Tak uznała Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 16 czerwca 2011 (ILPB3/423-369/08/11-S/ŁM).
Zgromadzenie wspólników spółki podjęło uchwałę, na mocy której zysk wynikający z rocznego sprawozdania finansowego zostanie przeznaczony do podziału pomiędzy wspólników w formie dywidendy. Jednocześnie, na mocy tej samej uchwały, zdecydowano o ratalnej wypłacie dywidendy. Wypłata całego zysku przeznaczonego do podziału miała nastąpić najpóźniej do dnia wskazanego w uchwale.
W związku z tym spółka zadała pytanie, czy wypłata dywidendy na podstawie tej uchwały (do dnia w niej wskazanego) skutkuje dla niej koniecznością rozpoznania przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT. Spółka uznała, że w takiej sytuacji obowiązek podatkowy powstać nie może.
Izba skarbowa nie zgodziła się z tym stanowiskiem, twierdząc, że niewypłacenie dywidendy i korzystanie nieodpłatnie przez spółkę ze środków pieniężnych należnych wspólnikom skutkuje powstaniem przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia. Prawidłowość tego stanowiska potwierdził również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu.
Spółka nie zgodziła się z tym i wniosła skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który przyznał jej rację. Zdaniem NSA, w stanie prawnym obowiązującym w 2008 r., określenie w uchwale zgromadzenia wspólników spółki z o.o. o podziale zysku terminu wypłaty dywidendy wspólnikom późniejszego niż dzień podjęcia uchwały nie powodowało otrzymania nieodpłatnego świadczenia.
Ponownie wydając interpretację, izba skarbowa uznała stanowisko spółki za prawidłowe.
Komentuje Radosław Baraniewicz, konsultant w Dziale Prawnopodatkowym PwC
Sposób definiowania pojęcia nieodpłatnego świadczenia na płaszczyźnie obu ustaw o podatkach dochodowych od dłuższego czasu budzi istotne kontrowersje zarówno w doktrynie prawa podatkowego, jak i w orzecznictwie sądowym. Niemniej pod wpływem NSA ukształtował się pogląd, że pod tym pojęciem należy rozumieć wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie określonej korzyści kosztem innego podmiotu (por. wyrok NSA z 1 marca 2011, II FSK 1938/09). Przyjęcie tak szerokiej definicji nieodpłatnego świadczenia powoduje rozbieżności interpretacyjne, w tym dotyczące powstania przychodu z nieodpłatnych świadczeń przy podziale zysku spółki.
Duże znaczenie ma tu analiza regulacji kodeksu spółek handlowych. W stanie prawnym obowiązującym w 2008 r. (który był przedmiotem zapytania skierowanego do izby skarbowej) przepisy tej ustawy nie definiowały zarówno terminu wypłaty dywidendy, jak i organu uprawnionego do jego określenia.
Dopiero treść art. 193 § 4 k.s.h. (w brzmieniu obowiązującym od 1 sierpnia 2009) uwzględnia, że termin wypłaty dywidendy wskazuje uchwała wspólników, a gdy ona takiego dnia nie określa, to dzień wypłaty dywidendy wyznaczony zostaje przez zarząd spółki.
Warto podkreślić, że zgodnie z uchwałą NSA z 16 października 2006 (II FPS 1/06) w sytuacji gdy spółka dysponuje zyskiem należącym do wspólników po dacie, w jakiej wspólnicy nabyli roszczenie o wypłatę dywidendy, powstaje przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT. Korzyścią dla spółki „zatrzymującej” taką dywidendę jest możliwość dysponowania określoną kwotą pieniężną. Taka sytuacja nie zachodziła jednak w wypadku spółki wnioskującej o interpretację, ponieważ wspólnicy na podstawie uchwały o przeznaczeniu zysku do podziału nie uzyskali jeszcze roszczenia o wypłatę dywidendy.
Zasadnie zatem izba skarbowa potwierdziła, że dopiero z dniem wskazanym w uchwale jako dzień wypłaty dywidendy roszczenie wspólników o jej wypłatę staje się wymagalne. Choć przed tym dniem wspólnik nie dysponuje efektywnie środkami pieniężnymi, to brak możliwości dysponowania nimi nie może kreować przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń po stronie spółki. W takiej sytuacji spółka, będąc właścicielem środków pieniężnych, nie może uzyskać korzyści kosztem innego podmiotu, nie są one bowiem własnością wspólnika ani nie są mu należne. Potwierdził to NSA w wyroku z 21 stycznia 2011 (II FSK 1583/09).
W konsekwencji prawidłowe jest stanowisko izby skarbowej, że w takich okolicznościach, w okresie od podjęcia uchwały do wypłaty nie powstanie po stronie spółki przychód podatkowy z tytułu nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT. Nie powstaje bowiem korzyść polegająca na uniknięciu poszukiwania przez spółkę zewnętrznych źródeł finansowania w postaci kredytów lub pożyczek.
Zobacz więcej w serwisie:
»
»
»
»
»
»
»
»
»
»
