Interpretacja łódzkiej Izby Skarbowej (nr IPTPB3/423- -136/13-5/IR) potwierdza, że wcześniejsza spłata kapitału może być formą optymalizacji. Odpowiedni harmonogram spłat pozwala na uniknięcie niekorzystnych skutków przepisów ograniczają- cych cienką (niedostateczną) kapitalizację.
Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 60 ustawy o CIT nie są kosztem uzyskania przychodu odsetki od pożyczki od udziałowca spółki, jeśli posiada on co najmniej 25 proc. udziałów, a wartość zadłużenia przekracza trzykrotność kapitału zakładowego spółki. Proporcję zadłużenia do kapitału ustala się na dzień spłaty odsetek. Ograniczenie dotyczy wyłącznie nadwyżki pożyczki nad wartością trzykrotności kapitału.
Proporcje zadłużenia do wysokości kapitału ustala się na dzień spłaty odsetek
Regulacja ta ma zapobiegać nadmiernemu zadłużaniu się spółek u ich udziałowców, co prowadzi do dysproporcji między wysokością kapitału spółki a skalą prowadzonej przez nią działalności. Konsekwencjami, przed którymi przepisy mają chronić, jest przerzucenie ryzyka związanego z działalnością gospodarczą na kontrahentów niedokapitalizowanej spółki i sztuczne zaniżanie zobowiązań podatkowych przez zaliczanie do kosztów wysokich kwot odsetek od pożyczek.
Łódzka Izba Skarbowa wypowiedziała się w sprawie spółki z o.o. o kapitale zakładowym 5 tys. zł. Jej jedyny udziałowiec pożyczył spółce 70 tys. zł, a po kilku miesiącach jeszcze 20 tys. zł. Miała ona już wtedy trzech udziałowców i kapitał zakładowy w wysokości 30 tys. zł. Inny udziałowiec pożyczył spółce jeszcze 60 tys. zł. Pożyczki były zawarte na pięć lat i obciążone odsetkami w wysokości 6 proc. rocznie.
Spółka zawarła aneksy do umów, umożliwiające wcześniejszą spłatę części długów i zmieniające harmonogram regulowania należności. Miała najpierw spłacać kapitał, a później odsetki. Dzięki temu – zdaniem spółki – w dniu spłaty odsetek proporcja zadłużenia do kapitału zakładowego pozwoli na zaliczenie całości odsetek do kosztów uzyskania przychodów.
Izba Skarbowa potwierdziła taką interpretację przepisów.
Co prawda formalnie organ uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe, ale jedynie ze względu na dalsze wyjaśnienia izby, że przepisy o cienkiej kapitalizacji dotyczą nie tylko zadłużenia z tytułu pożyczek, ale także innych zobowiązań (np. kontraktów handlowych), w związku z czym jednoznaczne przesądzenie, że nie znajdą zastosowania, mogłoby się okazać błędne.
„Tym samym w sytuacji, w której spłata części kwoty głównej pożyczki (powodująca wygaśnięcie zobowiązania w tym zakresie) nastąpi przed dniem dokonania spłaty odsetek naliczonych od tej pożyczki, zobowiązanie z tytułu spłaty kwoty głównej pożyczki, jako wygasłe, nie powinno być uwzględniane w obliczaniu (...) wielkości zadłużenia" – jednoznacznie przesądziła izba.
Nie jest to odosobnione stanowisko organów podatkowych. Wcześniej przesądzające znaczenie wysokości zadłużenia w dniu spłaty odsetek potwierdzał m.in. dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie (interpretacja nr IPPB3/423-641/11-2/AG).