody ?z kratką są to: „pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą, klasyfikowane na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van, lub z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków" (art. 86a ust. 9 ?pkt 1 ustawy o VAT).
Natomiast samochody specjalne to: „agregat elektryczny/spawalniczy, do prac wiertniczych, koparka, koparko-spycharka, ładowarka, podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych, żuraw samochodowy (...)" (art. 86a ust. 9 pkt 3 ustawy o VAT).
Z art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a oraz ust. 4, 9 i 10 ustawy VAT wynika, że jeśli chodzi o samochody z kratką i specjalne, to spełnienie wymagań – dla celów odliczeń – stwierdza się dla tych samochodów na podstawie innych kryteriów niż ewidencja ich przebiegu >patrz ramka.
Dla samochodów z kratką są to: dodatkowe badanie techniczne przeprowadzone przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzone zaświadczeniem wydanym przez tę stację, oraz dowód rejestracyjny pojazdu zawierający odpowiednią adnotację ?o spełnieniu tych wymagań.
Dla samochodów specjalnych jest to dokument wydany zgodnie z przepisami o ruchu drogowym.
Konieczność prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu samochodowego w celu pełnego odliczenia VAT od związanych z nim wydatków dotyczy zatem przede wszystkim samochodów osobowych. Nie dotyczy natomiast samochodów z kratką i specjalnych.
Podsumowując, gdy podatnik chce skorzystać z pełnego, tzn. 100-proc. odliczenia VAT od wydatków związanych ?z pojazdami samochodowymi o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej ?3,5 tony, innymi niż osobowe, czyli z samochodami z kratką i specjalnymi, nie ma konieczności prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu. Chodzi ?o wydatki na ich nabycie ?i utrzymanie (paliwo, naprawy, konserwacja, eksploatacja czy ogólnie – używanie). W przypadku samochodów z kratką wystarczające są: dodatkowe badanie techniczne przeprowadzone przez okręgową stację kontroli pojazdów potwierdzone zaświadczeniem wydanym przez tę stację oraz dowód rejestracyjny pojazdu zawierający odpowiednią adnotację o spełnieniu tych wymagań. Natomiast w przypadku samochodów specjalnych wystarczy dokument wydany zgodnie z przepisami o ruchu drogowym.
Autorka jest niezależnym ekspertem i wykładowcą VAT, www.elzbietarogala.pl
Znowelizowane przepisy ograniczyły prawo do odliczenia VAT
Zgodnie z art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a oraz ust. 4, 9 ?i 10 ustawy VAT w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego stanowi 50 proc. kwoty podatku.
Zasada ta nie ma zastosowania m.in. wtedy, ?gdy pojazdy samochodowe są wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika.
Pojazdy samochodowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli:
1) ?sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub
2) ?konstrukcja tych pojazdów wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie ?do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne.
Do tej drugiej grupy pojazdów samochodowych należą:
1) ?pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej ?do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą:
a) klasyfikowane na podstawie przepisów ?o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub
b) z otwartą częścią przeznaczoną ?do przewozu ładunków;
2) ?pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, które posiadają kabinę kierowcy ?z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu;
3) ?pojazdy specjalne, które spełniają również warunki zawarte w odrębnych przepisach, określone dla następujących przeznaczeń:
a) agregat elektryczny/spawalniczy,
b) do prac wiertniczych,
c) koparka, koparko-spycharka,
d) ładowarka,
e) podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych,
f) żuraw samochodowy
– jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie ?z przepisami o ruchu drogowym wynika, ?że dany pojazd jest pojazdem specjalnym.
Spełnienie wymagań dla pojazdów samochodowych określonych w:
1) ?pkt 1 i 2 stwierdza się na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę stację, oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu zawierającego odpowiednią ?adnotację o spełnieniu tych wymagań;
2) ?pkt 3 stwierdza się na podstawie ?dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym.
