Zdaniem właściciela sieci jest on jedynie podmiotem wykonującym czynności „pomocnicze", a zatem nie jest zobowiązany do uiszczania opłaty. Minister finansów w interpretacji indywidualnej uznał to stanowisko za nieprawidłowe.

Stan faktyczny

Szef spółki, która prowadzi sieć dużych sklepów, zwrócił się do ministra finansów o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej zastosowania przepisu art. 13² ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Spółka prowadzi sklepy wielkopowierzchniowe. Z niektórymi swoimi kontrahentami zawiera umowy (najczęściej najmu lub dzierżawy), na mocy których udostępnia im powierzchnię reklamową, czyli wyznaczone miejsca na ścianach, podłogach i wiszące plansze.

Niektórzy z tych kontrahentów są producentami lub dystrybutorami napojów alkoholowych, w związku z czym na udostępnianej przez spółkę powierzchniach zamieszczane są także reklamy tych napojów.

Właściciel sklepów zadał pytanie, czy jest on zobowiązany do wnoszenia opłaty, o której mowa w art. 13² ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi? Artykuł ten mówi, że podmioty świadczące usługę będącą reklamą napojów alkoholowych wnoszą na wyodrębniony rachunek utworzony w tym celu przez ministra właściwego do spraw kultury fizycznej i sportu opłatę w wysokości 10 proc. podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wynikającej z tej usługi.

Ustawowa definicja – tak oceniło ministerstwo – za reklamę uważa każdą rozpowszechnianą publicznie informację. A zatem każde działanie zmierzające do publicznego rozpowszechniania znaków towarowych napojów alkoholowych należy uznać za reklamę napojów wyskokowych. Z zakresu tego ustawodawca wyłączył tylko informacje używane do celów handlowych pomiędzy przedsiębiorcami zajmującymi się produkcją, obrotem hurtowym i handlem napojami alkoholowymi.

Z powyższego wynika – twierdzi resort finansów – że obowiązkiem tym objęci są wszyscy, którzy w jakikolwiek sposób reklamują markę alkoholu lub nazwę i logo firmy produkującej alkohol. Obowiązek ten winien dotyczyć przede wszystkim mediów (telewizji, radia, prasy), ale również firm świadczących usługi reklamy zewnętrznej (np. na billboardach, słupach reklamowych). Opłatą mogą być także objęte hipermarkety, kina, firmy transportowe, restauracje i hotele, o ile udostępniają przestrzeń lub czas dla publicznej reklamy alkoholu.

Resort finansów uznał, że sklepy biorą udział w świadczeniu usług będących reklamą napojów alkoholowych w rozumieniu art. 21 pkt 3 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, co oznacza, że mają obowiązek uiszczenia opłaty, o której mowa w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Po kilku rozprawach i potem odwołaniach, mających charakter proceduralny, Naczelny Sąd Administracyjny przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu.

Konkluzja, wyrok

WSA w Krakowie orzekł, że z literalnej wykładni art. 13² ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi wynika, że obowiązek uiszczania opłat dotyczy tych podmiotów, które reklamę rozpowszechniają (zamieszczają na billboardach, na łamach gazet, nadają przez radio i tv, itp.), nie zaś wykonują same prace pomocnicze towarzyszące procesowi reklamy.

A zatem nie samo zawarcie umów dotyczących reklam, a dopiero ustalenie przez organ finansowy, że dodatkowo w ramach ich realizacji mogło dojść do świadczenia przez firmę usług reklamy napojów alkoholowych, rodziło po jej stronie obowiązek wniesienia opłaty, o której mowa w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Sąd uznał za błędny wniosek, według którego z przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi wynika, że wynajem powierzchni reklamowej oraz zamieszczenie materiałów reklamowych na wynajętych powierzchniach oznacza obowiązek uiszczenia tego rodzaju opłaty.

Zdaniem sądu minister finansów dokonał nieprawidłowej wykładni przepisów prawa materialnego, to jest przepisów art. 13² ust. 1 w związku z art. 21 pkt 3 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.