Niemal w każdej firmie do prowadzenia działalności niezbędny jest samochód. Wskazane byłoby więc, aby zasady amortyzacji pojazdów oraz przepisy dotyczące odliczania VAT z faktur związanych z ich nabyciem i eksploatacją były proste i zrozumiałe dla przedsiębiorców. Niestety, tak jednak nie jest.
Pierwsze utrudnienie polega na tym, że wszystkie istotne regulacje zawarte są w przepisach przejściowych np. definicja samochodu osobowego dla celów podatku dochodowego znajduje się w nowelizacji ustawy o rachunkowości. Gdy już uda się ustalić, czy kupiony przez nas pojazd jest autem osobowym, należy wybrać metodę jego amortyzacji.
Zwykle podatnikom zależy na jak najszybszym zaliczeniem wartości początkowej do kosztów uzyskania przychodów. Oczywiście najskuteczniejszą metodą jest amortyzacja jednorazowa. Niestety nie można jej stosować do aut osobowych (są też inne ograniczenia np. roczny limit). Inne rozwiązania to indywidualna stawka umorzeniowa przewidziana dla używanych środków trwałych lub amortyzacja degresywna.
Rozliczenia VAT sprawiają natomiast trudności przede wszystkim ze względu na wprowadzenie limitu odliczenia przy zakupie samochodów osobowych (60 proc. podatku wynikającego z faktury, ale nie więcej niż 6000 zł). Jest to odstępstwo od reguły, że zakup związany tylko z działalnością opodatkowaną VAT daje pełne prawo do odliczenia.
Spowodowało to dalsze komplikacje: minister finansów zwolnił sprzedaż takich używanych samochodów z VAT (mimo, że podatnik miał prawo do częściowego odliczenia). Niestety może być z tym związana konieczność skorygowania odliczonego wcześniej VAT po zbyciu pojazdu. W ten sposób jedna sprzedaż samochodu powoduje konieczność przeanalizowania co najmniej kilku niełatwych w interpretacji przepisów.
Czasem jednak nawet analiza wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego nie pozwala jednoznacznie odpowiedzieć na pytania związane z eksploatacją samochodu. Jest tak np. gdy firma go wynajmuje. W takiej sytuacji nie jest jasne czy czynsz można zaliczać do kosztów na zasadach ogólnych, czy też tylko w ramach limitu wynikającego z ewidencji przebiegu pojazdu. Orzecznictwo jest bowiem niejednolite – zarówno fiskus, jak i podatnicy mogą wskazać wyrok potwierdzający ich stanowisko.
Zobacz poprzednie VADEMECUM Podatki i Księgi:
Firma w wynajętym lokalu: koszty, straty, VAT
Kto odpowiada za podatkowe długi spółki
Jak wykorzystać potknięcia fiskusa w postępowaniu podatkowym
Jak uniknąć kary za przestępstwo lub wykroczenie skarbowe
