Tak orzekł WSA w Gliwicach 19 lutego 2013 r. (I SA/Gl 750/12).
Spółka działa na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie stosownego zezwolenia, obejmującego swoim zakresem w szczególności produkcję maszyn górniczych oraz ich podzespołów. Część z maszyn wyprodukowanych przez spółkę wydzierżawiana jest klientom działającym poza terenem SSE. W niektórych przypadkach maszyny takie podlegają następnie sprzedaży na rzecz klienta. Przedsiębiorca wystąpił z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej, w którym zapytał, czy dochód ze sprzedaży wskazanych produktów będzie dochodem z działalności strefowej, podlegającym zwolnieniu z opodatkowania.
Spółka podniosła, że art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o CIT wskazuje na dwie przesłanki, których spełnienie pozwala zastosować zwolnienie: działalność musi odbywać się na terenie SSE i musi być precyzyjnie określona w zezwoleniu. Zdaniem wnioskodawcy to, że produkty w momencie sprzedaży znajdują się poza terenem SSE nie powinno uniemożliwiać zastosowania zwolnienia. Produkty te zostały bowiem wyprodukowane na terenie strefy i w ramach działalności określonej w posiadanym zezwoleniu.
Organ nie zgodził się z takim stanowiskiem. Wskazał, że posiłkowo należy posłużyć się pojęciem „miejsce świadczenia usług", zawartym w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT. W przypadku dzierżawy jest to miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności. W ocenie organu, skoro spółka świadczy usługę dzierżawy, której przedmiot znajduje się poza terenem SSE, także dochód osiągany jest poza terenem strefy. Tym samym, także mająca następnie miejsce sprzedaż nie jest dokonywana w ramach działalności prowadzonej na terenie SSE. W konsekwencji, zarówno dochód z dzierżawy maszyn, jak również z późniejszej ich sprzedaży, opodatkowany jest na zasadach ogólnych. Spółka, nie zgadzając się z takim rozstrzygnięciem, zaskarżyła interpretację indywidualną.
WSA w Gliwicach oddalił skargę. Sąd przyznał rację skarżącej, że brak jest podstaw do odwoływania się do definicji miejsca świadczenia usług, zawartej w ustawie o VAT, dla celów interpretacji przepisu, że ze zwolnienia korzystać może jedynie dochód z działalności fizycznie prowadzonej na terenie SSE. Niemniej jednak, takie nietrafne odniesienie się do przepisów ustawy o VAT nie uzasadnia uchylenia interpretacji. Rozstrzygnięcie w niej zawarte jest – zdaniem sądu – merytorycznie prawidłowe. W ocenie sądu, ustawa o CIT, dla skorzystania ze zwolnienia, wymaga, aby wszelkie przejawy działalności określonej w posiadanym zezwoleniu jako „handel, usługi i produkcja w zakresie określonych wyrobów", w całości były wykonywane na terenie SSE. Zdaniem WSA w Gliwicach, sprzedaż produktów wytworzonych w strefie w ramach zezwolenia, ale zlokalizowanych poza SSE z uwagi na wcześniejsze oddanie w dzierżawę kontrahentom, nie pozwala na uznanie, że dochód z transakcji sprzedaży objęty jest zakresem zwolnienia.
—Jakub Gorwa współpracownik Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte
Piotr Folwarczny starszy konsultant w Deloitte Doradztwo Podatkowe Sp. z o.o. (biuro w Krakowie)
Komentuje Piotr Folwarczny starszy konsultant w Deloitte Doradztwo Podatkowe Sp. z o.o. (biuro w Krakowie)
W komentowanym orzeczeniu sąd zajął stanowisko bardzo restrykcyjne dla inwestorów prowadzących działalność na terenie stref. Nie przystaje ono do realiów obrotu gospodarczego i pomija m.in. ograniczoną powierzchnię terenów zlokalizowanych w SSE.
Dodatkowo, wpływ tej tezy, wyrażonej przez WSA w Gliwicach w ustnym uzasadnieniu wyroku, na zakres zwolnienia może być niejasny w przypadku wielu schematów dystrybucji. Sąd nie wskazał bowiem jak rozumieć wymóg zastosowania zwolnienia, zgodnie z którym „handel powinien być prowadzony na terenie strefy".
Omawiany wyrok to kolejna próba ograniczenia zakresu działalności korzystającej ze strefowego zwolnienia podatkowego. Warto bowiem podkreślić, że w ostatnim czasie także WSA w Łodzi wydał wyrok ograniczający de facto zakres dochodów podlegających zwolnieniu, w przypadku wykorzystania przez przedsiębiorcę, funkcjonującego w strefie, kooperantów zewnętrznych dla celów obsługi poszczególnych procesów w ramach wytwarzania wyrobów, określonych w treści posiadanego przez tego przedsiębiorcę zezwolenia.
WSA w Gliwicach w komentowanym wyroku poszedł o krok dalej. W jego ocenie nie jest wystarczające, aby całość cyklu produkcyjnego była umiejscowiona na terenie SSE. Konieczne jest także, aby działalność handlowa w zakresie sprzedaży wyrobów wytworzonych na terenie strefy w ramach zezwolenia prowadzona była na terenie SSE. Zdaniem sądu, zlokalizowanie maszyny górniczej poza strefą w momencie jej sprzedaży, będące wynikiem jej wcześniejszej dzierżawy, powoduje, że działalność przedsiębiorcy wykracza poza granicę SSE.
Stanowisko zajęte przez WSA w Gliwicach nie jest spójne z dominującym podejściem prezentowanym w interpretacjach indywidualnych. W ocenie większości organów podatkowych, magazynowanie poza terenem SSE produktu wytworzonego na terenie strefy w ramach działalności określonej w zezwoleniu nie stanowi bowiem przesłanki do uznania, że dochód osiągnięty ze sprzedaży tego produktu opodatkowany jest automatycznie na zasadach ogólnych. Także posiadanie biura sprzedaży poza terenem strefy, które faktycznie obsługuje proces dystrybucji, nie pozbawia co do zasady możliwości skorzystania ze zwolnienia w odniesieniu do dochodu ze sprzedaży produktów wytworzonych w SSE na podstawie zezwolenia.
Dodatkową kwestią, mającą wpływ na rozstrzygnięcie zawarte w analizowanym wyroku, jest klasyfikacja dochodu osiągniętego z dzierżawy produktu wytworzonego na terenie SSE w ramach zezwolenia. Także w tej kwestii organy podatkowe nie wypracowały w pełni spójnego stanowiska. W wydawanych interpretacjach indywidualnych prezentowane jest podejście, zgodnie z którym dochód taki podlega opodatkowaniu. Jednocześnie wydany został także wyrok zawierający stanowisko odmienne, potwierdzające możliwość skorzystania w takiej sytuacji ze zwolnienia podatkowego.
Reasumując, w świetle ostatnich orzeczeń sądów administracyjnych, każdorazowo w przypadkach, gdy cykl produkcyjny nie jest w całości prowadzony na terenie strefy, lub też gdy spoza terenu SSE następuje dystrybucja wyrobu strefowego, konieczna jest indywidualna ocena, czy istnieją dostateczne argumenty pozwalające na skorzystanie ze zwolnienia podatkowego.
