Przedsiębiorca powinien pamiętać, że jeśli wykupi samochód za kwotę powyżej 3500 zł, a chce go dalej używać, to samochód ten będzie stanowił u niego środek trwały. Wykupiony z leasingu samochód osobowy można zakwalifikować jako środek trwały i amortyzować, jeśli spełnia on kryteria określone w art. 22a ust. 1 ustawy o PIT. Należy go wprowadzić do ewidencji środków trwałych w miesiącu przekazania do używania.

Można go amortyzować metodą liniową oraz według indywidualnej stawki. W przypadku aut niebędących osobowymi można też zastosować metodę degresywną i jednorazową amortyzację w ramach limitu 50 000 euro.Zasady dokonywania amortyzacji metodą liniową określone są w art. 22i ustawy o PIT.

Indywidualną stawką może być amortyzowany samochód wykupiony z leasingu, który może być uznany za używany lub ulepszony. Podatnik musi udowodnić, że przed jego nabyciem był on wykorzystywany przez okres co najmniej sześciu miesięcy. Okres amortyzacji takiego samochodu nie może być krótszy niż 30 miesięcy.

Gdy cena nabycia samochodu osobowego wykupionego z leasingu operacyjnego nie przewyższa 3500 zł, wtedy można nie wprowadzać go do ewidencji środków trwałych i wydatki na jego wykup ująć bezpośrednio w kosztach podatkowych w miesiącu oddania go do używania albo w miesiącu następnym (art. 22f ust. 3 ustawy o PIT oraz art. 16f ust. 3 ustawy o CIT).

Przed upływem roku

Należy podkreślić, że nie każdy nabyty samochód po zakończeniu umowy leasingu operacyjnego, o wartości przekraczającej 3500 zł będzie środkiem trwałym w firmie. Przedsiębiorca ma prawo wydatki z tytułu wykupu samochodu zaksięgować bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów, jeżeli podejmie decyzję, że przedmiotowy samochód zostanie sprzedany przed upływem roku. Nabyty samochód, jak już wspomniałam wcześniej, musi spełniać kryteria określone dla środków trwałych w art. 22a ust. 1 ustawy o PIT.

Co do zasady środkami trwałymi są tylko środki stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania środki transportu – o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu określonej w art. 23a. Definicja środków trwałych zawarta jest w art. 22a ust. 1 ustawy o PIT oraz w art. 16a ust. 1 ustawy o CIT.

Przykład

OKRES UŻYWANIA krótSZY NIŻ ROK

Podatnik Jan Wolski wykupił samochód po zakończeniu umowy leasingu operacyjnego. Ponieważ samochód ten stał się własnością podatnika, kompletny i zdatny do użytku mógłby się stać środkiem trwałym, jeżeli taką decyzję podjąłby podatnik.

Musiałby przy tym zdecydować się na to, żeby wykorzystywać go dłużej niż rok. Pan Jan zdecydował się używać go w działalności gospodarczej tylko trzy miesiące, a następnie sprzedać. Mógł nie ujmować samochodu w ewidencji środków trwałych, ponieważ samochód nie spełniał definicji środka trwałego określonej w art. 22a ust. 1 ustawy o PIT.

W księgach rachunkowych

Przepisy ustawy o rachunkowości dają możliwość stosowania uproszczeń w księgach rachunkowych (art. 4 ust. 4 ustawy o rachunkowości). Oznacza to, że jednostka, w ramach przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, może zdecydować czy do środków trwałych będzie zaliczała te o niskiej jednostkowej wartości, czy też nie.

Musi przy tym pamiętać, że uproszczenia nie mogą istotnie ujemnie wpływać na sytuację majątkową, finansową i wynik finansowy. Ustawy podatkowe (o PIT i o CIT) określają dolną granicę wartości środków trwałych, natomiast dla celów bilansowych przedsiębiorca powinien określić ją sam. Najczęściej jednak przyjmowana jest wartość określona w przepisach podatkowych.

Wówczas, jeżeli wartość samochodu nie przekracza 3500 zł, można nie zaliczać go do środków trwałych. Można też przyjąć samochód, nawet o niskiej wartości, na stan środków trwałych i zamortyzować go jednorazowo, na co zezwala art. 32 ust. 6 ustawy o rachunkowości.