Świadczenia z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych powinny być uzależnione od sytuacji materialnej pracownika. Jeśli więc firma da wszystkim zatrudnionym takie same paczki na święta, nie może stosować podatkowego zwolnienia.

– Praktyka jest różna, wielu pracodawców przyznaje świadczenia z funduszu po równo, inni kierują się tylko wynagrodzeniami zatrudnionych osób – zauważa Artur Kowalski, doradca podatkowy, współwłaściciel kancelarii podatkowo-rachunkowej. – Tymczasem ze stanowiska ZUS oraz wyroków sądów wynika, że trzeba dokładnie zbadać sytuację pracownika – wskazuje.

O tym, że ZUS żąda składek od świadczeń przyznawanych z funduszu socjalnego, pisaliśmy już w „Rzeczpospolitej" z 23 września. Kontrole ZUS w tej sprawie są coraz częstsze. Pracodawcy muszą więc też zweryfikować rozliczenie funduszu pod kątem podatkowym. Konsekwencją nieprawidłowego rozdysponowania środków funduszu jest bowiem brak prawa do zwolnienia z PIT. W takiej sytuacji mamy zaległość podatkową wraz z odsetkami i mnóstwo żmudnej pracy z korygowaniem rozliczeń.

Za rozliczenie odpowiada pracodawca

Kto będzie musiał uiścić zaległą daninę do urzędu skarbowego?

– Pracodawca, bo to on odpowiada za prawidłowe rozliczenie zaliczek na podatek – tłumaczy Ewa Szkolnicka-Górecka, konsultant w kancelarii Independent Tax Advisers. – Odprowadzoną do urzędu kwotę może potrącić z bieżącego wynagrodzenia pracownika (za jego zgodą). Nie powinien go jednak obciążać odsetkami za zwłokę – dodaje.

Roczny limit na zwolnienie

Przypomnijmy, że świadczenia z funduszu, z wyjątkiem bonów, są w większości zwolnione z PIT do 380 zł rocznie. Ale tylko wówczas, gdy zostały przyznane zgodnie z jego regulaminem i spełniają kryteria działalności socjalnej. Oprócz paczek świątecznych najczęściej są to karnety na siłownię, basen, bilety do kina i teatru.

– Firma musi precyzyjnie określić w regulaminie zasady przyznawania świadczeń i je konsekwentnie stosować – mówi Artur Kowalski. – Oczywiście podstawowe kryterium to wynagrodzenie, ale należy brać też pod uwagę inne okoliczności. Osoba dobrze zarabiająca może mieć przecież trudną sytuację rodzinną. Warto, aby pracodawca zbierał od pracowników oświadczenia o wysokości dochodów na jednego członka rodziny.

Może być też VAT

Ewa Szkolnicka dodaje, że zakwestionowanie zasad rozliczania funduszu przez fiskusa może też spowodować konieczność zapłaty VAT. Zgodnie z interpretacją ogólną ministra finansów pracodawca gospodarujący środkami zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie jest z tego tytułu podatnikiem VAT. Jeśli jednak nie mamy do czynienia z działalnością socjalną, świadczenia przekazywane pracownikom zostaną opodatkowane.