Rejestracja firmy we własnym mieszkaniu oznacza brak kosztów wynajmu i utrzymania odrębnego lokalu dla potrzeb tej działalności. To oczywiste profity. Jednak takie rozwiązanie wiąże się z dylematem w zakresie możliwości i sposobu zaliczania w ciężar kosztów podatkowych części opłat za media przypadających na potrzeby firmy.
Niewątpliwie bowiem w przypadku firmy prowadzonej w domu część wydatków o charakterze eksploatacyjnym (np. energia elektryczna, C.O., czynsz, gaz) jest przeznaczana dla celów prowadzonej działalności. Istnieje zatem wymagany związek pomiędzy poniesieniem tych wydatków a osiąganymi z tytułu tej działalności przychodami, wynikający z art. 22 ustawy o PIT.
Rozwiązaniem powszechnie przyjętym i akceptowanym przez organy podatkowe jest zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów tej części ponoszonych wydatków związanych z nabyciem mediów, która odpowiada powierzchni mieszkania wykorzystywanej dla celów działalności gospodarczej (tak m.in. Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z 25 kwietnia 2013 r. (ITPB1/ 415-182/13/WM).
Trzeba jednak zauważyć, że to na podatniku spoczywa ciężar wykazania związku pomiędzy ponoszonymi, konkretnymi wydatkami a uzyskanym przychodem. Musi on także racjonalnie uprawdopodobnić, że wydatki (w tym przypadku związane z eksploatacją lokalu mieszkalnego) nie są nakładami o charakterze osobistym. A właśnie z taką oceną organów podatkowych może się liczyć podatnik w sytuacji, gdy nie może jednoznacznie wskazać jaka powierzchnia lokalu mieszkalnego jest przeznaczona wyłącznie dla celów wykonywania działalności gospodarczej.
W ocenie Izby Skarbowej w Katowicach (interpretacja z 17 grudnia 2012 r., IBPBI/1/ 415-1164/12/BK) „ (...) w sytuacji gdy pomieszczenie jest wykorzystywane przede wszystkim na cele prywatne, a jedynie sporadycznie jest wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej, wydatki związane z posiadaniem takiego pomieszczenia stanowią bez wątpienia wydatki o charakterze osobistym".
Zatem w przypadku, gdy w lokalu mieszkalnym (domu mieszkalnym) zostało wydzielone konkretne pomieszczenie służące tylko i wyłącznie prowadzonej działalności gospodarczej, do kosztów podatkowych można zaliczyć tę część wydatków związanych z eksploatacją lokalu, która odpowiada kosztom związanym z utrzymaniem pomieszczenia przeznaczonego dla prowadzonej w miejscu zamieszkania firmy (oczywiście jeżeli wydatki te spełniają warunki uznania ich za koszty uzyskania przychodów oraz zostały w sposób należyty udokumentowane).
Problematyczne, a wręcz ryzykowne może okazać się traktowanie jako koszty podatkowe części wydatków na eksploatację mieszkania, gdy nie można wskazać w nim pomieszczenia bądź część powierzchni służącej wyłącznie jego działalności gospodarczej.
Pomimo że podatnik prowadzi we własnym mieszkaniu firmę, to wydatki związane z utrzymaniem lokalu mieszkalnego będą potraktowane w całości jako służące celom osobistym. Możliwość zaliczenia w ciężar kosztów wydatków związanych z użytkowaniem lokalu mieszkalnego odnosi się tylko do tej powierzchni, która przeznaczona jest wyłącznie dla potrzeb prowadzonej działalności np. pokoju przeznaczonego na biuro podatnika.
Nie ma podstaw do rozliczania kosztów związanych z użytkowaniem części wspólnych mieszkania, takich jak łazienka czy przedpokój. Te służą przede wszystkim potrzebom osobistym, a dla celów działalności wykorzystywane są sporadycznie.
Autor jest doradcą podatkowym prowadzącym w Krakowie własną kancelarię
