Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim ?w wyroku z 5 marca 2014 r. (I SA/Go 628/13).

Stan faktyczny

W czerwcu 2013 r. podatnik wystąpił o interpretację w zakresie prawa do zwolnienia podmiotowego w VAT. Wyjaśnił, że prowadzi działalność gospodarczą polegającą na sporządzaniu ekspertyz z zakresu ornitologii głównie dla rolników otrzymujących dotacje z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Jego działalność opodatkowana jest PIT na zasadach ogólnych. Prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów oraz ewidencję środków trwałych.

W ramach prowadzonej działalności podatnik wprowadził do ewidencji środków trwałych samochód osobowy nabyty i zarejestrowany w kraju. Samochód podlegał amortyzacji. Z wniosku wynikało, że mężczyzna nie jest podatnikiem VAT, bo wybrał zwolnienie podmiotowe. W 2012 r. podatnik sprzedał auto. Samochód był użytkowany przez ponad pół roku od momentu nabycia przez podatnika prawa do dysponowania nim jak właściciel. Przy nabyciu pojazdu nie przysługiwało mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Podatnik zapytał, czy w związku ze sprzedażą tego samochodu osobowego utracił prawo do korzystania ze zwolnienia ze względu na art. 113 ?ust. 13 pkt 1 lit. b ustawy o VAT.

Fiskus odpowiedział, że tak. Przypomniał, że art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. b ustawy o VAT wyklucza możliwość korzystania ze zwolnienia podmiotowego przez podatników dokonujących dostaw towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, z wyjątkiem energii elektrycznej (PKWiU 35.11.10.0) i wyrobów tytoniowych w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym. Samochody osobowe podlegają opodatkowaniu podatkiem akcyzowym. Dlatego – zdaniem fiskusa – skoro sprzedany samochód osobowy był towarem podlegającym opodatkowaniu akcyzą, to w przypadku jego odpłatnej dostawy podatnik stracił prawo do korzystania ze zwolnienia. I to bez względu na wartość oraz zaliczenie towaru do środków trwałych.

Rozstrzygnięcie

Przedsiębiorca zaskarżył interpretację, ale Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim uznał jego skargę za niezasadną. W ocenie WSA, wyłączenie ze zwolnienia z art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. b ustawy VAT nie jest związane ze statusem podatnika (podatnika podatku akcyzowego),?a z rodzajem towaru, który jest przedmiotem realizowanego przez niego obrotu (dostawy).

Tym samym, należy rozróżnić pojęcia „podatnik podatku akcyzowego"?i „towary akcyzowe". Podatnikiem podatku akcyzowego jest podmiot realizujący obrót towarami akcyzowymi. Natomiast towary akcyzowe to rzeczy lub usługi objęte obowiązkiem w podatku akcyzowym.

Dlatego – zdaniem sędziów – z punktu widzenia utraty prawa do zwolnienia istotny jest sam fakt dokonywania dostaw towarów akcyzowych, ?a nie okoliczność, czy na podatniku ciąży obowiązek podatkowy w akcyzie. Przy czym nie ma znaczenia to, że na etapie sprzedaży zrealizowanej przez skarżącego nie wystąpił obowiązek podatkowy w podatku akcyzowym. Bo – jak podkreślił sąd – interpretowany przepis odwoływał się towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, a nie do „czynności podlegającej opodatkowaniu".

Zdaniem eksperta

Mirosław Siwiński radca prawny, doradca podatkowy ?z kancelarii prof. W. Modzelewskiego

Pogląd wyrażony przez WSA w Gorzowie Wielkopolskim w odniesieniu do zakresu wyłączenia stosowania art. 113 ust. 13 ustawy o VAT do końca 2013 r. jest prawidłowy. Jednak ze względu na nietrafione wywody dotyczące akcyzy cały wyrok prawidłowy nie jest. Przepisu tego, wyłączającego zwolnienie podmiotowe, ?nie stosowało się bowiem m.in. do podatników realizujących dostawy towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, z wyjątkiem energii elektrycznej ?(PKWiU 35.11.10.0) i wyrobów tytoniowych w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym. Jak słusznie wywiódł WSA, wyłączeniem tym nie była wówczas objęta dostawa samochodów objętych akcyzą (obecnie jest). ?Błędnie jednak WSA wywiódł, że opodatkowaniu akcyzą podlegają określone wyroby, a nie czynności i stany faktyczne dotyczące tych wyrobów, czyli potocznie „czynności podlegające opodatkowaniu". One to bowiem są przedmiotem opodatkowania, analogicznie jak czynności wskazane w art. 5 ustawy o VAT ?(tu także nie „towar" podlega opodatkowaniu, lecz m.in. „dostawa"). ?Potwierdza to art. 1 ustawy o podatku akcyzowym z 2008 r.: „Ustawa określa opodatkowanie podatkiem akcyzowym (...) wyrobów akcyzowych oraz samochodów osobowych", w konfrontacji z art. 100 ust. 1 pkt 3 tej ustawy: ?„W przypadku samochodu osobowego przedmiotem opodatkowania akcyzą jest pierwsza sprzedaż na terytorium kraju samochodu osobowego niezarejestrowanego na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym". Ustawa ta w odniesieniu do samochodów nie posługuje się wyrażeniem „podlega opodatkowaniu". Dlatego oba te podatki (VAT i akcyza) ze względu na przedmiot klasyfikowane są jako obrotowe, bo to czynności (stany), a nie towary (wyroby) same w sobie podlegają opodatkowaniu.

—oprac. Aleksandra Tarka