Zmiany te wynikają z ustawy z 24 października 2012 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 20 listopada 2012 r. poz. 1278).

Do tej pory koszty te mogły być stosowane w związku z korzystaniem przez artystów i twórców z praw autorskich oraz ich przenoszeniem, licencjonowaniem oraz przenoszeniem praw m.in. do wynalazków czy wzorów użytkowych. Przychód był pomniejszany o 50 proc. kosztu uzyskania niezależnie od wysokości wynagrodzenia uzyskiwanego w ciągu roku.

Nowelizacja, która weszła w życie od 1 stycznia 2013 r., spowodowała, że wysokość kosztów została ograniczona do 42 764 zł. Limit ten jest stosowany łącznie do przychodów osiąganych ze wszystkich opisanych wyżej tytułów. Niezależnie więc od tego, jak wysokie wynagrodzenie uzyska w ciągu roku podatnik za korzystanie z praw autorskich czy licencjonowanie wzorów użytkowych – jego łączne koszty nie będą mogły być wyższe niż wspomniane 42 764 zł.

Nowe zasady będą niekorzystne jedynie dla podatników osiągających roczne przychody z praw autorskich czy praw własności przemysłowej w wysokości przekraczającej 85 528 zł (po obniżeniu ich o składki ZUS). Pozostali podatnicy nie odczują negatywnych skutków nowelizacji. Nadal będą bowiem mieli możliwość korzystania z 50 proc. kosztów uzyskania bez ograniczeń.

Wskutek tych zmian dla wielu twórców i artystów może być bardziej opłacalne założenie działalności gospodarczej i wybór 19 proc. liniowej stawki.

Przykład 1

Jan Kowalski na podstawie umowy o dzieło przygotowuje kilka razy w roku tłumaczenia i przenosi prawo do korzystania z nich na swoich kontrahentów. Z tego tytułu otrzymuje od nich wynagrodzenie w wysokości 10 tys. zł rocznie.

W takiej sytuacji Jan Kowalski wciąż będzie w pełni korzystał z możliwości stosowania 50 proc. kosztów uzyskania przychodów.

Zapłaci podatek jedynie od kwoty 5 tys. zł. Jego rozliczenie w 2013 r. nie zmieni się w porównaniu z 2012 r.

Przykład 2

Piotr Nowak otrzymał z tytułu umowy o dzieło dotyczącej przeniesienia prawa do wzoru użytkowego wynagrodzenie w wysokości 200 tys. zł.

Piotr Nowak osiągnie dochód w wysokości 157 236 zł (200 000 zł – 42 764 zł). Od znacznej kwoty zapłaci podatek bez pomniejszania o koszty uzyskania.

W 2012 r. zapłaciłby podatek dochodowy jedynie od kwoty 100 tys. zł (200 tys. zł x 50 proc.).

O tych zmianach muszą pamiętać nie tylko sami podatnicy, ale także płatnicy wypłacający takie wynagrodzenia.

Każdy z nich ma prawo uwzględnić koszty w wysokości 42 764 zł. Gdy podatnik osiąga dochody od kilku płatników będzie ewentualnie zobowiązany do dopłaty podatku samodzielnie. Może także złożyć płatnikowi oświadczenie o rezygnacji ze stosowania tych kosztów, co uchroni go przed koniecznością znacznej dopłaty podatku w rozliczeniu rocznym.

INNE ZMIANY

Z nowelizacji ustawy o PIT z 24 października 2012 r. (DzU z 20 listopada 2012 r. poz. 1278) wynikają także inne zmiany.

Internet odliczymy tylko dwa razy

Po pierwsze w 2013 r. podatnicy będą na nowych zasadach korzystać z ulgi internetowej. Nowelizacja umożliwia skorzystanie z niej jedynie 2 razy w ciągu całego życia podatnika (np. w rozliczeniu za 2013 i 2014 r.). Podatnicy, którzy skorzystali z ulgi pierwszy raz w 2012 r. będą mogli to zrobić jeszcze tylko w 2013 r. Po zmianach ulga stanowi więc głównie zachętę dla osób rozpoczynających swoją przygodę z Internetem.

Korzystający z Internetu przedsiębiorcy powinni więc pomyśleć o przerejestrowaniu umowy z osoby fizycznej na firmę (jeśli dotychczas tego nie zrobili i korzystali z ulgi). W ten sposób niekorzystne zmiany nie zwiększą wysokości ich podatku.

Ulga na dziecko

Po drugie zmiany obejmą ulgę na dzieci. Niektórzy podatnicy stracą do niej prawo, inni natomiast będą mogli jeszcze bardziej zmniejszyć swój podatek.

W przypadku podatników posiadających jedno dziecko, ograniczeniu ulegnie krąg osób, które będą mogły skorzystać z ulgi. Taką możliwość stracą najbogatsi podatnicy.

Za takich ustawodawca uznał małżeństwa pozostające w związku przez cały rok, które osiągają roczne dochody przewyższające 112 tys. zł oraz samotnych rodziców lub osoby niepozostające w związku małżeńskim przez cały rok osiągające dochód w wysokości 56 tys. zł rocznie. Osoby przekraczające ten próg dochodów, nie mają możliwości skorzystania z ulgi na dziecko.

Pozostali podatnicy, którzy posiadają jedno dziecko, a nie przekraczają wskazanego progu dochodów, będą mogli odliczyć od podatku kwotę 92,67 zł miesięcznie (1112,04 zł rocznie). W tym przypadku wysokość odliczenia nie ulega zatem zmianie.

W przypadku podatników posiadających dwoje dzieci, odliczeniu podlegać będzie identyczna kwota (na dziecko), jednak niezależnie od wysokości osiąganego w ciągu roku dochodu.

Z kolei podatnicy posiadający troje lub więcej dzieci, mogą odliczyć od podatku, niezależnie od wysokości swojego dochodu:

- 92,67 zł miesięcznie (1112,04 zł rocznie) na pierwsze i drugie dziecko,

- kwotę 139 zł miesięcznie (1668,06 zł rocznie) na trzecie dziecko,

- kwotę 185,34 zł miesięcznie (2224,08 zł rocznie) na czwarte i kolejne dziecko.

Nowelizacja wymusiła wprowadzenie zasad ustalania kręgu podatników uznawanych za posiadających dwoje lub więcej dzieci. Będą nimi osoby, które chociażby przez jeden dzień w roku wykonywały władzę rodzicielską, pełniły funkcję lub sprawowały opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem.

Przedsiębiorcy wybierający zasady opodatkowania na 2013 r. powinni pamiętać o nowych zasadach rozliczania ulgi na dzieci. Przede wszystkim mogą być one istotne dla posiadających trojkę lub więcej dzieci. W ich przypadku nawet przy stosunkowo wysokich dochodach korzystniejsze może być wybranie opłacania podatku według skali niż stawka liniowa. Od podatku obliczonego według stawki liniowej ulgi na dzieci nie można bowiem odliczyć.

Z kolei dla przedsiębiorców posiadających jedno dziecko częściej niż dotychczas korzystne może być wybranie podatku liniowego. W wielu przypadkach będzie bowiem tak, że nawet wybierając obliczanie podatku według skali i tak nie odliczą ulgi na dziecko, bo osiągają zbyt wysoki dochód.

—Konrad Turzyński, doradca podatkowy w kancelarii KNDP