Bieg uliczny a stawka VAT na wpisowe

Spółka zarejestrowana jako czynny podatnik VAT organizuje, między innymi, biegi przełajowe i uliczne. Dotychczas wpisowe spółka opodatkowywała według stawki podstawowej 23 proc. Czy jednak nie powinna stosować stawki 8 proc.? – pyta czytelniczka.

Opodatkowaniu VAT podlega, między innymi, odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie jest dostawą towarów (zob. art. 8 ust. 1 ustawy o VAT). W konsekwencji odpłatnym świadczeniem usług jest, przykładowo, umożliwienie za opłatą udziału w zawodach biegowych. Pobierane przez spółkę od uczestników zawodów wpisowe jest więc wynagrodzeniem za podlegające opodatkowaniu świadczenie usług.

Zwolnienie nie ma zastosowania

Usługi takie niekiedy są zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 ?pkt 32 ustawy o VAT. Chodzi o zwolnienie, które obejmuje, pod pewnymi warunkami, usługi ściśle związane ze sportem lub wychowaniem fizycznym świadczone przez kluby sportowe, związki sportowe oraz związki stowarzyszeń i innych osób prawnych, których celem statutowym jest działalność na rzecz rozwoju i upowszechniania sportu. Jednak zwolnienie to w przedstawionej sytuacji nie ma zastosowania. Usługi organizacji zawodów sportowych mogą być również opodatkowane stawką ?8 proc. jako usługi związane z działalnością obiektów sportowych (PKWiU 93.11.10.0; zob. art. 41 ust. 2 w zw. z poz. 179 załącznika nr 3 do ustawy o VAT). Jednak do tej kategorii nie zalicza się usług organizacji zawodów sportowych poza obiektami sportowymi, takich jak organizacja biegów przełajowych i ulicznych, wyścigów kolarskich (poza torami kolarskimi) czy wyścigów samochodowych (poza torami samochodowymi).

Odmawiają korzystania ?z preferencji

Kwestią sporną jest, czy w przypadku  czynności opisanych w pytaniu właściwa jest stawka 8 proc. czy 23 proc.

Wśród organów podatkowych dominuje stanowisko, że usługi umożliwiania udziałów w zawodach i turniejach sportowych nie są usługami wstępu (np. interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 28 lutego 2012 r. (ITPP1/443-1605a/11/AT) czy interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 29 października 2013 r. (ILPP2/443-710/13-2/MN). W drugiej z tych interpretacji czytamy, że „opłata startowa nie została wymieniona jako korzystająca z obniżonej stawki podatku. W szczególności, czynność odpłatnego umożliwienia uczestnictwa w wyścigu, w związku z którą pobierana jest od uczestników opłata za możliwość wystartowania w zawodach – nie jest czynnością wymienioną w poz. 185 załącznika nr 3 do ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż w poz. tej zostały wymienione usługi »wstępu na imprezy sportowe«. Natomiast, jak wykazano wyżej, istnieje różnica pomiędzy »wstępem« a »wpisowym ?w zawodach«. W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z odpłatną (»wpisowe«, »startowe«‚) czynnością uczestnictwa w zawodach. Reasumując, opłata pobierana od uczestników (...) z tytułu odpłatnego umożliwienia uczestnictwa w wyścigu – stanowi wynagrodzenie za świadczenie usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Świadczenie tych usług podlega opodatkowaniu według podstawowej stawki podatku, w wysokości 23 proc.". A zatem zdaniem organów podatkowych w przedstawionej sytuacji nie ma zastosowania obniżona stawka VAT 8 proc. (na podstawie art. 41 ust. 2 w zw. z poz. 185 załącznika nr 3 ?w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy o VAT), lecz stawka podstawowa 23 proc.

Nie tylko bierny udział

NSA w wyroku z 30 stycznia 2014 r. (I FSK 311/13) orzekł, że „sformułowanie »usługi związane z rekreacją – wyłącznie w zakresie wstępu«, odnosi się do kart wstępu na siłownię, które upoważniają do korzystania z urządzeń i przyrządów tam się znajdujących. Natomiast sformułowanie »wyłącznie w zakresie wstępu« należy rozumieć w ten sposób, że wszystkie usługi świadczone przez siłownię, które nie są związane z normalnym typowym jej użytkowaniem, takie jak usługi restauracyjne na terenie klubu, zakup napojów, odżywek czy też usługi instruktora, nie są objęte stawką obniżoną. Opodatkowane są zaś stawką podstawową". Tym samym NSA zakwestionował reprezentowane przez organy podatkowe stanowisko, że usługami wstępu mogą być wyłącznie usługi umożliwiające bierny udział. Trzeba jednocześnie zauważyć, że słowniki języka polskiego definiują „wstęp" nie tylko jako „możliwość wejścia gdzieś", ale również jako „prawo uczestniczenia ?w czymś" (zob. przykładowo Słownik języka polskiego pod red. prof. M. Szymczaka, Warszawa 2002 czy http://sjp.pwn.pl/). W świetle przytoczonego wyroku NSA uważam, że usługami wstępu na biegi przełajowe i uliczne są nie tylko bierne usługi wstępu (usługi wstępu świadczone dla kibiców), ale również czynne usługi wstępu, tj. usługi umożliwienia wzięcia udziału w zawodach.

Wyrok NSA z 30 stycznia 2014 r. powinien mieć  w przedstawionej sytuacji odpowiednie zastosowanie, a w konsekwencji świadczone przez spółkę usługi udziału w zawodach biegowych (za które pobierane jest wpisowe) powinny być opodatkowane obniżoną stawką 8 proc. (na podstawie art. 41 ust. 2 w zw. z poz. 185 załącznika nr 3 w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy o VAT). Oczywiście podobnie jest według mnie również w przypadku organizacji zawodów sportowych ?w innych dyscyplinach.

Najbezpieczniej będzie spytać

Niestety, przyjęcie takiego stanowiska jest dziś ryzykowne. Wskazane jest ?w związku z tym, aby spółka ewentualną decyzję o rozpoczęciu stosowania obniżonej stawki 8 proc. poprzedziła wystąpieniem do ministra finansów o wydanie interpretacji indywidualnej. Być może wyrok NSA (na który oczywiście spółka we wniosku o interpretację powinna się powołać) zmieni podejście organów podatkowych do stawki VAT właściwej dla usług organizacji zawodów sportowych.

Tomasz Krywan jest doradcą podatkowym ?oraz autorem komentarza do ustawy o VAT