Wczoraj Naczelny Sąd Administracyjny podjął uchwałę w sprawie opodatkowania VAT tzw. premii pieniężnych. Siedmioosobowy skład NSA nie podtrzymał dotychczasowej korzystnej dla firm wykładni przepisów ustawy o VAT.

Uznał, że wypłata kontrahentowi bonusu warunkowego (premii pieniężnej) z tytułu osiągnięcia określonej wielkości sprzedaży lub terminowości regulowania należności stanowi rabat obniżający podstawę opodatkowania w rozumieniu art. 29 ust. 4 ustawy o VAT (sygnatura akt: I FPS 2/12).

Jak zauważył sędzia sprawozdawca Roman Wiatrowski, do powstania problemu przyczyniło się samo Ministerstwo Finansów. Przez długi czas w kolejnych interpretacjach indywidualnych konsekwentnie utrzymywało, że premia pieniężna nie jest rabatem, ale odrębną czynnością podlegającą opodatkowaniu.

O premii pieniężnej mowa jest w sytuacji, gdy podatnik udziela kontrahentowi określonego upustu, nagradzając terminowość zapłaty czy przekroczenie danego poziomu zakupów.

– Nie budzi wątpliwości, że są to sytuacje, które obniżają podstawę opodatkowania VAT – mówił sędzia Wiatrowski.

Polski ustawodawca prawidłowo implementował regulacje UE

Zdaniem NSA, choć nie ma legalnych definicji rabatu czy premii pieniężnej, są to pojęcia identyczne, wywołujące takie same skutki.

Podstawową praktyczną konsekwencją uznania premii za rabat będzie konieczność dokonania korekty faktury.

To rygorystyczne, niekorzystne dla podatników podejście do premii pieniężnych sąd złagodził jednak w końcowych wywodach ustnego uzasadnienia. Okazuje się bowiem, że w obecnym stanie prawnym ustawa o VAT nie przewiduje żadnych konsekwencji dla podatników, którzy nie dokonają korekty.

Zdaniem sądu w tym wypadku fiskus nie będzie mógł zastosować ani art. 108 ustawy o VAT do podatnika, ani art. 88 ust. 3a ustawy o VAT do beneficjenta premii. Ewentualne uzupełnienie tej luki będzie zależało od woli i inicjatywy ustawodawcy.

– Z ekonomicznego punktu widzenia trudno się nie zgodzić z uchwałą NSA – mówi Dorota Pokrop, starszy menedżer w Ernst & Young.

W jej ocenie, aby ostatecznie ocenić skutki uchwały NSA, trzeba poczekać na jej pisemne uzasadnienie. Pojawiają się bowiem wątpliwości, np. czy do udzielonych historycznie premii, przekwalifikowanych obecnie na rabat, będzie można zastosować obecne przepisy dotyczące zbiorczych faktur korygujących. W przeszłości tego typu faktury nie były dopuszczalne.

– Szczególną uwagę na rozstrzygnięcie NSA powinny zwrócić podmioty, które nie mają indywidualnej interpretacji podatkowej w zakresie VAT od premii pieniężnych. Nie można jednak też wykluczyć, że przedsiębiorcy, którzy mają stanowisko ministra finansów w swojej sprawie, nie będą musieli zmienić dotychczasowej praktyki – dodaje Dorota Pokrop.