Wczoraj Naczelny Sąd Administracyjny (sygnatura akt II FSK 702/11) skierował pytanie prawne w sprawie tzw. kosztów reprezentacji. Poszerzony skład NSA odpowie, czy wydatki na zakup usług gastronomicznych nabywanych na potrzeby biznesowe, zarówno w siedzibie, jak i poza nią, w każdym wypadku należy zaliczyć do kategorii reprezentacji, co wyklucza prawo do kosztów.
Powodem, z którego sędziowie zdecydowali się na takie rozstrzygnięcie, jest rozbieżność w orzecznictwie sądu kasacyjnego. Jak sygnalizowaliśmy na naszych łamach, w tym roku w rozstrzygnięciach NSA zarysowały się dwie przeciwstawne linie orzecznicze.
Jedna zdecydowanie niekorzystna dla podatników stanowi, że wszelkie koszty usług gastronomicznych ponoszone w związku ze spotkaniami biznesowymi należą do kategorii reprezentacji i jako takie są wyłączone z kosztów uzyskania przychodów.
W połowie roku w NSA pojawił się też pogląd zgoła odmienny. Zgodnie z nim reprezentacyjny charakter wydatku należy oceniać przez pryzmat definicji słownikowej. W korzystnych dla przedsiębiorców orzeczeniach NSA przychylił się do koncepcji, że reprezentacja to ogólnie okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związana ze stanowiskiem, pozycją społeczną. Dlatego reprezentacją nie jest wydatek poczyniony w restauracji na posiłek, zwyczajowo przyjęty w obecnych realiach życia gospodarczego.
Innymi słowy, w tym wypadku sądy kładły nacisk na nastawienie danego wydatku na osiąganie przychodów, ewentualnie zachowanie albo zabezpieczenie jego źródła przychodów. Jednak w każdym wypadku o zaliczeniu danego wydatku do kosztów decyduje konkretny stan faktyczny.
Jak zauważył sędzia NSA Jerzy Rypina, w uchwale sąd kasacyjny będzie musiał zdefiniować pojęcie reprezentacji na potrzeby prawa podatkowego.
Uchwała dotyczy dwóch analogicznych przepisów dotyczących podatków dochodowych, tj. art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o PIT i analogicznego art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT. Wyłączają one z kosztów wydatki na reprezentację, w szczególności na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.