Firmy od wielu lat mają kłopoty z rozliczaniem skapitalizowanych (czyli doliczanych do kapitałowej części pożyczki) odsetek. Wiadomo, że jeśli pożyczka jest przeznaczona na działalność gospodarczą, to mogą być one podatkowym kosztem. W którym momencie?
Przepisy mówią (art. 23 ust. 1 pkt 32 ustawy o PIT oraz art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o CIT), że odsetki można odliczyć wówczas, gdy zostały zapłacone. Z kolei z art. 23 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o PIT (i art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a ustawy o CIT) wynika, że kosztem są również odsetki skapitalizowane. Przepisy jednak nie precyzują, czy można je odliczyć już w momencie kapitalizacji, czy też trzeba czekać na zapłatę. Wydawało się, że zarówno w orzecznictwie, jak i w interpretacjach zaczyna przeważać ta pierwsza koncepcja. Przedsiębiorców zaniepokoił jednak ubiegłoroczny wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (sygn. II FSK 867/10), w którym stwierdzono, że odsetki stają się kosztem dopiero w momencie zapłaty mimo ich wcześniejszej kapitalizacji.
W zeszłym tygodniu NSA zmienił zdanie. W orzecze- niu z 31 października (sygn. II FSK 485/11) uznał, że już moment kapitalizacji odsetek (dokonanej zgodnie z warunkami umowy) skutkuje rozpoznaniem przez dłużnika kosztów. W uzasadnieniu ustnym potwierdził, że zarówno przez fizyczną wypłatę, jak i kapitalizację odsetek pożyczkodawca uzyskuje określone przysporzenie majątkowe. U pożyczkobiorcy natomiast powstaje uszczuplenie majątkowe.
NSA dokładnie przeanalizował funkcjonowanie instytucji kapitalizacji. Ponieważ powoduje ona, że odsetki tracą swój byt prawny, uznanie za moment powstania kosztu faktycznej zapłaty byłoby niezasadne. Te odsetki już bowiem nie istnieją.
Miejmy nadzieję, że to orzeczenie zakończy wieloletnie spory i ujednolici zasady rozliczania usług finansowych, w tym pożyczek.
Autor jest starszym konsultantem w kancelarii Arena Tax