Rz: Styczeń to w wielu firmach czas wypłaty nagród i premii?dla pracowników za ubiegły ?rok. Czy takie premie ?można zaliczyć do kosztów ?roku 2013 czy 2014?

Andrzej Marczak:

To kwestia zależna nie tylko od przepisów podatkowych, ?ale też od reguł prawa pracy obowiązujących w danym zakładzie pracy, do których zresztą odsyła ustawa ?o PIT. Premie, podobnie ?jak wynagrodzenia, są kosztem podatkowym pracodawcy w miesiącu, ?za który są należne. To ?zaś jest regulowane umową ?o pracę, inną umową ?łączącą strony albo ?ogólnymi przepisami ?prawa pracy. Jeśli zaś ?zostaną wypłacone po terminie wynikającym ?z tych reguł, mogą być potraktowane jako koszt ?w miesiącu, w którym zostały wypłacone pracownikom. Wiele zatem zależy od tego, czy premie są przewidziane ?w regulaminie pracy i czy pracodawca zdążył na czas ?z ich wypłatą.

Jednak zdarza się, że dopiero po zakończeniu roku szef firmy może poznać jej wyniki i na tej podstawie podejmować decyzje o nagradzaniu najlepszych pracowników. Czy takie uznaniowe premie można zaliczyć w koszty ubiegłoroczne?

To już nie jest takie oczywiste. Wiadomo, jak się rozlicza premie przewidziane w regulaminie pracy czy ?w umowie z nagradzanym pracownikiem. Jednak zawsze mogą się zdarzyć przypadki spontanicznego, uznaniowego przyznania nagród dla wyróżniających się pracowników, których ?w regulaminie nie przewidziano. Wydaje się, ?że można tu zwrócić uwagę na niektóre interpretacje prawa podatkowego sugerujące, że w takich przypadkach decyduje termin, w którym wypłacono nagrodę pracownikowi. Jednak każda sytuacja może być inna i dlatego rozsądne jest w wątpliwych przypadkach zwrócić się ?do władz skarbowych ?o indywidualną interpretację w konkretnej sprawie.

Jak rozliczać nagrody ?w przypadkach, gdy przyjmują one postać rzeczową, ?np. wartościowego zegarka ?lub samochodu?

Takie nagrody można potraktować jako świadczenie rzeczowe dla pracownika. W przypadku gdy pracodawca po prostu kupił taką nagrodę, koszty ?są równe kosztom zakupu. Gdy jednak pracodawca sam wytworzył takie rzeczy, sytuacja jest nieco inna. ?W sytuacjach, o które pan pyta, jeśli fabryka zegarków albo samochodów wręcza swojemu pracownikowi taką nagrodę, to kosztami uzyskania przychodu dla pracodawcy są koszty poniesione na wytworzenie takiej rzeczy. Należy jednak pamiętać, aby nie ujmować tych kosztów podwójnie: ?po raz pierwszy jako kosztów produkcyjnych, a drugi raz jako kosztów wynagrodzenia pracownika. Od strony rozliczeń podatkowych pracownika wartość takiej nagrody jest przychodem. Jego wartość oblicza się według cen stosowanych według innych odbiorców. Innymi słowy chodzi o cenę, po jakiej owa fabryka zegarków czy samochodów sprzedaje je innym odbiorcom, np. swoim klientom. Niekoniecznie musi być to cena rynkowa ?z salonu jubilerskiego czy samochodowego.