Od 1 stycznia 2014 r. niewielkie zmiany w VAT od importu

Od przyszłego roku zostanie uchylony cały art. 19 ustawy o VAT, a więc również art. 19 ust. 19, 19a i 19b ustawy o VAT. Ponadto od 1 stycznia 2014 r. zmianie ulegnie brzmienie art. 109 ust. 3a zdanie drugie ustawy o VAT. Zmiany te zostały wprowadzone przez ustawę z 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.

Według nowych przepisów, podatnicy świadczący usługi, których miejscem świadczenia nie będzie terytorium kraju, będą obowiązani prowadzić ewidencję, w której będą podawać nazwę usługi, wartość usługi bez podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze, uwzględniając moment powstania obowiązku podatkowego określany dla tego rodzaju usług świadczonych na terytorium kraju.

W przypadku usług, do których stosować się będzie art. 28b (siedziba działalności usługobiorcy, jego stałe miejsce prowadzenia działalności albo stałe miejsce zamieszkania lub pobytu usługobiorcy jako miejsce świadczenia usługi), zastosowanie znajdzie odpowiednio art. 19a ust. 1–3 i 8.

Zatem co do zasady obowiązek podatkowy będzie powstawał z chwilą dokonania dostawy towaru lub wykonania usługi. Jednak w sposób szczególny zostanie uregulowane świadczenie usług częściowych lub rozliczanych okresowo (art. 19a ust. 2 i 3). Mianowicie, w odniesieniu do przyjmowanych częściowo usług, usługę uznawać się będzie również za wykonaną w przypadku wykonania części usługi, dla której to części określono zapłatę.

Ponadto usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane będą następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, będzie się uznawać za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upłyną terminy płatności lub rozliczeń, będzie się uznawać za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.

Natomiast, zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymana zostanie całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłata, zaliczka, zadatek, rata, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, to obowiązek podatkowy powstanie z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4.

Powyższe zasady określone w nowym art. 19a ustawy o VAT trzeba więc będzie stosować zarówno do importu, jak i do eksportu usług, w tym usług transportowych.

Wobec tego zasadą będzie, że obowiązek podatkowy będzie powstawał z chwilą wykonania usługi. Jeśli jednak przed wykonaniem usługi zapłacona zostanie całość lub część należności, to obowiązek podatkowy powstanie z chwilą jej wpłaty. Tym samym obowiązek podatkowy z tytułu importu oraz eksportu usług transportowych towarów, których miejsce opodatkowania określa się na podstawie art. 28b ustawy o VAT, w porównaniu do obecnego stanu prawnego w praktyce nie ulegnie zmianie.

Przykład

DECYDUJE WYKONANIE

Firma z Czech wykona 20 marca 2014 r. usługę transportu towarów na rzecz polskiego podatnika na odcinku Czechy – Polska. Zgodnie z nowym art. 19a ust. 1 ustawy o VAT obowiązek wykazania importu usługi powstanie za okres jej wykonania, czyli za marzec 2014 r. Jeżeli polska firma dokona płatności przed wykonaniem usługi, np. w lutym 2014 r., to za ten okres powstanie obowiązek podatkowy z tytułu wpłaconej należności.

Przykład

ZALICZKA PRZED REALIZACJĄ USŁUGI

Polski podatnik 15 maja 2014 r. wyświadczy usługę transportu towarów na rzecz podatnika z Ukrainy na trasie Polska - Niemcy. Na poczet usługi firma otrzyma zaliczkę 15 kwietnia 2014 r. w wysokości 50 proc. ceny, natomiast pozostała część należności zostanie zapłacona 15 czerwca 2014 r. Miejsce opodatkowania powinno być określone na podstawie art. 28b ustawy o VAT. Biorąc pod uwagę zmienione przepisy art. 109 ust. 3a i art. 19a ust. 1 i ust. 8 ustawy o VAT, usługę tę polski podatnik będzie musiał wykazać w:

Zmiany w zakresie obowiązku podatkowego, które wejdą w życie 1 stycznia 2014 r., spowodują usunięcie całego art. 19 ustawy o VAT, w tym również art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. a. W zakresie momentu deklarowania usług transportu towarów, których miejsce opodatkowania określone będzie na podstawie art. 28f ustawy o VAT, będzie więc trzeba stosować nowy art. 19a ustawy o VAT. Oznacza to, że moment wykazania w deklaracji zostanie przesunięty z 30 dnia, licząc od dnia wykonania usług na chwilę ich wykonania. Natomiast otrzymanie przedpłaty zarówno w obecnym, jak i w nowym stanie prawnym oznacza obowiązek jej wykazania, w okresie wpływu należności.

Przykład

WAŻNY MOMENT WYKONANIA

15 lipca 2014 r. polski podatnik wyświadczy na rzecz osoby fizycznej niebędącej podatnikiem, mającej miejsce zamieszkania na terytorium Niemiec usługę transportu mebli na trasie  Niemcy – Francja. Płatność za usługę zostanie dokonana 15 września 2014 r. Polska firma powinna więc zadeklarować tę usługę w deklaracji za lipiec 2014 r. Gdyby firma otrzymała 10 czerwca 2014 r. przedpłatę, to byłaby zobowiązana do jej wykazania w rozliczeniu za czerwiec 2014 r.