Wyrok NSA z 8 lutego ma duże znaczenie dla spółek, które zamierzają wypłacić dywidendę w formie niepieniężnej.  Rozstrzygnięta w nim została sprawa CIT. Kwestię VAT NSA rozpatrzył już w 2011 r. Obecnie spółka kapitałowa zamierzająca wydać wspólnikom tytułem dywidendy rzeczowe składniki majątku, ma pełną wiedzę, jakie jest stanowisko sądu w kwestii skutków podatkowych takiej czynności. Spółki kapitałowe mające wykazane zyski, lecz nieposiadające aktualnie wolnej gotówki mogą zatem bezpiecznie wydać wspólnikom w naturze np. nieruchomości.

W  ustawie o CIT, zdaniem NSA, wydanie dywidendy w naturze nie jest odpłatnym zbyciem, dla spółki wydającej rzeczy nie powstaje zatem przychód. Organy podatkowe twierdzą przeciwnie, tj. że taki przychód powstaje. Z ustnych motywów wyroku wynika, że  m.in. przychód w spółce nie może powstać dlatego, iż w jej bilansie dywidenda należna wspólnikom jest po stronie pasywów. Dlatego spółka, wydając rzeczy jako dywidendę, reguluje tylko swoje zobowiązanie. Niczego zaś w zamian nie otrzymuje. Nie otrzymuje odpłatności i nie dochodzi do odpłatnego zbycia. Co do VAT NSA w 2011 r. zajął odmienne stanowisko. Stwierdził, że dochodzi tu do odpłatnego wydania towarów. W uzasadnieniu wyroku nie wskazał jednak, co jest tą odpłatnością.

W praktyce dywidend rzeczowych jest to spore utrudnienie, gdyż spółka jako podatnik VAT musi wiedzieć, na jaką kwotę wystawić fakturę VAT. Można jednak przyjąć, iż jest to kwota dywidendy. Stanowisko NSA w kwestii VAT nie jest wcale niekorzystne dla podatników, gdyż wspólnik, który otrzyma w naturze np. nieruchomość jako dywidendę rzeczową, będzie mógł odliczyć VAT z faktury  wystawionej przez wydającą spółkę. Jeśli oczywiście będzie np. nadal wynajmować taką nieruchomość, wystawiając faktury VAT na najem.

W ten sposób dzięki wyrokowi NSA z 8 lutego 2012 r. rozliczenie dywidendy rzeczowej może być w pełni neutralne podatkowo także w CIT po stronie spółki. Moim zdaniem tak samo powinno być rozliczone wydanie w naturze nieruchomości jako wynagrodzenie za umorzenie udziałów i akcji.

—oprac. olat

Autor jest doradcą podatkowym, radcą prawnym, partnerem w kancelarii KNDP